‍ ‍ تاملی درباره بخشنامه آقای جهانگیری

‍ ‍ تاملی درباره بخشنامه آقای جهانگیری

▫️بخشنامه اخیر معاون اول رئیس جمهور آقای جهانگیری مبنی بر اینکه "واردات بدون انتقال ارز از کشورهای چین، هند و ترکیه متوقف گردد" در وهله اول بسیار شگفت انگیز، غیر منتظره و غیر قابل انجام به نظر میرسد اما با بررسی عوامل کلان میبینیم عملا راه دیگری وجود ندارد!

▫️سالهاست وارد کنندگان دلارها را از طریق صرافی به فروشنده چینی حواله میکنند و در ثبت سفارش گزینه "بدون انتقال ارز" را انتخاب می نمایند، این بدان علت است که روش صحیح انتقال ارز که همانا "گشایش اعتبارات اسنادی" است بعلت عدم پذیرش اعتبارات بانکهای ایرانی توسط سیستم بانکی بین المللی مسدود شده. اما در واقع دلیل مهمتر "دو نرخی" بودن ارز در کشور است که باعث شده هربار تجار ارز خود را دست سیستم بانکی داده اند دست آخر مبلغ آن را به نرخ ریالی که خیلی کمتر از نرخ آزاد است از بانک پس گرفته اند.

▫️روش پیشنهادی آقای جهانگیری احیای ال سی نیست (چون هنوز هم راه گشایش اعتبار بسته است)، ایشان صرفا میخواهند وارد کنندگان بجای انتقال ارز از طریق صرافی، از طریق بانکهای ایرانی نسبت به انتقال ارز به طرف چینی یا ترک اقدام نمایند. یعنی سیستم بانکی جایگزین سیستم صرافی شود. دلایل زیادی به ذهن تجار و بازرگانان میرسد که به ترتیب از آخرین و کم اهمیت ترین، تا پر اهمیت ترین در زیر ذکر میشود:

۱. دلیل مربوط به صرافی و ترخیص: با این کار از یک سو صرافیها از کار برکنار میشوند و از سوی دیگر راه کم اظهاری در گمرک بسته میشود چون سیستم بانکی مبلغ حواله شده را گزارش خواهد کرد. ولی همانطور که گفته شد بدون تک نرخی شدن ارز این کار نهایتا عملی نخواهد بود. اما این کم اهمیت ترین دلیل است.

2. سیستم بانکی بطور کلان: با توجه به تنزل دایمی ارزش ریال و کم شدن سود دهی بانکها، میل به سپرده گزاری ریالی عموما کاهش یافته، موسسات کوچک ورشکست شده و بیم ورشکستگی بانکهای کوچک هم میرود، اما سیر برداشت ریال از بانکها و تبدیل آن به ارز متوقف نشده و درصورت تداوم میتواند به جایی برسد که بانکها بطور کلی از پول خالی شوند. حالا دولت با این کار بانکها را بعنوان محل امنی برای دلارها و یوروهای مردم معرفی میکند، در نتیجه (اگر این کار عملی شود) پولهایی که بصورت ریال از بانکها خارج شده بصورت دلار و یورو به بانکها برمیگردد و خطر ورشکستگی کامل سیستم بانکی برطرف خواهد گردید.

۳. شرایط بین المللی: در حال حاضر دولت مقدار زیادی دلار حاصل از فروش نفت در چین و ترکیه دارد که امکان انتقال آنها را به ایران ندارد! چین هم به تازگی شروع به مسدود کردن حسابهای ایرانیان نموده است. این درحالیست که مذاکرات مربوط به "اصلاح برجام" و تشدید تحریمها در اروپا درجریان بوده و هر لحظه احتمال میرود نه تنها حسابهای بازرگانان ایرانی، بلکه حسابهای دولت ایران هم بطور کلی در کشورهای "دوست" مسدود و غیرقابل دسترس شود. اگر کاری که آقای جهانگیری میگوید انجام شود دولت در داخل کشور از تجار ارز میگیرد و از پولهایش که در چین و هند وترکیه در آستانه مسدود شدن است به فروشندگان چینی و هندی و ترک پرداخت میکند و به این ترتیب کم کم عملا ارزهای مزبور که در خارج از کشور گیر افتاده اند به داخل ایران برمیگردد.

▫️پس تا همینجای کار هم آقای جهانگیری "دیر جنبیده" و باید خیلی قبل از اینها به فکر میبود، ارز را تک نرخی میکرد و سیستم بانکی را به کار میگرفت تا پولها به گردش بیافتد. موفقیت ایشان بستگی به عواملی از قبیل "اعتماد مجدد تجار ایرانی به سیستم بانکی کشور" ، توانایی سیستم بانکی در عملکرد کارا صحیح و صادقانه، تاخیر چین و هند و ترکیه در مسدود سازی حسابها، حرکت سریع دولت به سمت تک نرخی شدن (کاری که سالهاست نتوانسته اتفاق بیافتد) و ... بسیاری عوامل دیگر دارد.


‍ به کانال اقتصاد گلستان به آدرس زیر بپیوندید :
T.me/eghtesadegolestan