شبکه جامعهشناسی علامه 📍 بررسی تحلیلی جامعهشناختی و سیاستگذاری اجتماعی پشتیبانی و ارتباط با ما⬇️ ☑️ @Atu_Sociologier اینستاگرام: 📸 Instagram.com/atu_sociology
✅ داری چیست؟. 🖋 مرتضی مردیها
✅ #سرمایهداری چیست؟
🖋 مرتضی مردیها
📍 وقتی میگوئیم نظام سرمایهداری، ممکن است منظورمان نظامی باشد که اقتصاد آن مبتنی است بر تولید صنعتی انبوه و متکی به یک دستگاه دیوانسالاری گسترده با عناصری مثل بانک و بورس و پول و بهره و بیمه و غیره. آیا چنین نظامی خوب است؟ بد است؟ بهرهکش است؟ پاسخ به همة این پرسشها منفی است. شبیه اینکه بپرسیم آیا کارد چیز خوبی است یا بدی. و پاسخ به سادگی این است که نه خوب است و نه بد، خوبی یا بدیاش بسته است به نوع استفادة کاربر. این تعریف از نظام سرمایهداری در برابر نظام زمینداری یا بردهداری یا وضع طبیعی (جنگلی-بیابانی) قرار میگیرد و صرفاً یک تعبیر تکنیکال است.
گاهی هم میگوئیم نظام سرمایهداری و منظورمان شرایطی است که در آن ستم و بهرهکشی و نابرابری و مصرفگرائی و مادیگری و پولپرستی و تقسیم طبقاتی سکة رایج است. اما نسبت میان این دو معنا چیست؟ مغالطه. چرا؟ برای اینکه تمامی این اوصاف منفی در نظامهای پیشاسرمایه داری بیشتر و بدتر بوده است.
این انسان در دوران بردهداری و زمینبندهداری این رفتار خودخواهانه و ستمگرانه را بسیار بیشتر و بدتر داشت. در این صورت گفتن اینکه نظام سرمایهداری چنین و چنان میکند یعنی چه؟ آنچه نظام سرمایهداری، در معنای نخست، است به خودی خود هیچ اقتضائی ندارد، و آنچه نظام سرمایهداری به معنای بهرهکشی و پولپرستی است از بدو تولد انسان اجتماعی با او بوده است. تفکیک نکردن اینها و طوری حرف زدن که گوئی در دوران ماقبل سرمایهداری انسانها کمتر مالدوست و خودخواه و زورگو بودهاند برای من یک جوک بیمزه است. همة نظامها از ازل تاکنون (در معنای دوم) سرمایه دارانه بوده اند.
🌐جامعهشناسی علامه
@Atu_Sociology