🔅 ماکس.. نوعی عقلانیت است که صرفا در جهت عملی شدن حداکثر اهداف، به کار می‌رود

🔅 #قفس_آهنین ماکس #وبر

✍استعاره #قفس_آهنین یکی از برجسته‌ترین انگاره‌های #وبر برای توصیف شرایط انسان در جهانی بوروکراتیزه شده است، یا اگر بخواهیم به شکلی انتزاعی‌تر بگوئیم، شرایط انسان را در محدودیت امکانات و موقعیت‌ها، در جهانی که تحت سلطه‌ی "هدف‌مندی" یا "عقلانیت ابزاری" است، توصیف می‌کند. #عقلانیت_ابزاری نوعی عقلانیت است که صرفاً در جهت عملی شدن حداکثر اهداف، به کار می‌رود. چنین دید و تصوری عمق مسئله کار و تکلیف در دوران مدرن را آشکار می‌کند و در واقع بیشتر توجه #وبر به تأمل درباره‌ی شرایط فعالیت کاری و اثرِ خواست‌های درونی بر روی رفتار و شخصیت افراد در حرفه‌های گوناگون معطوف می‌شود. این افراد نماینده حرفه‌ها و مشاغل مختلف بودند مانند دانشمندان، معلّمان، محققان، روحانیان، مقام‌های اداری، مدیران، وکلا، روزنامه‌نگاران، هنرمندان، متفکران و تجّار. وبر در #علم_به_مثابه_یک_حرفه و #سیاست_به_مثابه_یک_حرفه کلام آخر خود را درباره‌ی این موضوع بیان کرد. وی در هر دو متن درخواست‌های گویا و روشنی را بیان می‌کند که متضمن تعهد اخلاقی و فردی_تقاضایی برای تشخص و برای یک نظام اخلاقی مبتنی بر مسئولیت_و در برگیرنده‌ی سهیم کردنِ دانش و شناخت برای رسیدن به "روشن‌گری خویش" باشد.
اگر پاسخی که وبر برای مفهوم #قفس_آهنین دارد بنظر ساده می‌آید و باعث تعجب نمی‌شود، لازم است به این نکته نیز توجه شود که وی بیشتر از هر نظریه‌پردازِ اجتماعی دیگر، موارد روشن‌تری را برای ارائه پاسخی به این موضوع مطرح ساخت. بطور مثال وی برخلاف مارکس و دورکیم، دریافته بود که کار علمی و دنبال کردن دانش بعنوان فعالیتی مفید، بالنده و پیشرو است اما در عین‌حال فعالیتی "وهم‌زُدا" نیز هست_در کلام وبر #وهم‌زدایی مهم‌ترین بخش فرایند عقلانی‌گری است که ما هزاران سال است مشغول طی کردن آن هستیم. همانگونه که سیاست بالاجبار در برابر پیامدهای "شیطانیِ" استفاده از قدرت قرار گرفته، علم نیز مجبور شده است که با پیامدهای وهم‌زدایِ "توجیهات عقل‌باورانه" مواجه شود .

📚 متفکران بزرگ جامعه‌شناسی
🖋 رابرت استونز
◽️ ترجمه: مهرداد میردامادی

🔰 از جامعه‌شناسی شرقی
#جامعه‌شناسی

🌐رسانه، شمایید
👈اگر نظرتان را جلب کرد، با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
🌐جامعه‌شناسی علامه
https://t.me/joinchat/AAAAAD-FIxbY7Ab5PtgsmQ