▫️ فرهنگ اختلاس. 🖋 علیرضا احمدپور خرمی

▫️ فرهنگ اختلاس
🖋 علیرضا احمدپور خرّمی

✍ در کشور ما فرهنگ دارای بار مثبت است و جمع کردن آن با اختلاس کمی دور از ذهن و متضاد می‌نماید. اما واقعیت این است که رایج شدن یک امر اجتماعی در بین جمعی کثیر، مانند اختلاس و ریخته‌شدن قبح آن در جامعه، اگر فرهنگ نشده باشد قطعا خرده فرهنگ است.

🖌 در جامعه‌ی ایرانِ این سال‌های اخیر، مهمترین خبری که به طور روزانه شنیده می‌شود، اختلاس است آن هم در سطح کلان. آنقدر زیاد شنیده‌ایم که دیگر عکس‌العملی نشان نمی‌دهیم، برایمان تازگی ندارد و هیجان‌زده‌مان نمی‌کند.

🖌 اما واقعا چه شد که جامعه‌ی ما به این روز افتاد؟! چرا دیگر با شنیدن خبر اختلاس چند میلیارد یورویی ککمان هم نمی‌گزد؟!! چرا اغلب افراد جامعه در هر جایگاهی اخلاق را درِ کوزه گذاشته‌اند و آبش را می‌خورند؟؟!!

🖌 دلایل متعددی را می‌توان برشمرد. از جمله، اولویت دادن افراد بر قانون، قانون شدن برخی اشخاص، نداشتن سیستم بازرسی و قضایی قوی، دخیل بودن افراد سیاسی در امور اقتصادی، وجود دولت‌های سایه و موازی کاری، عدم استقلال قوا، وارد شدن نیروهای نظامی در اقتصاد و سیاست، عدم وجود برنامه‌ی مشخص و کارشناسی شده در بخش سیاست خارجی و اقتصاد، فدا کردن منافع اقتصادی و سیاسی به پای ایدئولوژی، عدم تشخیص اولویت‌ها، به حاشیه راندن و کوچاندن نخبه‌ها و ... (بیان همه‌ی دلایل مثنوی هفتاد من می‌طلبد)

🖌 اما به عقیده‌ی نگارنده‌ی این سطور، مهمترین دلیل اشاعه‌ی اختلاس، وجود تحریم‌هاست. شاید تعجب کنید اما اگر کمی حوصله کنید شاید شما هم با من هم‌عقیده شوید. تحریم‌ها کشور را در تنگنا قرار می‌دهد. پس از آن حکومت‌ها به فکر چاره می‌افتند. آنها سعی می‌کنند به هر شیوه‌ای به قول خودشان، تحریم‌ها را دور بزنند.(با ژستی افتخارآمیز!!) اما این دور زدن در واقع همان پاشنه آشیل این حکومت‌ها و جوامع‌شان است.

🖌 مخرب‌ترین تاثیر تحریم نه اقتصادی یا سیاسی بلکه فرهنگی و اجتماعیست. تحریم‌ها باعث می‌شوند حکومت‌ها که خود مجری و محافظ قانونند به قانون‌شکنان و قاچاقچیان و در بهترین حالت به حامی آنها تبدیل شوند. حکومت‌ها برای دور زدن تحریم‌ها به دنبال افراد و شرکت‌هایی می‌گردند که بتوانند حتی قوانین کشور خودشان را زیر‌ پا بگذارند. بابک زنجانی‌ها و آل‌ آقاها محصول این فرایند هستند. حکومت‌ها بر خلاف قوانین خودشان، اختیار اقتصاد خود را، چه در مورد صادرات و چه در مورد واردات به چنین افرادی واگذار می‌کنند. نفت کشور را به بابک و محصولات پتروشیمی‌اش را به مرجان وامی‌گذارند. هرچه این افراد بهتر بتوانند قانون را تحقیر کنند، موفقیت بیشتری کسب کرده و در نزد حاکمیت محبوب‌تر می‌شوند و این همان بخش فاجعه‌آمیز پروسه است. شکسته شدن ابهت و ارزش قانون و قانون‌مداری، رایج کردن فرهنگ قاچاق، قانونگریزی و اختلاس، توسط مجری قانون.

🖌 مردم عادی قربانی کردنِ قانون به پای گرگان اختلاس‌گر، آن هم توسط چوپان حکومت را می‌بینند و دیگر برای قصاب، میوه‌فروش، بنگاهی و کارمند عذر و محدودیتی باقی نمی‌ماند و نتیجه، آن می‌شود که شده.

🖌 متاسفانه جامعه‌ی ما گرفتار ویروسی خطرناک به نام شکسته شدن روح قانون شده است که ناقل اولیه‌ی آن خود حکومت بوده. به همین دلیل رهایی از این وضعیت کاری شاق می‌نماید. حتی اگر حاکمیت بتواند خود را از شر این ویروس برهاند؛ ( برخلاف واقعیت و شواهد موجود) سالها طول خواهد کشید و دلهای بسیاری خون خواهد شد تا این سم مهلک از شریان فرهنگی جامعه پاک شود.

💡 #رسانه شمایید. اگر می‌پسندید، برای دوستان‌تان بفرستید.

🌐 شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology ‌