📕 مفهوم شناسی انقلاب REVOLUTION

📕 مفهوم شناسی #جامعەشناختی انقلاب REVOLUTION

✅ در تفکر سیاسی، انقلاب به معنای مصادره ی غیرقانونی و معمولاً خشونت آمیز قدرت است که موجب تغییر بنیادی در نهادهای حکومت می شود. اما مفهوم انقلاب به شیوه های گوناگون و به معناهای متفاوت به کار می رود.

✅به بیان دقیق، انقلاب فرایند است نه رویداد. در مرحله ی آغازین این فرایند انتقاد از دولت بالا می گیرد و مخالفان سعی می کنند پشتیبانانی پیدا کنند. سپس دوره ی منازعه میان حکومت و مخالفان آغاز می شود؛ این دوره ممکن است شامل جنگ چریکی طولانی مدت یا فورا ناگهانی نا آرامی های توده ای باشد.

✅ تغییر بنیادی در حکومت را که از انتخاب رخ می دهد و مصادره ی خشونت آمیز قدرت نیست را نیز انقلاب می خوانند. برای مثال، «انقلاب نازی» در آلمان پیروزی هیتلر در انتخابات 1933 به وقوع پیوست.

✅در اکثر انقلاب ها، مصادره ی قدرت بستگی به قیام توده های شهری یا دهقانان روستایی دارد. وقتی می گوییم «انقلاب» معمولا مقصود ما همین قیام هاست. اما در بعضی موارد نیز گروه های مردمی نقش چندانی ندارند در حالی که یک فرد یا گروه نخبه ی کوچکی قدرت را در دست می گیرد و تغییرات سیاسی گسترده ای را به اجرا می گذارد (مثل انقلاب ترکیه در زمان آتاتورک در 1921، یا انقلاب مصر به رهبری ناصر در 1952). این رویدادها را غالباً «انقلاب های نخبگان» یا «انقلاب از بالا» می نامند.

✅انقلاب ها برد و دامنه ی متفاوتی دارند. انقلاب هایی که فقط نهادهای حکومت را تغییر می دهند، گاهی «انقلاب های سیاسی» نامیده می شوند. انقلاب هایی که توزیع ثروت و منزلت در جامعه را تغییر می دهند_مثلا با لغو امتیازهای اشراف_ غالبا «انقلاب های اجتماعی» یا «انقلاب کبیر» نامیده می شوند. وقتی گروه هایی که می کوشند برای تغییرات بنیادی قدرت را به دست بگیرند ناکام می مانند، آنها را «انقلاب های ناموفق» می نامند، مثل انقلاب 1848 در آلمان.

✅اگر حکومت سقوط کند، دوره ای در پی می آید که رهبران انقلاب به ستیز با یکدیگر و با وفاداران رژیم پیشین می پردازند؛ و غالبا دره ای از «ترور» داخل یعلیه مخالفان انقلاب همراه است. انقلاب موفقیت آمیز سپس به تحکیم و تثبیت قدرت و بناسازی نهادهای سیاسی جدید می انجامد. چون این فرایند ممکن است ده ها سال طول بکشد، تاریخ انقلاب را غالبا نمی توان به دقت تعیین کرد. اما برای سهولت معمولاً زمان سقوط رژیم پیشین را تاریخ انقلاب ذکر می کنند انقلاب 1789 فرانسه و انقلاب کمونیستی 1949 در چین بر همین مبنا تاریخ گذاری شده اند اگر چه مبارزه های انقلابی و بازسازی دولت ممکن است چند دهه ی بعد نیز ادامه داشته باشد.

✅مفهوم انقلاب به معنای تغییری بنیادی، قطعاً مفهوم مدرنی است. از یونان باستان تا عصر رنسانس «انقلاب» به معنی حرکت گردشی بوده است، مثل انقلاب یا گردش سیارات، در سیاست، اصطلاح «انقلاب» نیز حاکی از الگوی چرخشی، و حرکت از اشراف سالاری به دموکراسی و به خودکامگی دوباره به اشراف سالاری و چرخه ی بی پایان این انقلاب ها بوده است. فقط در قرن هجدهم، و خصوصاً پس از انقلاب 1789 فرانسه، اصطلاح «انقلاب» برای اطلاق به تغییر بنیادی و دائمی، و نه چرخه ای، به کار رفت.

✳️ منبع : فرهنگ علوم اجتماعی قرن بیستم / ویلیام آوتوِیت ، تام باتامور / ترجمه حسن چاوشیان / نشر نی / ص 127
✅برای مطالعه ی بیشتر :
تئوری های انقلاب / آلوین استنفورد کووهن / ترجمه علی رضا طیب / نشرهرمس

🔰 از کانال دکتر حسن رشیدی

#جامعه‌شناسی

🌐رسانه، شمایید
👈اگر نظرتان را جلب کرد، با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
🌐جامعه‌شناسی علامه
https://t.me/joinchat/AAAAAD-FIxbY7Ab5PtgsmQ