بررسی میزان تاثیر گذاری ایجاد زنجیره تولید گیاهان دارویی بر اشتغال پایدار در استان گلستان

بررسی میزان تاثیر گذاری ایجاد زنجیره تولید گیاهان دارویی بر اشتغال پایدار در استان گلستان

گیاهان دارویی گیاهانی هستند که یک یا برخی از اندامهای آنها حاوی ماده موثر درمانی هستند. در ایران حدود ۲۳۰۰ گونه گیاه دارویی وجود دارد.
این گیاهان در شرایط آب و هوایی مختلفی رشد می کنند و بسته به نوع آنها در سراسر نقاط و نواحی ایران زمین قابل یافت و پرورش هستند.
زنجیره تولید(تامین) عبارت است از سیستمی متشکل از سازمان ها، مردم ، اطلاعات و منابعی که مواد خام را به محصول نهایی برای عرضه به مصرف کننده تبدیل می کنند.
زنجیره تولید گیاهان دارویی که اخیرا در ادبیات اقتصادی جهان از آن با عنوان "اقتصاد نوظهور" یاد می شود دارای گردش مالی سالیانه ۱۲۰ میلیارد دلار است و نقطه هدف برای سال ۲۰۲۵ رسیدن به عدد ۴۲۲ میلیارد دلار برنامه ریزی شده است. و این در حالیست که کشور ایران با انکه از دیرباز مهد پرورش و تولید این گیاهان بوده است در بازارهای جهانی این محصول سهم چندانی ندارد.
برای اولین بار در بودجه ۹۷ جهت حمایت از تولیدکنندگان این محصول ، برای توسعه کشت گیاهان دارویی ردیف بودجه مستقل اختصاص داده شده است.
برآوردها حاکیست که به ازای هر هکتار کشت گیاهان دارویی بطور میانگین برای ۱۵ نفر شغل ایجاد می شود و در حال حاضر در استان گلستان قریب به ۱۹۸ هکتار زمین به کشت این محصول اختصاص دارد و حدود ۵۶۵ تن گیاه دارویی در استان تولید می شود . لکن به دلیل فقدان مراکز فرآوری به تعداد کافی و نیز متولیان خرید، این محصولات توسط واسطه ها بصورت فله ای با قیمت نازل خریداری شده و به بدترین شکل ممکن از استان خارج می گردد. ناتوانی در برند سازی و صنعت بسته بندی و چاپ از عمده مشکلات اقتصادی کشور در اختصاص دادن سهم بازارهای جهانی است. بطوریکه از کل زعفران جهان ۹۰ درصد در ایران تولید می شود اما انهم بصورت خام به دیگر کشورها بصورت فله ای صادر شده و در آنجا به نام و برند آن کشورها راهی بازارهای جهانی می شود.

در استان گلستان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب ۴۰۹ گونه گیاه دارویی بطور طبیعی وجود دارد و با توجه به موقعیت استراتژیک استان می توان با برنامه ریزی مناسب ،ترویج کشت این گیاهان را در اغلب نواحی کم آب استان دنبال کرد و با استقرار صنایع فراوری و حمایت ویژه از صادرات و صادرکنندگان سهم این محصول را در اقتصاد استان افزایش داد و اشتغال پایدار را برای استان گلستان به ارمغان آورد. لذا به دلیل داشتن پیوندهای پیشین و پسین اقتصادی توسعه کشت این محصول در قالب برنامه بلند مدت کشت و صنعت در استان گلستان پیشنهاد می شود چرا که میتوان با حمایت این محصول هم به بخش کشاورزی رونق بخشید و هم با احداث مراکز فراوری مواد خام مورد نیاز صنایع بهداشتی و در مانی را تامین کرد و در بلندمدت امکان استقرار صنایع تبدیلی وابسته به این نوع محصول در استان بوجود آورد.
دکتر یاسر رخشان
اقتصاددان و استاد دانشگاه

به کانال اقتصاد گلستان بپیوندید:
t.me/eghtesadegolestan