تئوری X و Y چیست؟

تئوری X و Y چیست؟

این تئوری توسط داگلاس مگ گریگور ارائه شده است و نگرش مدیران در مورد انسان (کارکنان) را به دو گروه تقسیم کرده است و به جهت اجتناب از پیش داوری، این دو گروه ،با دو حرف X و Y مشخص شده است.

💥مفروضات تئوری X:

1⃣اکثر انسانها ذاتاً تنبل ،بی استعداد و از کار نفرت دارند و یا نسبت به آن بي ميل هستند.

2⃣اکثر انسانها از قبول مسئولیت گریزانند و ترجیح می دهند که تحت هدایت شخص دیگری قرار گیرند.

3⃣انسان ها را بايد از طريق تهدید و اجبار ترساند تا براي رسيدن به اهداف سازماني تلاش كنند.

4⃣اکثر انسانها باید تحت کنترل دقیق قرار گیرند چون معمولاً افراد از علاقه کافی برای کار برخوردار نیستند.

👈رفتارمديران تئوریx :
مديران به كاركنان اطمينان ندارند و با کنترل شديد و محدود كننده يك فضاي ترس به وجود مي آورند.(به عنوان مثال نصب دوربین بالای سر کارکنان)
اين مديران اعتقاد دارند كه هر چيزي بايد به سرزنش يك نفر ختم شود.
اين مديران فكر مي كنند كه تنها هدف كاركنان از كاركردن، پول است.
اين مديران در مواجهه با بروز هر اتفاق ناخوشايند سازماني، ابتدا كاركنان را سرزنش مي كنند بدون اينكه از خود بپرسند كه آيا ممكن است سيستم ها، سياست ها، نبود آموزش يا سوء مديريت، خودش سزاوار سرزنش باشد.


👈مفروضات تئوری Y:
1⃣كار فيزيكي همانند بازی،مفرح و خوشايند است.

2⃣كنترل بالادست و ترس از تنبيه تنها ابزار به تلاش واداشتن افراد براي دستيابي به اهداف سازماني نيستند.

3⃣انسان ها مسئولیت پذیرند و با اشتیاق به دنبال پذیرش مسئولیت می روند و بر حسب حس تعهد در دستيابي به اهداف محوله، نوعي خود هدايتي و خودكنترلي از خود نشان مي دهند.

4⃣تحت شرايط مناسب، انسان معمولي ياد مي گيرد كه نه تنها مسئوليت قبول كند بلكه خود به دنبال آن باشد.
5⃣ظرفيت استفاده از قوه تخيل، هوش، و خلاقيت در حل مسائل سازماني به صورت گسترده بين همه كاركنان وجود دارد و فقط در اختيار يك عده خاص نيست.

6⃣اگر افراد به کار خود علاقه داشته باشند، به طور مناسبی برانگیخته شده و این حس رضایت درونی بهترین پاداش برای افراد است و شیوه خودکنترلی مؤثرتر از کنترل توسط دیگران است.

👈رفتار مديران تئوری Y:
اين مديران فضاي اعتماد در سازمان به وجود مي آورند.
با زيردستان خيلي راحت و صميمانه ارتباط برقرار مي كنند.
در رابطه مافوق و زيردست، تفاوتها را به حداقل مي رسانند.
فضايي ايجاد مي كنند كه كاركنان بتوانند قابليت هايشان را توسعه دهند و از آنها استفاده كنند.
نظرات كاركنان را در تصميم گيري مشاركت مي دهند.

#انگیزش

در کانال آموزشی مدیریت منابع انسانی و تولید با ما همراه باشید👇👇👇
@HRMCHANNEL