شبکه جامعه‌شناسی علامه 📍 بررسی تحلیلی جامعهشناختی و سیاستگذاری اجتماعی پشتیبانی و ارتباط با ما⬇️ ☑️ @Atu_Sociologier اینستاگرام: 📸 Instagram.com/atu_sociology
◽️ فاجعه «جهل مقدس». 🖋 آیت الله سیدمصطفی محقق داماد
◽️ فاجعه "جهل مقدس"
🖋 آيت الله سيدمصطفي محقق داماد
🌅 ۴۱۱سال پيش، در روز ۱۷فوريه‌ی ســـال ۱۶۰۰ميلادي، "جوردانو برونو" فيلسوف ايتاليايي پس از گذراندن ۸ســـال در سياهچال‌های خوفناك دادگاه انگيزاسيون (تفتيش عقايد) در ميدان كامپو دي فيوري شـــهر رم زنده زنده در آتش سوزانده شد. برونو كسي بود كه از حق تمام انسان‌ها براي انديشيدن بدان‌گونه كه دلشان می‌خواست، دفاع می‌كرد.
🌅قبل از اينكه جوردانو در آتش سوزانده شود، جلادان پاپ براي اينكه او را از گفتن سخنان كفرآميز از نظر دادگاه انگيزاسيون بازدارند، زبانش را قطع كردند. اين سرنوشت اغلب فلاسفه و دانشمندان دوره تفتيش عقايد كليساي كاتوليك بود.
🌅نوشته اند كه وقتي برونو را به يك ميله آهنين بسته بودند و انبوهي از هيزم براي سوزاندن او جمع كرده بودند، او هم ساكت بود و تسليم شده بود و چيزي نمی‌گفت؛ ولـــي اتفاقي افتاد كه يك جمله گفت كه در تاريخ باقي ماند.
🌅آن اتفاق اين بود كه ناگهان ديدند پيرزني نزديك شد و تكه هيزمي در دست داشت و با آوردن نام خدا بر لب، آن را به روي هيزم‌ها انداخت. برونو سكوتش را شكست و گويي عمل اين پيرزن مغز استخوانش را سوزانده بود، گفت: «لعنت بر اين جهل مقدست!»
🌅مهمترين و يا لااقل يكـــي از اهم آفت‌های اجتماعي نه‌تنها در منطقه‌ی اسلامي بلكه شايد بتوان گفت در سراسر جهان که جوامع ديني از آن رنج می‌برند، جهل مقدس است (جهل مقدس جهلي است كه بُعد قدسي دارد).
🌅در چنين جهلي، شخص جاهل در جهل می‌سوزد، ولي براي خدا می‌سوزد. گرسنگي، فقر، فلاكت، بيماري، جنگ و دشمني، جنايت، آدمكشي، ايذا و آزار بـــه همنوع، همه را به قصد قربت تحمل می‌كند و جالب اين اســـت كه از هرگونه روشـــنگري هم می‌هراسد، آن هم براي خدا!
🌅در جهل قدسي، شـــخص جاهل با نهادي همراه می‌شود به نام «اعتقاد»؛ يعني براي چنين انســـاني اعتقاد به جاي تفكر می‌نشيند. اعتقاد از ريشـــه «عقد» يعني بستن است. شخصي كه به امري معتقد می‌شود فكرش را گـــره كرده و معتقداتش را خط قرمز خويش می‌سازد.
🌅كســـاني كه به جهل مقدس گرفتار می‌شوند، جاهلانه براي خويشـــتن، خدا می‌سازند، خدايي كه ناخودآگاه مجموعه‌اي از خواسته‌هاي خود آنان است.
🌅جهل مقدس همـــراه با اعتقادهاي ديني است؛ ولي ديني كه نه براساس تعقل بلكه براساس هواهاي نفساني، انسان معتقد می‌شود و بالاترين جنايت را ممكن است مرتكب شـــود در حاليكه خيال می‌كند براي خداست و متقرب الي الله می‌شود.
🌅يكي از آفات اجتماعي كه من مايلم آن را فاجعه تأســـفبار براي جوامع ديني امروز بنامم، جهل مقدس اســـت؛ جهلي كه قهرمانانش دست به مهمترين جنايات می‌زننـــد، به خيال آنكه كاري كه می‌کنند مورد خواست خداست و آنان براي خدا تلاش می‌کنند. در يونان باســـتان، جنگ ميان خدايان بود و در ادوار بعد در قالب جنگ اديان شكل گرفت. در تاريخ اسلام جنايات و خونريزی‌هايي كه به بار آمد، همه معلول همين نوع جهل است.
🌅امـــروز در جامعه ايران نيز جهل مقدس گاه منشـــأ فاجعه می‌شود، كه به ذكر يك نمونه بســـنده می‌کنیم.
🌅 در دادنامه‌ی ۱۷۲ ۱۶/۲/۱۳۸۲ پرونده‌ی كلاســـه‌ی ۱۱۳۱-۸۱-۹ دادگاه عمومي كرمان، از قول متهمين قتل‌های محفلي كرمان مكرراً اين مطلب آمده اســـت كـــه در مورد برخي مقتولين با تسبيح استخاره گرفتيم و چون عدد۶ آمد و عدد۶ به معناي لزوم تعجيل در عمل اســـت، تصميم گرفتيم كه او را بكشيم و كشتيم!
🌅گاهي اوقـــات جهل كه لباس تقدس می‌پوشد، يك ملت را در تاريكي و جهنـــم ابدي فرو می‌برد. نمونه‌اش در زمان ما، مردم كره‌شمالي هستند.
🌅در كشور كره شـــمالي مردمي زندگي می‌کنند كه از حداقل شرایط حيات يك انسان برخوردار نيستند؛ ولي تبليغات حاكميت فكر آنان را چنان ساخته كه خيال می‌کنند در بهشت برين‌اند! اين افراد در تاريكي هستند؛ ولي قدرت مشت آهنين، اجازه روشنگري به هيچ فردي نمی‌دهد. جالب است رهبرشان كه اخيراً مرده اســـت؛ ولي مردم بدبخت كره شـــمالي رهبر فعلي حكومتشان را معـــاون رهبر می‌نامند.
🌅در كره شمالي تنها كسي كه حق فكر كردن دارد، رهبر حكومت اســـت كه فرمانده بزرگ ناميده می‌شود. وقتي فرمانده بزرگ درباره مسئله‌اي حرفي زد، ديگر هيچكس حق ندارد در آن زمينه اظهارنظر كند!
📚 چکیده‌ای از کتاب «فاجعه جهل مقدس»
🌐 شبکه جامعه‌شناسی علامه
@Atu_Sociology