«خلق پول از هیچ» در خصوص عملکرد بانکهای تجاری

"خلق پول از هیچ" در خصوص عملکرد بانکهای تجاری

دیدگاه اولیه در خصوص عملکرد بانکهای تجاری و بانک مرکزی آن است که بانکها (بدون ذخائر پیشینی) ابتدا وام می دهند ، از این طریق سپرده خلق میکنند ، سپس به دنبال ذخائر (سپرده بانک نزد بانک مرکزی) مربوط به آن میروند.

حال تصور کنید وام گیرنده تصمیم خواهد گرفت تا از محل سپرده‌های خود (ایجاد شده از طریق تسهیلات) خرج کند و این پول به بانک دیگری کوچ کند.

قبلا ذکر شد که با انتقال سپرده از بانک الف به بانک ب، مبادله بین‌ بانکی "تنها و تنها" از طریق تبادل ذخائر امکان پذیر است و بانکها پشیزی برای سپرده ها اهمیتی قائل نیستند.

بانک وام دهنده بدلیل آنکه "از محل هیچ" و بدون داشتن ذخائر وام دهی نموده، دچار کسری ذخائر شده و عملاً در اتاق تسویه بین‌بانکی با مشکل برخواهد خورد.

اما این تمام ماجرا نیست. زیرا بدلیل آنکه این رفتار بطور شایع در میان بانکها متداول است، با فرض داشتن نگاه کلی به سیستم بانکی و رفتار متقابل همان شرایطی که برای بانک الف اتفاق می‌ افتد برای بانک ب و سایر بانک‌ها رخ می‌دهد.

یعنی با خروج سپرده از یک بانک، احتمالا سپرده های دیگر به آن بانک وارد شده و این امر نیاز به ذخائر را برای تسویه یا صفر نموده و یا در حدی بسیار کمتر از میزان انتقال سپرده خواهد بود.

این واقعیتی در اتاق‌های تسویه بین‌بانکی امروزی بوده و به همین دلیل است که نسبت ذخائر مازاد به سپرده ها، بسیار بسیار کمتر است.

عباس دادجوی توکلی

@interestratemoney