چرا رقابت برای جذب سپرده با پیشنهاد نرخ سود بالا شکل میگیرد؟

چرا رقابت برای جذب سپرده با پیشنهاد نرخ سود بالا شکل میگیرد؟

همانطور که قبلا ذکر شد، هدف از جذب سپرده ، جذب ذخائر پایه پولی مرتبط با آن است. بانکها از این ذخائر برای تسهیلات دهی ، تسویه بدهی های خود به بانکهای دیگر و ایفای تعهدات مربوط به سپرده قانونی بهره میبرند و در نتیجه به ذخایر (پول مخلوق بانک مرکزی) نیازمندند.

طی سالهای اخیر روند تسهیلات دهی افت محسوسی داشته است. پس میتوان سایر مصارف مربوط به ذخائر (جهت تسویه بین بانکی، ذخیره قانونی و ..) را دارای اهمیت دانست.

با توجه به دارایی های منجمد و موهومی بانکها که بصورت غیرمتوازن میان آنها توزیع شده و البته افزایش تعهدات مربوط به سپرده های قانونی با توجه به رشد سپرده ها،نیاز بانکها به ذخائر افزایش می یابد و با توجه به محدودیت های بانک مرکزی در عرضه ذخائر و همچنین نرخ بالای اضافه برداشت(34درصد)، بانکها برای جذب سپرده های مردم و در نتیجه ذخائر مربوط به آن رقابت میکنند ، زیرا هزینه کمتر نسبت به جریمه اضافه برداشت دارد. همچنین نرخ بازار بین بانکی نیز برای آنها هزینه کمتر دارد.

بنابراین پیشنهاد نرخ سود بالاتر علی رغم ضررده بودن، بسیار به صرفه تر از نرخ اضافه برداشت از بانک مرکزی در صورت کسری در اتاق پایاپای است.

با این توضیحات عدم تعادل ترازنامه بانکها در کنار اعمال محدودیت بانک مرکزی بر عرضه ذخائر، مانع اصلی برای کاهش نرخ سود اسمی و حتی عاملی برای افزایش آن است.

به همین دلیل است که بانکها برای جذب سپرده رقابت میکنند تا ارائه تسهیلات. چون این رقابت برای کسب حاشیه سود ناشی از تسهیلات دهی نیست، بلکه برای رفع تعهدات در بازار بین بانکی و ذخیره قانونی است.

عباس دادجوی توکلی

@interestratemoney