▫️ ریشه‌ در فرهنگ. 🖋 علیرضا احمدپور خرمی.. ((مدتی در باره‌ی اوضاع ایران گفتگو کرد

▫️ ریشه‌ در فرهنگ
🖋 علیرضا احمدپور خرّمی

((مدتی در باره‌ی اوضاع ایران گفتگو کرد. از جنایاتی که مرتکب می‌شوند، از فساد و رشوه‌خواری حرف زد. از ثروتی‌ که به دست بچه‌های اعیان امثال من از کشور خارج می‌شود، از بیگناهانی که در زندان می‌میرند، از رجالی که فدای هوی و هوس مال‌پرستی...... می‌شوند، از اشاعه‌ی بی‌ایمانی و تزویر و ریا، از نفوذ انگلیسی‌ها که تمام این رجال خیمه‌شب‌بازی را به بازی می‌گیرند. .... من و شما در پاریس ول می‌گردیم، پول این مردم را می‌دزدیم و دور می‌ریزیم.))

گویی این جملات اوضاع این روزهای جامعه‌ی ماست. انگار از سهمیه‌ها، آقازاده‌ها، بورسیه‌ها و اختلاس‌های روزگار ما می‌گوید؛ اما نه این بندی از کتاب "چشمهایش" نوشته‌ی بزرگ علویست که حدود هفتاد سال پیش در دوره‌ی پهلوی نوشته است.

اما پیش از آن در دوره‌ی قاجار گویا اوضاع از این هم وخیم‌تر بوده است.

گزارشی که در این باب از سوی اعتمادالسلطنه بدین صورت آمده است را می توان دید. «...اعتماد السلطنه گفت: چه ضرر دارد ما بدانیم این مبلغی را که رویتر اصلاً و فرعاً مطالبه می کند صرف چه کرده؟ جواب دادند از این مبلغ ۵۰۰۰۰ لیره میرزا حسین خان صدر اعظم گرفته، همین قدرها میرزا ملکم خان، ۲۰۰۰۰ لیره حاجی محسن خان معین الممالک، ۲۰۰۰۰ لیره مشیر الدوله حاضر، مبلغی اقبال الملک حاضر و مبلغی هم مردم دیگر که دست اندر کار این عمل بوده اند. مختصر قریب دویست هزار لیره تعارف داده و یکصد هزار لیره هم خرج کرده است. اعتماد السلطنه گفت از میرزا حسین خان صدر اعظم مکنت باقی مانده، آنچه از رویتر گرفته ورثه پس دهند سایرین هم که از این رشوه خورده و حاضرین رد کنند.»(اعتماد السلطنه، ۱۳۴۸،خلسه مشهور به خوابنامه، محمود کتیرایی، ۸۶ و۸۷ )

چه بسیارند مواردی از این قبیل که کافیست اسامی آن دوره را پاک و نام‌هایی از دوره‌ی خودمان را جایگزین کنیم.

این موضوع نه فقط برای حکام و صاحب‌منصبان مصداق دارد که برای رفتارهای اجتماعی عامه‌ی مردم نیز در دوره‌های مختلف، صحت پیدا می‌کند.
ظلم‌پذیری، کنار آمدن با فساد، سکوت، تقدیرگرایی، اطاعت بی‌چون و چرا از سایه‌ی خدا و دهها کلیشه‌ی رفتاری دیگر از نمونه‌های بارز و تقریبا ثابت مردم ایران در دوره‌های مختلف است.

🔶 گویا فساد و تباهی موجود در بخش‌های مختلف حاکمیت و اجتماع، ریشه‌ای فرهنگی و تاریخی دارد که با تغییر این حکومت یا آن شخص تغییر چندانی در اوضاع کشور حاصل نخواهد شد.

🔶 شاید اصلاحات فرهنگی به صورتی مداوم و عمیق، در دوره‌ای طولانی، این سم کشنده را از رگهای جامعه‌ی ایرانی خارج کند. البته اگر اراده‌ای برای اصلاح باشد.

#نویسنده_مهمان

🌐 شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology