🌎 روسیه هرگز متحد استراتژیک ایران نبوده است.. ✍️محسن امین‌زاده

🌎 روسیه هرگز متحد استراتژیک ایران نبوده است

✍️محسن امین‌زاده

🌿 به‌كار بردن عبارت "متحد استراتژيك" اصولاً در مورد روسيه غلط است. روسيه نيز چنين باوری ندارد. روسيه از دوران تاسيس خود پس از فروپاشی شوروی بيشتر از آنكه متحد ايران باشد، رقيب منطقه‌ای ايران بوده و هست!!،
▫️در بازار نفت.
▫️در بازار گاز.
▫️در مديريت تحولات منطقه.
▫️در آسيای ميانه و قفقاز.
▫️در عراق.
▫️در افغانستان.
▫️در درياي خزر.
▫️حتي در خاورميانه عربی
🌿در همه‌ اين حوزه‌ها روسيه رقيب ايران است.

🌿در مقاطعی كه همکاری دو كشور به شكل بارزی به نفع روسيه باشد، امكان همکاری خوبی فراهم می‌شود. درغيراينصورت، روابط دو كشور گاه حتی به رقابتهای نامناسب و دور از انتظار از سوی روسيه هم كشيده می‌شود. همچنان كه احتمال دارد در بازار نفت و در همکاری روسيه با آمريكا برای كنترل قيمت نفت و كمك غيرمستقيم به تحريم نفتی آمريكا عليه ايران، به چنين وضعیتی كشيده شود!!.

🌿كارنامه اتحاد شوروی و نیز روسيه در مناسبات با ايران بد است. متاسفانه تاريخ نشان می‌دهد كه اختلافات ميان دو كشور هرگز بدون دخالت خارجی حل نشده است.

🌿پس از انقلاب اسلامی به‌رغم انتظارات زیادی كه از همسایه شمالی می‌رفت، اتحاد شوروی از شرايط ايران سود جست و افغانستان را اشغال كرد!!. در جنگ ايران و عراق ، تمام کمکهای ممكن را به دولت صدام كرد. عمده‌سلاحهای صدام روسی و بخشی از ان فرانسوی بود. روسيه مدرنترين سلاحهای خود را در سالهای آخر جنگ به صدام داد!!.

🌿 پس از فروپاشی شوروی پيمان پنهان روسيه و آمريكا برای ندادن سلاح به ايران (پيمان گرـ چرنومردين) كه مدتها بعد توسط آمريكا فاش شد، برای ايران تكاندهنده بود!!. در تقسيم زير بستر دريای خزر روسيه زيركانه منافع مورد نظر خود را به‌دست آورد و ايران را به‌كلی تنها گذاشت.

🌿امروز روسيه با تمام توان مصمم است كه به هر شيوه مانع ورود گاز ايران به بازار اروپا شود. مشتاق است كه بازار گاز تركيه را تصاحب و ايران را از اين بازار بيرون كند. از گرفتن سهميه ايران در بازار جهاني نفت استقبال می‌كند!!. از حذف ايران در مديريت مناسبات سیاسی منطقه‌ای استقبال می‌كند و از گسترش نفوذ اقتصادی ايران در آسيای ميانه و قفقاز ناخشنود می‌شود. در اين زمينه حتی تركيه را به ايران ترجيح می‌دهد.

🌿موارد خیلی بیشتری از رقابتهای دو كشور می‌توان نام برد كه نشان از فقدان اشتراك منافع مستحكم دو كشور در مسائل سیاسی و اقتصادی راهبردی دارد.

🌿 پوتين اخيرا براي اولين بار از روابط راهبردی دو كشور نام برد كه با مفهوم اتحاد استراتژيك متفاوت است و به تعبيري توصيف كننده همکاریهای جاری دو كشور بخصوص در سوريه است كه منافع راهبردی مهمی برای روسيه دارد. در بحران سوريه، ايران به روسيه كمك كرد كه نه‌تنها از انزوایی ديرپا خارج شود، بلكه به بازيگر قدرتمندی در خاورميانه بدل شود.

🌿در غياب دیپلماسی موثر و قدرتمند ايران، روسيه نقش کلیدی سیاسی ـ راهبردی در بحران سوريه پيدا كرد و به‌رغم تداوم بحران مناسباتش با غرب درمورد اشغال شبه جزيره كريمه، از اين موقعيت برای بهبود و ارتقای روابط خود با غرب بسيار سود برد.

🌿با اين همه بايد همکاریهای دو كشور با جديت كامل و به‌صورت برد ـ برد دنبال شود و البته ايران بايد به شکلی عمل كند كه روسيه طبق سنت گذشته در نقطه برد، ايران را دور نزند. به‌هرحال روابط ايران و روسيه برای دو كشور اهميت زیادی دارد و ايران بايد همواره روابط حسنه خود با روسيه را با رعايت مراقبت های مذكور حفظ كند.

🌿غيرقابل اعتمادتر بودن روسيه از آمريكا و اروپا نيز عبارت دقیقی نيست. ما و روسيه همسايه هستيم و به روابط با يكديگر نياز داريم، اما اروپا و آمريكا چنين نیازی به روابط با ايران احساس نمی‌كنند.

🌿نياز متقابل ايران و روسيه پیوندهای خوبی برای همکاری دو كشور ايجاد كرده است. به‌خصوص در شرايط کنونی كه روسيه مناسباتش با غرب تيره شده است و روابط ايران براي اين كشور فرصت‌ساز است!!. روسیه تا اطلاع ثانوی به روابط خود با ايران به‌خصوص در تحولات خاورميانه به‌عنوان روابطی با منافع راهبردی برای روسيه نگاه می‌كند.

🌿روسيه كاملا علاقه‌مند به مديريت غيرمستقيم مناسبات ايران و اسرائيل در سوريه و لبنان است و در اين زمينه بدون كار علنی و تبلیغاتی و بدون ايجاد حساسيت، اقداماتی را دنبال می‌كند. تردید ندارم که روسیه بسیار علاقمند است که میانجی گفت و گوی ایران و ترامپ هم بشود.

🌿مفهوم «نگاه به شرق» در ادبیات سیاسی جاری ایران مفهوم مغالطه آمیز و گمراه کننده ای است. شاید بهتر باشد به جای عبارات گمراه کننده به رویکرد لاعلاج ایران در این وضعیت عنوان :
«یافتن ممکن ترین و کم خسارت ترین انتخاب ها در شرایط اجبار» بدهیم.
t.me/EsfandiarKhodaee