❇️کار خودشونه؟! ترکیب پارانویا و پوپولیسم، ترکیب تئوری توطئه و بیماری هلندی/ دکتر پویا ناظران

❇️كار خودشونه؟! تركيب پارانويا و پوپوليسم، تركيب تئوري توطئه و بيماري هلندي/ دكتر پويا ناظران

میگن:
🔹«افزایش نرخ دلار کار خودشونه، می‌خواستند بدهی دولت رو کم کنند.»

🔹برای اینکه کار خودشون باشه، دولت باید عرضه ارز رو بشدت کاهش می‌داد. منتها در طول زمستون و بهار گذشته، دولت عرضه ارز رو کم نکرده بود، بلکه تقاضا زیاد شده بود. خود شما نسبت به سال گذشته، پس‌انداز دلاری یا سکه‌تون رو افزایش ندادید؟!‌ خوب همین تقاضاهای جدید قیمت رو تغییر می‌ده دیگه. البته شما تقصیری ندارید. افزایش تقاضای شما ناشی از افزایش نقدینگی بود.

🔹واقعیت اینه که از نیمه فروردین تا نیمه تیر دولت هر چی ارز نقد قابل فروش داشت، به قیمت ۴۲۰۰ داد و رفت. امروز هم می‌بینید که بدهی‌ دولت کاهش که نیافته هیچ، در پنج ماهه اول سال، بدهی دولت به نظام بانکی ۹/۵٪ هم افزایش یافته.

🔹اما حالا بیاییم فرض کنیم دولت عرضه رو کاهش داده بوده تا دلار رو گرون کنه، تا بعد بتونه دلارهاش رو گرونتر بفروشه و بدهی‌ش رو صاف کنه. خب وقتی همون دلارها رو به بازار عرضه می‌کرد، قیمت برمی‌گشت پایین تا برای اون دلارها مشتری پیدا بشه. یعنی عملا پول اضافه‌ای دست دولت نمی‌اومد.

🔹پس افزایش ارز به هدف کاهش بدهی دولت اصلا با منطق اقتصادی جور در نمیاد.

🔹حالا فرض کنیم دولت نمی‌دونست با گرون کردن دلار نمی‌تونه بدهی‌ خودش رو صاف کنه، لذا نقشه کشید که دلار رو تو بازار کم کنه تا قیمتش بره بالا و بتونه دلارهاش رو گرون بفروشه و بدهی‌ش رو بده.

🔹همه می‌دونیم چقدر افزایش نرخ دلار برای یک دولت بی‌آبرویی میاره. جهش ارزی دولت دهم، هیچ نفع سیاسی برای رییس جمهور وقت نداشت. جهش ارزی دولت دوازدهم هم به جُک‌های بی‌شمار و کاهش سرمایه اجتماعی چهره‌های سیاسی منجر شد. هیچکدوم از این سیاستمدارها دیگه شانس پیروزی در یک انتخابات رو ندارند. اثر مهلک جهش ارزی بر حیات سیاسی یک سیاستمدار در ایران، از گذشته شناخته شده بوده.

🔹نتیجه این حرف که «کار خودشون بوده. می‌خواستند بدهی دولت رو کم کنند» اینه که ما سیاستمدارهایی داریم که اینقدر ایثارگر و از خود گذشته هستند که حاضرند حیات سیاسی خودشون رو فنا کنند، تا بدهی دولت کاهش پیدا کنه!!!

🔹همین امروز هم علیرغم همه مضرات قیمت بنزین، دولت ابدا حاضر به اصلاح قیمت بنزین نیست چون این اصلاح مستلزم دست زدن به رقم ۱۰۰۰ تومنه.
سیاستمدارها، بخاطر حفظ قدرت، بشدت نسبت به افزایش قیمت اکراه دارند، حتی وقتی در بلندمدت بنفع مردمه.

🔹سیاستمدارها از کارشناسان اقتصادی می‌خواهند که «بازار کالای X رو اصلاح کنید جوری که مصرف کم بشه، قیمت بالا نره، و آب تو دل مردم تکون نخوره.» این گزاره با خودش متناقضه. نمی‌شه مصرف کم بشه ولی آب‌ تو دل کسی تکون نخوره. سیاستمدار اینقدر از جهش ارزی ترسیده که متناقض می‌گه! بعد فکر می‌کنید کار خودش بوده؟

🔹گزاره‌هایی که با «کار خودشونه» شروع می‌شن، تئوری توطئه هستند. تئوری توطئه میاد تا جای خالی علم رو پر کنه. واقعیت اینه که ارز جهید بخاطر اینکه رابطه بین رشد نقدینگی و ارزش پول ملی، یکی از قوانین علم اقتصاده.

🔹یکی دیگه می‌گه «توطئه بوده؛ این کار رو کردند تا کودتا بشه!»

🔹این تحلیل برای جامعه ما خیلی مضره! چرا؟
چون اگه بپذیریم جهش ارزی یک توطئه طراحی شده بوده، نتیجه‌اش این می‌شه که فقط کافیه افراد رو دستگیر کنیم، و افراد جدیدی سر کار بیاریم تا دیگه جهش ارزی رخ نده.

🔹از طرف دیگه، اگه توطئه کودتا در کار بوده، پس جهش ارزی ربطی به نقدینگی نداشته و در نتیجه لازم نیست که سیاستگذاری پولی و بانکی‌مون رو اصلاح کنیم.

🔹دیدید چی شد؟ نظریه «توطئه کودتا» حواس ما رو از نیاز به اصلاحات اقتصادی پرت می‌کنه، تا چند سال دیگه باز در دام جهش ارزی بیافتیم.

🔹ما وقتی تئوری توطئه رو باور می‌کنیم که قوانین علمی رو نفهمیم.

🔹اونهایی که قوانین طبیعت رو نمی‌فهمیدند، قکر می‌کردند رعد و برق خشم خدایانه و ماه گرفتگی قهرشون. علم فیزیک نشون داد این حاصل قوانین طبیعیه، و صرفا آیات الهی نه توطئه خدایان اسطوره‌ای.

🔹اقتصاد هم به ما نشون می‌ده که رشد نرخ ارز، حاصل قانونیه که رشد نقدینگی رو به کاهش ارزش پول مرتبط می‌کنه. اگه این قانون رو ندونیم، تصور می‌کنیم یه دستی تعمدا ارزش ریال رو کاهش داده، خرافاتی می‌شیم، و «تئوری توطئه‌»های متناقض رو باور می‌کنیم.

خرافات رو کنار بذاریم. علم راهگشاست.

به کانال ایده های سرمایه گذاری و تجارت بپیوندید:
T.me/GECONOMY