✅ تولید خلاق شبکه/درباره تلگرام.. ✍🏻محمد زینالی اناری

✅ تولید خلاق شبکه/درباره تلگرام

✍🏻محمد زینالی اُناری

📍شنیدم شبکه ی اجتماعی مشابه تلگرام طراحی شده تا به جای نمونه ی خارجی مانند زانتیا، از نمونه ی داخلی مانند پیکان استفاده کنیم. یادم هست مدت ها به موتورهای قدیمی پیکان موتور طراحی انگلیس می گفتند و مدتها سوال من این بود با این همه فوران نمونه و مدل ماشین، چرا ایران پیکان را با این حد تکرار تولید می کند. مدتی بعد که مطالعاتم را از بعد علوم پایه یعنی فیزیک اتمی به علوم اجتماعی پهنا دادم، متوجه شدم که تکرار تولیدات صنعتی محصول عدم خلاقیت و عدم وجود بازار تولید خلاقانه می باشد. از سویی تولید خودرو در ایران یک صنعت درون زا نبوده و ماحصل مونتاژ و کارخانه سازی های مستشاری است.

در بعد ارتباطی هم این قضیه صادق است. شبکه های اجتماعی، تولید مکان شبکه ای در فضاهای درون خانگی است. در واقع شبکه های اجتماعی نماینده ی غیرمکانی فضاهای اجتماعی است. طبق طبقه بندی بنده، تویتر شبیه شعارنویسی و گرافیتی، فیس بوک شبیه دید و بازدید و احوال پرسی های خیابانی و تلگرام تشابهی با کافه نشینی، خطابه (کانال) و بحث گروهی (گروه) و گاه تا حد سمپوزیوم و سمینار بوده و فرصت های اجتماعی غیرمکانی برای ارتباطات انسانی فراهم می آورد. در این صورت، هر یک از الگوهای شبکه ی اجتماعی نمونه ای از طراحی فضای غیرمکانی برای مردم است تا همین طور که در خانه نشسته اند، بتوانند ارتباطات انسانی را شکل بدهند.

ما از دوران اختراع و تولیدات کالایی به دوران طراحی خلاقانه و تولید تکنولوژی رسیده ایم. خلاقیت در جامعه سازی نخست در اروپا به دنبال ساختن شهرهای مدرن با معماری های دسترس پذیر شهری بوده و سپس از طریق پیدایش اینترنت، به ساختن شهرهای شبکه ای انجامید. حال هر گروهی که می خواهد طراحی کند، به دنبال ساختن فرمی جدید برای جذب انسان ها برای مصرف تولیدات شبکه ای او است. این که ما میبینیم ناگهان فیس بوک تولید می شود و خدماتی برای ارتباطات مردم می دهد، خلاقیتی که پشت سر آن است، این فضا را از جامعه ی شهری اقتباس کرده و برای ارتباطات غیرمکانی مردم فرصت های اجتماعی متنی خلق می کند.

خلاقیت در ساختن جامعه، در کشورهای پیشرو به تولید فضا و تولید فرم های فضایی انجامیده و فرم های متنوعی از فضاهای شهری به فضاهای رایانه ای و موبایلی انجامیده است. پیش قراول این ها، گوگل و یاهو بودند و اینک به شبکه های موبایلی و چه بسا در آینده به تولیدات متنوعی بیانجامند که به سرعت خود را در جهان معتبر و پرمصرف می سازد. اما ما ایرانی ها مصرف کننده ی تکنیک و مصرف کننده ی فرم هستیم. راه تولید انرژی هسته ای را پیدا می کنند و ما هم می خواهیم داشته باشیمش، شبکه های اجتماعی را طراحی میکنند و ما می خواهیم داشته باشیم و نمونه ی وطنی طراحی می کنیم، غافل از این که این ها تنها انتقال تکنولوژی و شبیه سازی فرم هستند نه تولید داخلی خاص.

تنها راه سرآمدی بر جهان، تولیدات خلاقانه ی نسل های جدیدی از نیازمندی های جهانی برای شکل دادن به تمایز ایرانی ها در طراحی محصول است، در غیر این صورت همواره تولیداتی وابسته ی غرب خواهیم داشت و از وابستگی به خطوط تولید و طراحی سرمایه داری بیرون نیامده و در دام آن خواهیم افتاد. ما تمام توان خود را به طراحی نمونه های دست چندم از خلاقیت های غربی به خرج می دهیم، غافل از این که این کار تنها سلطه ی آن ها را بر نظام تولید جهانی افزایش می دهد و ایرانی را نه خلاق، بلکه پیرو فرهنگ غربی در امر خلاقیت می سازد.

#جامعه

🌐شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology