شبکه جامعهشناسی علامه 📍 بررسی تحلیلی جامعهشناختی و سیاستگذاری اجتماعی پشتیبانی و ارتباط با ما⬇️ ☑️ @Atu_Sociologier اینستاگرام: 📸 Instagram.com/atu_sociology
✅ شلوغکاری. 🖋 محمدرضا
✅ شلوغکاری
🖋 محمدرضا #کلاهی
📍 شانتاژ (یا به عبارت صحیحتر هوچیگری یا شلوغکاری) یکی از آفتهای رسانه است. شلوغکاری ویژگیها و شگردهای زیادی دارد: مهم کردن یک مشکل نهچندان مهم با روشهای مختلف از قبیل تکرار زیاد، استفاده از تیترهای داغ و تند، تکرار صورت مسأله بدون تحلیل یا تأکید یکطرفه و بیش از حد بر مشکلات؛ طرح مشکلاتِ غیرواقعی یا ساختنِ مقصرهای خیالی؛ برجسته کردن بخشی از ماجرا و حذفِ بخشی دیگر؛ کلیگویی و وارد نشدن به جزئیات؛ برچسبزدن به جای استدلال؛ ترس انداختن و ایجاد رعب از مشکلات؛ سادهسازیِ موضوعات پیچیده؛ دادنِ راه حلهای غیرواقعی، سادهشده و تک بعدی برای مشکلاتی که راه حلهای پیچیده و چندبعدی دارند؛ دست گذاشتن بر مشکلاتِ عامهپسند و مد روز؛ مسخره کردن به جای تحلیل و بسیاری فنون و مشخصات دیگر. اینها مشخصاتی است که به وفور در رسانههای بزرگ و کوچکی که ما روزانه گیرندگان و حتا فرستندگان پیامهای آنها، در دورانِ بیشازحد رسانهای شدهی امروز هستیم، به چشم میخورد.
شلوغکاری کمکی به شناخت بهتر مسأله نمیکند اما به راحتی با تحلیل واقعی اشتباه گرفته میشود. شلوغکاری فقط اضطراب ایجاد میکند و فضای عمومی را بحرانی به نظر میرساند اما این اضطراب، به راحتی با شناخت واقعی یکی پنداشته میشود. شلوغکاری حتا به شکلگیری افکار عمومی حول یک مسأله هم کمکی نمیکند. کمک نمیکند که توجه عمومی به موضوع مشخصی جلب شود و این جلب توجه، به فشار بر مسئولان منتهی شود و به اقدام معینی دربارهی موضوع برسد. چرا که شلوغکاران اصولاً اجازهی تمرکز بر هیچ موضوعی را نمیدهند. موضوعات مختلف و پراکنده به سرعت پشتسرهم طرح میشوند. پیش از آن که موضوعی به اندازهی کافی به گفتگوی عمومی گذاشته شود تا به مرحلهی شکلگیری افکار عمومی برسد و بتواند منشأ اثر واقع شود، موضوع بعدی پیش کشیده میشود و شلوغ دیگری برپا میگردد.
یکی از اشکالاتی که به مردم ایران گرفته میشود آن است که کنش اجتماعیشان به لایک و فوروارد در شبکههای مجازی محدود شده است؛ که هیچ کنش واقعی و مؤثری از خود بروز نمیدهند. نکتهی مهم آن است که یکی از موانع انجام کنش مؤثر، همین پدیدهای است که در اینجا به اسم «شلوغکاری» میخوانم.
جالب آن که از دیگر اشکالاتی که به افکار عمومی در ایران گرفته میشود آن است که افکار عمومی مردم ایران به مشکلات و مسائل جامعه حساس نیست. خود این ادعا، یکی از همان شلوغکاریها است. چنین ادعایی در حالی طرح میشود که شبکههای اجتماعی سرشار است از مسائل مشکلات ریز و درشتی که دستاندرکاراناش، به خیالِ حساسیت به خرج دادن، به این سو و آن سو «فوروارد» میکنند. اشکال کار حساس نبودن نیست؛ اشکال کار افتادن در دام شلوغکاری و جوسازی است؛ به عبارت دیگر «جوگیر شدن».
شلوغکارها آدمهای عجیبوغریبی نیستند. الزاماً توطئهای در کار نیست (گرچه در مواردی میتواند توطئهآمیز هم باشد). شلوغکاری، «جو» میسازد و مخاطبان «جوگیر» میشوند. مخاطبِ جو گرفته، به راحتی «فوروارد کردنِ» یک خبرِ پرهیجان را با «کنش اجتماعی» اشتباه میگیرد.
او با احساسی از خشم انقلابی و حماسی، انگشت خود را روی دکمهی فوروارد میگذارد تا در ذهن خود، در جنبش اجتماعیِ مجازی، سهم خود را ادا کرده باشد. او با هر فوروادی فضا را آلودهتر میکند. شلوغکارها آدمهای عجیبی نیستند. شلوغکارها ماها هستیم وقتی جو گرفته باشدمان.
#رسانه
🌐جامعهشناسی علامه
@Atu_Sociology