اموال تملیکی و چالش‌های بانکها

اموال تملیکی و چالش های بانکها

یکی از دلایل اصلی تنگنای نقدینگی موجود در سیستم بانکی کشور، موضوع مطالبات غیرجاری و پیامدهای آن نظیر حجم قابل توجه وثایق تملیکی بانک­ها، وثایقی که تحت عنوان دارایی­های منجمد و یا دارایی­های سمی بانک­ها معروف شده می ­باشد.

ارزش دفتری اموال تملیکی بانک ها بنابر برآوردهای گوناگون بین 30 الی 60 هزار میلیارد تومان است. از یک سو بانک­ها حاضر نیستند دارایی­های تملیکی خود را با شناسایی زیان در صورت­های مالی به فروش رسانده و از سوی دیگر با قیمت­های مدنظر بانک­ها، خریدار چندانی برای این دارایی­ها وجود ندارد.

همچنین دولت نیز منابع کافی برای خرید این اموال از بانک­ها و کاهش تنگنای نقدینگی را ندارد تا بتواند با خرید مطالبات غیرجاری بانک­ها و یا وثایق تملیکی آنها اقدام به ساماندهی نظام بانکی نماید.

بسیاری از اموالی که در نتیجه وصول مطالبات بانک، حاصل شده به صورت املاک و مستغلات است که معایب زیر را دارد:

- ریسک نقدشوندگی بالا: به دلیل بالا بودن حجم سرمایه لازم برای خرید املاک به عنوان یک دارایی سرمایه ­ای که عمدتا نسبت به سایر دارایی­ها نقدشوندگی پایین­تری دارد، در شرایطی که عطش نقدینگی در بازار بیشتر باشد، این مهم خود را بیشتر نشان داده و خریداران و سرمایه­ گذاران صرف ریسک نقدینگی بالاتری انتظار دارند.

- عدم جذابیت جریانات نقدی اجاره برای نهادهایی همچون بانک­ها: از آنجایی که بانک­ها این املاک را با هدف فروش تصاحب می­کنند، اجاره دادن آن مسائل و مشکلاتی برای فروش به همراه می­آورد. ضمن آنکه هزینه ­های نگهداری و حقوقی مترتب بر اجاره­ داری این املاک، هزینه­ ها و ریسک­های عملیاتی خاص خود را به همراه دارد.

- بازدهی نقدی پایین: بازدهی نقدی اجاره املاک مسکونی و اداری در سال های 1393 تا 1396 بسیار پایین بوده، حدوداً سالانه به طور متوسط حداکثر 10 درصد بوده، به گونه ­ای که در بسیاری موارد با توجه به مشکلات اجاره­ داری، سرمایه­ گذار از عرضه دارایی خود به بازار اجاره صرف­نظر می­کند. 

عباس دادجوی توکلی

@interestratemoney