بررسی نماگرهای اقتصادی ایران. دکتر یاسر رخشان

بررسی نماگرهای اقتصادی ایران
دکتر یاسر رخشان

توسعه اقتصادی به معنی رشد کمی و کیفی اقتصاد است یعنی علاوه بر افزایش کمی و کیفی میزان تولید کالا و خدمات، سطح زندگی مردم و شاخصهای رفاه عمومی نیز باید از رشد متناسب برخوردار باشند تا مفهوم توسعه یافتگی محقق شود.
بنابراین همگام با تولید کالا و خدمات بیشتر باید رفاه عمومی و شاخصهای شادی ، رضایت از زندگی ،توسعه انسانی و ادراک فساد نیز بهبود یابند.
از مهمترین عوامل موردنیاز برای رشد اقتصادی میتوان از نیروی کار، سرمایه، انرژی و سایر ظرفیتهای اقتصادی نظیر جاذبه های توریستی یاد کرد. بر این اساس ذیلا جایگاه ایران را در بین کشورهای جهان از نظر میزان برخورداری از عوامل یاد شده بررسی می کنیم:

انرژی: جایگاه دوم تا چهارم جهانی
نیروی کار:جایگاه بیستم جهانی
بودجه: جایگاه بیست و ششم جهانی
جاذبه های گردشگری: جایگاه یازدهم جهانی
مصرف انرژی: جایگاه دهم جهانی

علیرغم جایگاه مناسب ایران در نهاده های تولیدی و اقتصادی اما رتبه ایران از نظر تولیدناخالص سرانه در مقام ۹۵ جهان قرار دارد که بیانگر بهره وری و کارایی پایین عوامل تولیدی واتلاف منابع در ایران است.
همچنین ایران اگرچه در ردیف یازده کشور برتر جهت مقاصد گردشگری است لکن به دلیل فراهم نبودن زیرساختهای نرم افزاری و سخت افزاری ایران از حیث شاخص رقابت پذیری توریسم در جایگاه ۹۷ جهانی قرار دارد که حاکی از پایین بودن سهم گردشگری در اقتصاد ایران است.
شاخص فلاکت اقتصادی ترکیبی از دوشاخص تورم و بیکاری است. در بررسی صورت گرفته از طرف دانشگاه جان هاپکینز در بین ۹۰ کشور جهان، ایران بعد از ونزوئلا در ردیف دوم قرار گرفته است.
از حیث شاخصهای رفاهی بر اساس پژوهشهای موسسه لگاتوم انگلستان، نیز ایران جایگاه مناسبی نداشته و در ردیف۱۰۶ قرار دارد و شهروندان ایرانی بر اساس آمارهای سازمان ملل با داشتن رتبه ۱۰۵ جهانی جزو غمگین ترین مردمان جهان می باشند. همچنین از نظر شاخص رضایت زندگی که توسط دانشگاه لسستر منتشر می شود ایران با یک طبقه اختلاف از کومور در جایگاه ۱۱۰ جهانی قرار گرفته است که بیانگر نارضایتی ایرانیان از وضعیت زندگی خود می باشد.
از طرفی اگرچه ایران در زمره ۷ کشور جهان از نظر فراوانی کتابهای چاپ شده در سال قرار دارد اما نامناسب بودن شاخص ادراک فساد ایران و قرار گرفتن در جایگاه ۱۳۱ جهان نشان از پایین بودن سرانه مطالعه ایرانیان و ضعف فرهنگ عمومی و شدت خشونت شهروندان ایرانی دارد که میتوان ریشه این خشونتها را در وضعیت نامناسب شاخصهای اقتصادی گفته شده جستجو کرد.
با مقایسه بودجه ایران درمیابیم که بودجه ایران از نظر حجم در رتبه ۳۸ جهانی قرار دارد ولی از نظر سهم درآمد مالیاتی در بودجه در جایگاه ۱۶۶ قرار دارد که بیانگر ناکارایی و رانتی بودن بودجه ایران می باشد.
بر اساس مجموعه اعداد و ارقام فوق اینطور نتیجه گیری می شود که علیرغم برخورداری اقتصاد ایران از مواهب و ظرفیتهای لازم جهت استیفای توسعه اقتصادی، در عین حال که در زمره پر مصرف ترین کشورهای جهان از حیث انرژی و سرمایه و نقدینگی قرار دارد اما متاسفانه بازخورد مناسبی در صحنه عمل از این حجم مصارف وجود ندارد و بر این اساس شاخصهای فوق بخوبی گویای وضع نامناسب معیشتی و رفاهی شهروندان ایران است.
بنابراین با توجه به مباحث مطروحه و بررسی نقاط ضعف و قوت اقتصاد ایران، بر اساس منویات مقام معظم رهبری پیرامون دکترین اقتصاد مقاومتی می توان با اهتمام بیشتر مسئولین خدوم نظام اسلامی در رابطه با فعال نمودن ظرفیتهای بالقوه اقتصاد کشور در راستای استیفای توسعه اقتصادی گام برداشت و نوید بخش آینده اقتصادی روشنی برای فرزندان ایران اسلامی بود.

کانال اقتصاد گلستان
T.me/eghtesadegolestan