✅ برنامه‌ریزی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر داده‌های ثبتی

✅ برنامه‌ریزی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر داده‌های ثبتی
🖋 شیرین جعفری (کارشناس امور آموزش و پرورش عمومی و فنی و حرفه‌ای سازمان برنامه و بودجه کشور)

📍 طبق آمارهای ثبتی، ‌سال تحصیلی 97-96، شامل 13‌میلیون دانش‌آموز، حدود یک‌میلیون فرهنگی و 105‌هزار مدرسه در سراسر کشور است. حدود یک دهه پیش وقتی صحبت از تولید و استفاده از داده‌های ثبتی و اداری می‌شد، هیچ باور و اعتقادی از سوی سیاست‌گذاران دیده نمی‌شد و به‌طور جدی در دستور کار نبود، تنها منبع اطلاعات در دستگاه‌های اجرایی سرشماری‌های 10ساله و آمارگیری‌های برآوردی یا حتی تحقیقات درون‌سازمانی بود که تمامی داده‌های موجود نیز رسمی نبود و برنامه‌ریزی بر مبنای داده‌های رسمی و غیررسمی صورت می‌گرفت؛ حال اگر شانس یاری می‌کرد و بر حسب اتفاق، اهداف برنامه محقق می‌شد که هیچ؛ در غیر این‌صورت اهداف و برنامه‌ها مسلسل‌وار به برنامه‌های بعدی موکول می‌شد.

➖خوشبختانه امروز به یُمن شکل‌گیری سامانه‌های موجود در دستگاه‌های اجرایی، داده‌های ثبتی به‌روز تولید می‌شود و کافی است با ساماندهی آنها بسیاری از نیازهای برنامه‌ریزی مرتفع شود. نظام آموزش و پرورش در ایران از پرچمداران و پیشروان تولید آمارهای ثبتی در کشور است که می‌تواند الگوی بسیار خوبی برای سایر دستگاه‌ها قلمداد شود و همچنین با ارایه آموزش به سایر سازمان‌ها از طریق تفاهمنامه و با استفاده از تجربیات مرکز آمار ایران، موجبات رشد نظام تولید داده‌های ثبتی در کشور را فراهم کند. بدیهی است با چرخش از روش سنتی و بکارگیری روش‌های نوین، نواقص احتمالی رفع و حداکثر بهره‌مندی حاصل می‌شود. اما کلید طلایی بکارگیری این داده‌ها در نظام آموزش و پرورش ساماندهی آن است که می‌توان با اتصال آن به سایر سامانه‌های قابل اعتماد در کشور، اطلاعات ترکیبی و تکمیلی ارایه و در اختیار سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان قرار داد؛ به‌عنوان مثال اتصال داده‌های ثبتی دانش‌آموزان به سامانه‌های سلامت و بهداشت می‌تواند وضع سلامت دانش‌آموزان را در اختیار قرار دهد یا اتصال به نظام‌های ثبتی جمعیت، ثبت مسکن، ثبت فعالیت و.... قادر است اطلاعات دانش‌آموزی را تکمیل و مکان‌محور کند و ده‌ها و صدها اطلاعات مفید و قابل تحلیل با هدف برنامه‌ریزی در اختیار بگذارد.

➖ خوشبختانه وزیر محترم آموزش و پرورش بر اهمیت این فرآیند آگاه است و بر آن تأکید دارد و افقی روشن بر آن مترتب است. بنابراین تقویت و استقرار رصدخانه آماری در وزارت آموزش و پرورش این امکان را در اختیار وزیر و مدیران ارشد آن وزارتخانه قرار می‌دهد، به‌نحوی که با استفاده از ترکیب و تحلیل داده‌ها و محاسبه و برآورد شاخص‌ها، در هر زمان و هر مکان وضع دانش‌آموزان، معلمان و مدارس رصد شود و به تناسب آن برنامه‌ریزی‌های محلی و عملیاتی انجام پذیرد. فرزندان امروز در نظام آموزش و پرورش جوانان و آینده‌سازان کشور هستند و برنامه‌ریزی علمی و دقیق برای آنها بدون استفاده از آمارهای فراگیر، پویا و قابل اعتماد میسر نیست، بنابراین ضرورت تقویت نظام آماری مبتنی بر داده‌های ثبتی و به‌روز‌رسانی آنها از رویکردهای مهم برنامه‌ریزی و آینده‌نگری است.
🗞شهروند

🌐 جامعه‌شناسی علامه
@atu_sociology