▫️ جهانی‌شدن یا جهانی‌سازی؟!. 📍 از منظر جیمز روزنا. 🖋 علی حاجی‌زاده

▫️ جهانی‌شدن یا جهانی‌سازی؟!
📍 از منظر جیمز روزنا
🖋 علی حاجی‌زاده
دانشجوی دکتری علوم سیاسی و روابط بین الملل

پدیده جهانی شدن از واژه Globalization برگردانده شده که مصدر جعلی از واژه Globe بمعنی کره زمین است. گر چه واژگان کره زمین و ”جهان“ بسیار قدیمی هستند و ظاهرا 150 سال قبل از میلاد مسیح، فردی به نام Crates از کره، برای نمایش سطح زمین، استفاده کرده بود اما مشتقات دیگر این کلمه همچون اصطلاح‌های globalization، globalize و globalizing تنها از حدود سال 1960 رواج عمومی یافته است. Globalize فعل گذرا به مفعول است که در آن به فاعل توجه بیشتری می‌شود و در نتیجه در فارسی به جهانی‌کردن یا ”جهانی‌سازی“ برگردانده می‌شود. اما همین فعل را می‌توان بصورت فعل ناگذر لحاظ کرد که در این صورت تأکید بیشتر بر خود فعل است تا فاعل و به این ترتیب به ”جهانی‌شدن“ تعبیر می‌شود. همچنانکه واژه‌های مشابهی همچون صنعتی کردن یا صنعتی شدن، ملی کردن یا ملی شدن در طول تاریخ شهرت بسزایی پیدا کردند.

شاید تا مدت ها قبل ،صاحبنظران تفاوتی میان دو مفهوم جهانی شدن و جهانی سازی قائل نبودند و از این دو معنای واحدی ارائه می کردند .این در حالی است که جهانی شدن مفهومی است که بلضروره نمی تواند دارای فاعل و عامل باشد ، د حالی که جهانی سازی مفهومی است که لزوما فاعل و عامل می طلبد .با این اوصاف،جهانی شدن فرایندی است گریز ناپذیر که شکل تکامل یافته پیشرفت های بشری در حوزه سیاسی،اقتصادی و فرهنگی است و جهانی سازی پروژه ای است که مشخصا در راستای تامین منافع و مسلط کردن ارزش های مورد نظر قدرت برتر در عرصه جهانی و سایر دولت ها و ملت ها است. امروزه ، عده ای از بزرگان حوزه علوم سیاسی و روابط بین الملل بر این تفاوت تاکید دارند."جیمز روزنا"، بر این باور است که جهانی شدن به عنوان یک فرایند زمینه ساز ، شکل متفاوتی از یکپارچگی جهانی است(روزنا،1378 )."محمد عابد الجابری" مدعی است که" جهانی شدن به استقبال یک جهان رفتن ، آشنا شدن با فرهنگ های دیگر و احترام گذاشتن به آراء و نظریات دیگران است.اما جهانی سازی نفی دیگران و نفوذ در فرهنگ های دیگر و محل برخورد ایدئولوژی هاست." همچنین گروهی از اندیشمندان داخلی نیز بر این مساله تاکید دارند که فرایند جهانی شدن یک واقعیت است و پروژه جهانی سازی حاکی از ایدئولوژی و راهبرد برخورد با فرایند جهانی شدن است.(سیف زاده ،1379)

#نویسنده_مهمان

💡#رسانه شمایید. اگر می‌پسندید، برای دوستان‌تان بفرستید.

🌐 شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology