«؛ اولین آزمون استبداد ستیزی ملت». به مناسبت سالروز انقلاب مشروطه.. ✍ بهمن ویسی/معلم نمونه کشوری

" #مشروطیت؛ اولین آزمون استبداد ستیزی ملت"
به مناسبت سالروز انقلاب مشروطه

✍ بهمن ویسی/معلم نمونه کشوری

در چهاردهم مردادماه سال یک هزار و دویست و هشتاد و پنج، دستان لرزان مظفرالدین شاه بیمار، سند مشروطیت را امضا کرد. انقلاب مشروطیت، نقطه عطف تاریخ ایران و تجلی اراده و جان فشانی ملتی رشید و در عین حال خسته از استبداد بود. توفیقی بزرگ در مسیر محدود ساختن و پاسخگو کردن قدرت مطلقه و تمکین ارباب قدرت به رای و خواست منبعث از عقل و خرد جمعی. تغییر در معادلات قدرت جهانی، آشنایی ایرانیان با اندیشه های ترقی خواهانه از طریق نوشته های مطبوعات و کتاب های روشنفکران، درک راز پیشرفت و پیشتازی غرب و آگاهی به عمق عقب افتادگی ایران در مقایسه با کشورهای دموکراتیک، جامعه ایران را مستعد انقلاب کرده بود. تاسیس"عدالتخانه" و "دارالشورا" به عنوان اهدافی ساختارشکن، نفی استبداد، حاکمیت فردی و تقدس پادشاه را پس از سال ها سکون و تسلیم فریاد می کرد. پیش از انقلاب مشروطیت، شاه، حاکم بر کلیه امور و ملت رعیت او به شمار می آمد و فاقد شعور برای تشخیص خیر و صلاح خویش و به تبع آن بی صلاحیت در فرآیند انتخاب مسئولان و امر قانونگذاری. در چرخه قدرت و تصمیم گیری، هیچ جایگاهی برای مردم، تعریف نشده بود. پس از جنبش مشروطه، ساختاری حقوقی به عنوان میثاق ملی، تدوین یافت که بر مبنای آن، سازوکار و مناسبات عرصه حاکمیت، نقش مردم در چرخه قدرت، جایگاه پارلمان و قوه قضاییه مستقل، زمینی بودن شخص شاه و حدود اختیارات وی تعریف و تبیین شد. هر چند بر این منشور به عنوان اولین تجربه ملتی استبداد زده، اشکالاتی وارد بود و مهم تر از آن، معضل "ساختار حقیقی" قدرت در ایران و ارتباط آن با "ساختار حقوقی" از این زمان آشکار شد و از سویی چالش مشروطه و مشروعه، هزینه های خونینی بر ملت تحمیل کرد اما این بحران ها، نافی تلاش طاقت فرسای پیشگامان و مجاهدان جنبش مشروطیت نیست. یک صد و یازده سال پس از بیداری ملت و به ثمر نشستن جان فشانی های آنان در قالب مشروطیت، به روان پاک بیدارگران و مجاهدان این عرصه درود می فرستیم.

#جامعه
#مشروطیت
#تاریخ

🌐جامعه‌شناسی علامه
@atu_sociology