اقتصاد پولی (درونزایی پولی و نرخ بهره)

اقتصاد پولی (درونزایی پولی و نرخ بهره)

@Desdoniva عباس دادجوی توکلی ارتباط با ادمین دکترای اقتصاد پولی

حجم پایه پولی در آذرماه ۱۳۹۷به ۲۴۴۸٫۳ هزار میلیارد ریال رسید …عباس دادجوی توکلی

حجم پایه پولی در آذرماه ۱۳۹۷به ۲۴۴۸٫۳ هزار میلیارد ریال رسید …عباس دادجوی توکلی

رشد خلق پول توسط بانکها و بانک مرکزی

رشد خلق پول توسط بانکها و بانک مرکزی

در گذشته از تفاوت میان نوع پول‌های خلق شده در اقتصاد سخن گفتیم. به عبارتی بیان شد «سپرده‌های بانکی» پول مخلوق بانکها بوده و «پایه پولی» پول خلق شده توسط بانک مرکزی است …نموار بالا نشان میدهد در هشت ماهه نخست سال جاری، بانکها با رشد بیشتری نسبت به بانک مرکزی خلق پول نموده‌اند.. عباس دادجوی توکلی. ...

استحکام یا بی ثباتی نظام بانکی ایران؟

استحکام یا بی ثباتی نظام بانکی ایران؟

یکی از نماگرهای میزان استحکام نظام بانکی نسبت «سرمایه به دارایی» بانکهاست. از آنجا که سرمایه توسط سهامداران تامین میگردد، هر چه این نسبت افزایش یابد نمایانگر سهم بالاتر سرمایه در تامین مالی مصارف بانک (تسهیلات، سرمایه گذاری و.) بوده و در زمان بروز بحران همچون مانعی در برابر شوک وارده به ترازنامه عمل میکند …این نسبت در طول دهه ۹۰ در نظام بانکی ایران سقوط معنی داری داشته است و نشاندهنده عدم استحکام نظام بانکی در برابر شوکهاست. این امر دلایل گوناگونی داشته که به نظر میرسد مهمترین آن عدم نظارت صحیح سیاستگذار پولی، افزایش ضعف در مدیریت دارایی - بدهی بانکها و … بوده است. زیرا افزایش شکاف میان دارایی (بی کیفیت) و بدهی (قطعی) عمدتا باید از محل سرمایه پوشش داده شود که این امر با توجه به شرائط اقتصاد کشور امکان پذیر نیست.. قابل ذکر است بنابر داده‌های بانک جهانی نسبت سرمایه به دارایی در کل نظام بانکی جهان طی سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به ترتیب ۱۰٫۲ و ۹٫۸ درصد بوده است. این نسبت در سال ۲۰۱۷ در ترکیه ۱۱٫۴ و در عربستان ۱۳٫۷ درصد بوده است …عباس دادجوی توکلی. ...

از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا انتهای آبان ماه، رقمی بالغ بر ۲۶۱ هزار میلیارد ریال به بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی (یکی از انواع پول مخلوق با

از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا انتهای آبان ماه، رقمی بالغ بر ۲۶۱ هزار میلیارد ریال به بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی (یکی از انواع پول مخلوق با

میتوان گفت روزانه در حدود ۱۰۶۰ میلیارد ریال به بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی افزوده شده است …عباس دادجوی توکلی.

نسبت تسهیلات غیر جاری در برخی از بانکهای کشور

نسبت تسهیلات غیر جاری در برخی از بانکهای کشور

موضوع تسهیلات غیر در گردش بانک‌ها (Non-Performing Loans یا به اختصار NPL) موضوعی است که به‌طور وسیع در ادبیات اقتصادی به آن پرداخته شده و بسیاری از کشورها در مسیر پیشرفت اقتصاد خود با آن مواجه شده‌اند.. این چالش امروز اقتصاد و نظام بانکی کشور را با بحران مواجه نموده و موجب تشدید تنگنای اعتباری شده است …عباس دادجوی توکلی. ...

وضعیت وخیم «حساب سرمایه بانکها»

وضعیت وخیم «حساب سرمایه بانکها»

ارائه تصویری از وضعیت سرمایه بانکهای کشور، میتواند در تحلیل توانایی و قدرت شبکه بانکی در حمایت از بنگاهها و بخشهای اقتصادی مؤثر باشد …روند انباشت حساب سرمایه بانکها تا سال ۱۳۹۳ افزایشی بود، اما از سال ۱۳۹۳ به بعد و بخصوص طی سال جاری، این روند کاهش قابل توجهی داشته است.. میتوان گفت علت این کاهش در حساب سرمایه میتواند ناشی از انباشت ضرر از ناحیه دارایی‌های بانکی، گرفتن ذخیره برای مطالبات مشکوک الوصول که در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته است، افزایش ریسک دارایی‌های بانک، انجماد دارایی‌ها در بخشهای غیرتسهیلاتی همچون مسکن باشد …قابل ذکر است زیان انباشته بانکهای دولتی به حدی ست که حساب سرمایه آنها طی ماه‌های اخیر «منفی» شده است …گفتنی است منظور از حساب سرمایه همان حقوق صاحبان سرمایه یا سهام بوده که متشکل از حساب سرمایه پرداخت شده، حساب اندوخته قانونی، حساب سایر اندوخته‌ها، حساب سود (زیان) انباشته، حساب سود (زیان) قطعی نشده، حساب سود (زیان) ناشی از تسعیر داراییها و بدهیهای شعب و واحدهای فرعی خارج از کشور می‌باشد …عباس دادجوی توکلی. ...

نحوه محاسبه پایه پولی از ترازنامه بانک مرکزی

نحوه محاسبه پایه پولی از ترازنامه بانک مرکزی

حجم پایه پولی در انتها آبان ماه سال جاری به ۲۴۱۴ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به انتهای سال ۱۳۹۶ در حدود ۱۲٫۷ درصد رشد داشته است …اما بد نیست نحوه محاسبه پایه پولی از ترازنامه بانک مرکزی را مرور نماییم. ترازنامه بانک مرکزی دو طرف دارایی (منابع) در سمت راست و طرف بدهی و سرمایه (مصارف) در سمت چپ دارد …اگر بخواهیم پایه پولی را از سمت مصارف محاسبه نماییم، حاصل عبارت است از مجموع: اسکناس و مسکوکات در دست اشخاص (۴۶۱٫۴)، اسکناس و مسکوکات در دست بانکها (۸۷٫۹) و مجموع سپرده بانکها اعم از قانونی و دیداری نزد بانک مرکزی (۱۸۶۴٫۷). پایه پولی از سمت منابع به صورت مجموع موارد زیر میباشد:.۱. مابه التفاوت دارایی‌های خارجی بانک مرکزی (۴۶۰۷) و بدهی‌های خارجی بانک مرکزی (۲۲۶۸٫۵).۲. مابه التفاوت بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی (۶۶۸٫۹) و سپرده‌های بخش دولتی نزد بانکی (۶۰۹٫۹).۳. بدهی بانکها به بانک مرکزی (۱۵۸۱٫۳).۴. مابه التفاوت سایر بدهی‌ها (۱۸۴۸٫۵) و حساب سرمایه (۸۹٫۵) از سایر دارایی‌ها (۳۷۳٫۵). عباس دادجوی توکلی. ...

تنگنای مالی «ارزی» بانکهای کشور

وامهای ارزی در ترازنامه بانکهای کشور، وامهایی است که بانکها به صورت ارزی از خارج دریافت میکنند. این سرفصل به عنوان یکی از منابع مالی بانکی همواره مورد توجه بوده است.. با تشدید تحریم‌های اقتصادی، تامین مالی ارزی بانکهای کشور بصورت وام از خارج، کاهش چشمگیری داشته است.. برآوردهای صورت گرفته از ترازنامه بانکهای کشور و داده‌های بانک مرکزی نشان میدهد مانده «حجم وام ارزی» دریافتی بانکهای کشور از خارج از ۵۱٫۲ میلیارد دلار در مهرماه ۱۳۹۶ به ۳۷٫۸ میلیارد دلار در مهرماه ۱۳۹۷ کاهش یافته است …عباس دادجوی توکلی. ...

در آبان ماه سال ۱۳۹۷، اسکناس و مسکوکات در جیب چه کسی رفت؟

در آبان ماه سال ۱۳۹۷، اسکناس و مسکوکات در جیب چه کسی رفت؟

به طور کلی اسکناس و مسکوکات منتشر شده در اقتصاد ایران در سه محل انباشته میگردد، در جیب اشخاص، در صندوق بانکها و یا در صندوق بانک مرکزی. بررسی آماری داده‌های بانک مرکزی نشان میدهد طی مهر ماه ۱۳۹۷ الی آبان ۱۳۹۷:. الف) ۶٫۴ هزار میلیارد ریال از اسکناس و مسکوکات نزد بانک مرکزی کاسته شده است. ب) ۲٫۸ هزار میلیارد ریال از اسکناس و مسکوکات نزد بانکها کاسته شده است. ج) ۹٫۲ هزار میلیارد ریال به اسکناس و مسکوکات نزد اشخاص افزوده شده است!. به نظر میرسد حضور بانک مرکزی و بانکها به عنوان خریدار ارز طی آبان ماه در بازار آزاد، موجب انتقال سکه و اسکناس از کل سیستم بانکی به اشخاص شده است …البته افزایش نقدینه خواهی اشخاص برای مبادلات با توجه به محدودیت‌های بانک مرکزی در ابزارهای پرداخت نیز اثرگذار بوده است …عباس دادجوی توکلی. ...

نوشتاری از دکتر مجید شاکری.. کارهای واقعی

❗️حد فاصل آغاز سال جدید چینی تا اغاز سال جدید هجری شمسی در سالهای اخیر روزهای مهمی در سیاستگذاری ارزی بانک مرکزی محسوب می‌شوند. در این دوره عوامل فصلی موثر بر بازار ارز کمابیش سکون می‌یابند و دست بانک مرکزی برای انجام کارهای واقعی و اصلاح نقشه ارزی و ساختار حواله بازتر است … 🚫یکی از بزرگترین حسرت‌های نگارنده در سیاستگذاری ارزی اسفند ۹۶و تعطیلات عید سال ۹۷ آن است که علیرغم حساسیت شرایط و وضوح شکنندگی و تنش در بازار ارز در سال ۹۷، مهمترین برنامه خارجی رییس کل بانک مرکزی وقت، دیدار با رییس بانک مرکزی سوئد بود! برنامه‌ای کاملا بی ارتباط با اقتضائات زمان و نقشه ارزی ایران …✅خوشبختانه آقای دکتر همتی دیروز (دقیقا در آغاز تعطیلات سال نو چینی و روزهای نخست بازه طلایی سیاستگذاری ارزی) به عراق رفته‌اند و مذاکرات مفصل و درستی با طرف عراقی داشته‌اند. عراق دقیقا همان جایی است که رییس کل باید در الویت قرار می‌داد. هم بلحاظ سهم از صادرات ایران، هم بلحاظ داشتن ارزالصاق شده به دلاربا ثبات نسبتا خوب مثل دینار، هم بلحاظ وجود سلیمانیه و تاثیر و تاثرات آن با بازار نقد تهران، هم بلحاظ کانالهای قدرتمند صرافی ...

درآمد مشاع ناشی از تسهیلات دهی بانکها بی کیفیت است!

یکی از مشکلات سیستم بانکی کشور عدم اعتماد به درآمدهای مشاع به عنوان بخش قابل توجه درآمد بانک‌ها است. این موضوع از آن‌جا نشات می‌گیرد که بانک‌ها بخش زیادی از درآمد حاصل از سود و وجه التزام تسهیلات را بر اساس حسابداری تعهدی و نه نقدی شناسایی می‌کنند.. بر این اساس سود روی تسهیلات جاری به صورت تعهدی شناسایی می‌شود. اگر دو ماه از تاریخ بازپرداخت قسط وام گذشته باشد، تسهیلات به سرفصل سررسیدگذشته منتقل می‌شود. سود حاصل از تسهیلات سررسیدگذشته نیز به صورت تعهدی شناسایی می‌شود. اگر مدت زمان عدم پرداخت قسط وام به بیش از ۶ ماه برسد این تسهیلات به سرفصل معوق منتقل می‌شود. برخی از بانک‌ها در صورت‌های مالی حسابرسی‌شده، شناسایی درآمد حاصل از تسهیلات در معوق را نیز تعهدی عنوان کرده‌اند اما برخی از بانک‌ها بر لزوم تسویه نقدی به منظور شناسایی سود از این بخش تاکید می‌کنند …اگر مدت زمان ۱۸ ماه از پرداخت قسط گذشته باشد تسهیلات به بخش مشکوک‌الوصول منتقل می‌شود و در این شرایط بانک‌ها تنها می‌توانند بر اساس قوانین حسابداری بر اساس تسویه نقدی، سود شناسایی کنند. در خصوص وجه التزام روی تسهیلات نیز وضعیت مشابهی مشا ...

تعبیر جالب توجه «رزی» اندیشمند پساکینزی در خصوص بدهی بانکها به بانک مرکزی

تعبیر جالب توجه «رزی» اندیشمند پساکینزی در خصوص بدهی بانکها به بانک مرکزی

بدهی بانکها به بانک مرکزی به عنوان یکی از منابع پایه پولی از دو بخش اضافه برداشت بانکها و اعطای خط اعتباری بانک مرکزی به بانکها تشکیل یافته است.. به تعبیر «رزی»، اقتصاد دان پساکینزی، بانک مرکزی به دو شیوه بانکها را تامین مالی مینماید:.۱. اضافه برداشت یا تامین «پولی» بانکها جهت مبادلات در بازار بین بانکی.۲. اعطای خط اعتباری یا تامین «اعتباری» بانکها جهت توسعه وام دهی در اقتصاد. آمارها بانکی در ایران نشان میدهد رشد «تامین پولی» بانکها از «تامین اعتباری» آنها بیشتر بوده است …عباس دادجوی توکلی. ...

آشنایی با ترازنامه بانک مرکزی: سود بانک مرکزی

آشنایی با ترازنامه بانک مرکزی: سود بانک مرکزی

چندی ست چالش پرداخت مالیات از سوی بانک مرکزی بابت سود حاصل از مبادلات ارزی به سوژه اصلی رسانه‌ها تبدیل گردیده و بانک مرکزی نیز به طور تلویحی از پرداخت آن سرباز میزند.. برای درک بهتر موضوع به نظر میرسد آشنایی با صورت سود و زیان ترازنامه بانک مرکزی ضروری باشد. بر اساس صورت‌ سود و زیان بانک مرکزی در سال ۱۳۹۵ این بانک پس از محاسبه درآمدها و هزینه‌های انجام شده، سود قبل از مالیات حدود ۳۰ هزار میلیارد ریالی را شناسایی نموده که این رقم در سال ۱۳۹۴ در حدود ۶۳ هزار میلیارد ریال بوده است. در سال ۱۳۹۵ اگر مالیاتی حدود ۸ هزار میلیارد ریالی را کسر نماییم، به سود خالص حدود ۲۲ هزار میلیارد ریالی رسیده است.. در یادداشت‌های پیوست به صورت‌های مالی بانک مرکزی، مشخصا سود ویژه سال ۱۳۹۵ معادل سود قبل از مالیات بوده که سهم دولت از سود ویژه معادل نیمی از این عدد یعنی حدود ۱۵ هزار میلیارد ریال است …عباس دادجوی توکلی. ...

تفسیری ساده از مکانیزم حسابداری اضافه برداشت.. عباس دادجوی توکلی

تفسیری ساده از مکانیزم حسابداری اضافه برداشت.. عباس دادجوی توکلی

لازم به ذکر است بنابر تحلیل‌های قبلی، فروش ارز در بازار به کاهش پایه پولی منجر نمیشود!

عباس دادجوی توکلی.

پیام بانک مرکزی به بازار ارز چیست؟ «افزایش عرضه ارز» یا افزایش پایه پولی تورم زا؟

با توجه به الزام بانک مرکزی به پرداخت مالیات از سوی مجلس، دو راه پیش روی بانک مرکزی قرار دارد. انتشار پایه پولی و یا کسب درآمد از فروش ارز در بازار. البته میتوان از پیام امروز سیاستگذار پولی، به افزایش عرضه ارز و فروش آن در بازار برای کسب درآمد و پرداخت آن بابت مالیات به دولت پی برد …این موضوع میتواند سیگنال نزولی (و حداقل ثبات) برای نرخ ارز در بازار باشد؛ میتوان محاسبه نمود که اگر بانک مرکزی بخواهد مبلغ مورد نیاز را از محل اختلاف ارز دولتی با ارز آزاد کسب سود کند، بر اساس دلار ۱۱٫۵ هزار تومانی، باید حدود ۱٫۲ میلیارد دلار عرضه کند.. البته همانطور که قبلا در همین کانال اشاره شد بانک مرکزی در ماه‌های اخیر در حدود ۴ الی ۵ میلیارد دلار برای ثبات بازار، ارز تزریق نموده است!. به نظر میرسد اگر قصد سیاستگذار، فروش ارز در بازار باشد، نرخ ارز در سطح ۱۱۵۰۰ تومان و کمتر حفظ خواهد شد و میتوان گفت حداقل برای مدتی روند افزایشی ارز متوقف خواهد شد. عباس دادجوی توکلی. ...

وجه التزام: راهکار بانکها برای شناسایی سود از تسهیلات

در گذشته به کررات در خصوص کیفیت پایین دارایی‌های بانکی بخصوص تسهیلات سخن گفتیم. اما نکته جالب توجه در این خصوص آن است که بانکها با اجرای «زیرکانه» حسابداری تعهدی ابتدا تسهیلات غیرجاری «مشکوک الوصول» را به طبقات دیگر مانند «معوق و سررسید گذشته» تبدیل نموده و از تسهیلات غیرجاری سود قابل توجهی شناسایی می‌نمایند … نکته‌ای که در خصوص کیفیت سودهای شناسایی‌شده بانکها قابل توجه است آن است که «وجه التزام» شناسایی‌شده در صورت‌های مالی بانک‌ها سهم بالایی از درآمدهای مشاع تسهیلاتی را تشکیل داده بگونه‌ای که طی سال اخیر بطور متوسط بیش از ۵۵درصد درآمدهای تسهیلاتی بانکها را وجه التزام (جریمه دیرکرد بازپرداخت وام) به خود اختصاص داده است …این موضوع مهر تاییدی بر سخنان مسئولین کشور می‌باشد که در مصاحبه‌های خود از سهم ۵۰ تا ۷۰ درصدی «استمهال» در سبد تسهیلات دهی بانکها سخن گفته بودند.. عملا مشاهده میشود دارایی‌های بانکی بی کیفیت رشد نموده، سود موهوم بر روی آن شناسایی شده و حتی شاید چنین سودهایی «تقسیم» هم شود که خود مسبب خلق نقدینگی میگردد!. پی نوشت: شناسایی سود موهومی از طبقه مطالبات «معوق» در برخی از بان ...

اوضاع و احوال کسب و کار مساعد نیست!

اوضاع و احوال کسب و کار مساعد نیست!

نمودار رشد «ارزش اسمی» تولیدات فروش رفته کالاهای صنعتی (به نوعی بخش مولد) را نشان میدهد. این شاخص میتواند نمایانگر میزان توان بازپرداخت تسهیلات به بانکها بر حسب توان کسب و کار اقتصاد در حوزه صنعت باشد. در صورتی که روند متغیرهای کلان اقتصادی و متناظرا چرخه فعالیت‌های اقتصادی (حقیقی و سفته بازی) به نحوی حرکت نماید که گردش نقدینگی، تشکیل سرمایه در بخش واقعی و قدرت تسویه آتی تسهیلات را (برای بخش حقیقی و واسطه‌گر) ایجاد نماید، مطالبات غیر جاری بانک‌ها ناچیز بوده و بحران ساز نخواهد شد.. پیش از سال ۱۳۹۳ ظرفیت ارائه تسهیلات، بیش از مقطع پس‌از آن بود. وجود تورم و رشد اقتصادی در کشور، عملا امکان افزایش در ارزش دارایی و قیمت محصولات بدهکاران بانکی را در اندازه‌ای کمابیش متناسب با رشد بدهی آن‌ها فراهم می‌ساخت. اما بعد از سال ۱۳۹۳ حتی با وجود «برجام»، به دلیل نبود تقاضای موثر، فروش بنگاه‌های صنعتی کاهش و موجودی انبارها افزایش یافت. این امر تنگنای مالی بنگاه‌های اقتصادی را افزایش داد …همین میشود که دارایی‌های بانکها بی کیفیت میگردد!. عباس دادجوی توکلی. ...

ترازنامه بانکها معرف چیست؟

ترازنامه بانکها معرف چیست؟

در سطح کلان، دارایی‌های نظام بانکی و تغییرات آن انعکاس دهنده تحولات بخش واقعی اقتصاد و بدهی‌های نظام بانکی و تغییرات آن، انعکاس دهنده تحولات بخش پولی اقتصاد است …با نگاهی به اوضاع و احوال اقتصاد کشور میتوان فهمید ارتباط میان دارایی - بدهی در ترازنامه قطع بوده و طرف بدهی‌ها از محل هیچ در حال افزایش است.. در حالی که با مکانیزم صحیح بانکداری، جریان رشد بدهی از محل رشد واقعی «دارایی‌ها» حاصل میگردد، اما عملا طرف دارایی‌ها در اقتصاد ایران، منجمد و یا موهومی است …عباس دادجوی توکلی. ...

پیش بینی بانکدار لهستانی اشتباه خواهد بود؟

اسلاومیر لاچوفسکی، بانکدار و کارشناس اقتصادی لهستان در انتهای سال ۱۳۹۵ پیش بینی نمود، ۵۰ درصد از شعبه‌های موجود در سطح شهر تهران ظرف ۱۰ سال آینده به علت الکترونیکی شدن بسته خواهند شد.. به نظر میرسد این پیش بینی به دلائلی که قبلا ذکر شد ☝ و با تداوم شرائط فعلی و انفعال سیاستگذار پولی امکانپذیر نیست …عباس دادجوی توکلی. ...