✅ زبان، نژاد، قومیت، زادگاه و … آیا مهمند؟. 🖋 دکتر محمدباقرسپهری

✅ زبان، نژاد، قومیت، زادگاه و... آیا مهمند؟
🖋 دکتر محمدباقرسپهری

📍 شاید قدمت عصبیت و تعصب به چیزی از همان ابتدای آفرینش انسان و خصوصا تقابل هابیل و قابیل قابل ردگیری باشد. اصولا تعصب به چیزی یعنی پافشاری و سرسختی نابجا درباره مفهومی است که باعث می شود تا فرد چشمانش را نسبت به واقعیات ببندد و بجای منطق بر طبل احساسات بکوبد. سیری در تاریخ هم نشان می‌دهد که انسانها و البته غالبا در چارچوب دولت و حکومت با بزرگنمایی یکی از مولفه های موجودی خود که با دیگران متفاوت بوده بهانه ای برای لشکرکشی، کشت و کشتار، تصرف اموال، خاک و تحمیل خواسته هایشان به دیگران بوده اند و همه آنها در این راه خود را صاحب حق قلمداد کرده و از نظر نژاد یا دین و یا بهانه های دیگر برتر از دیگران دانسته اند و تعصب بر مولفه مورد نظرشان باعث فجایع زیانباری شده و البته تفکرات غلطی را هم از خودشان به میراث گذاشته اند که دنیای مدرن و فرامدرن امروزی هم در دام چنین عصبیت های بیموردی گرفتار آمده و چه بسا تا چرخ دنیا می‌چرخد انگار راه نجاتی از این گرفتاریها وجود نخواهد داشت. هرچند خداوند در قرآن کریم با یک آیه جواب همه فجایع بوجود آمده را داده اما متاسفانه انسانها انگار چنان در دام تناقض، تنفر، کبر، غرور و تعصب گرفتار آمده اند که کلام حق نیز یارای انسان کره خاکی نیست. خداوند در آیه 13 حجرات میفرماید: ای مردم شما را از زن و مرد آفریدیم و در طایفه و قبیله هایی قرار دادیم (یعنی زبان، نژاد، قوم و... هیچ امتیازی ندارد) همانا بهترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست. بنابراین تعصب بر زبان، نژاد، دین، تاریخ و... هیچ امتیازی ندارد و از این نظر کسی بر دیگری ارجحیت ندارد و انسانیت و انسانی رفتار کردن هر کس دلیل برتری با بهتر بودن را دارد.
اینکه نباید بر روی زبان، نژاد و... تعصب داشت دلایل زیادی دارد که مهمترین آنها همانا عدم قدرت فرد در انتخاب هر کدام از آنهاست. چندین مصداق میتواند در این راه یاریگر تفکرات منطقی بوده و راهکاری برای آنهایی باشد که بر روی یخهای شکننده نژاد، قومیت، دین و... پافشاری می کنند.
بیایید در ذهنمان مجسم کنیم که اگر شما ژاپنی بودید به احتمال زیاد دینتان بودایی یا شینتو بود و زبانتان هم ژاپنی، یا اگر در اسراییل متولد می شدید احتمالا یهودی با زبان عبرانی، یا مثلا در کویت و قطر و عربستان بدنیا می آمدید حتما مسلمان بودید و عرب، اگر در اروپا و در کشوری مانند آلمان بدنیا می آمدید میشه حدس زد که مسیحی باشید و از نژاد ژرمن و... بنابراین زبان، نژاد، قومیت، دین و مذهب پدیده های اجتماعی-فرهنگی هستند که بستگی دارد در کدام قسمت از جغرافیای زمین بدنیا بیایید. توجه به چنین روند تاریخی نشان می دهد که صحبت کردن به زبانی، زیستن در میان قومی و اعتقاد به دین دست شما نیست و میتوانستید متفاوت تر از این باشید که حالا هستید. البته زندگی در جغرافیای خاصی با زبان و ادبیات و هنر و فرهنگ و موسیقی خاصی می تواند علاقمندی ایجاد کند و با استفاده از فرآورده های فرهنگی که در درون آن هستید، لذت ببرید. مثلا اگر در جغرافیای آذربایجان هستید از ترکی صحبت کردن، از گوش دادن به موسیقی موقام، از دیدن آثار تاریخی و باستانی آذربایجان لذت ببرید یا جغرافیای زندگی شما اگر روسیه بود میتوانستید از زبان، موسیقی، پیچیدگی های زبانی روسی و حتی از سردسیری آنجا لذت ببرید و علاقمند به آنها باشید. تا اینجا منطقی است و مشکلی وجود ندارد اما مشکل زمانی بروز می کند که برای همان داشته ها تعصب داشته ‌باشید، داشته هایی که میتوانست متفاوت تر از آن باشد پس وقتی اولا در ممکنات زندگی می کنیم و قدرتی برای بدست آوردنشان نداشته و نداریم، چرا تعصب، تعصب برای چیست... می توان خیلی مهربانانه با این مسایل کنار آمد و با احترام به تمامی زبانها، نژادها و ادیان، صادقانه و انسان مدارانه زندگی کرد. مهم اخلاقیات و خوی زیبای انسانیت است که نه محدود به جغرافیای زمان است و نه در حدود مکانی گرفتار آمده است. انسان هایی که به حقوق، زندگی، زبان و دیگر داشته های دیگران احترام میگذارند روحشان بزرگ، شعورشان بیشتر و قلبشان مهربانتر است.

#نویسنده_مهمان

🌐جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology