صنعت خودروسازی در ایران و قدرت بالای اقتصادی

صنعت خودروسازی در ایران و قدرت بالای اقتصادی

چندی پیش مباحثی در خصوص حمایت مالی دولت از صنعت خودروسازی مطرح گردیده است. از سوی دیگر "بانکداری" خودروسازان و پرداخت سودهای بالاتر از عرف بانکی نیز بر همگان آشکار است. همچنین "استمهال" مداوم بدهی های صنعت خودروسازی به نظام بانکی هم به امری عادی تبدیل شده است.

اما براستی قدرت خودروسازان در اقتصاد کشور چگونه حاصل شده است؟

تکنولوژی‌های تولید پرهزینه و پیچیدۀ جدید اگرچه کمیت، کیفیت و بهره‌وری تولید را به‌نحوی چشمگیر ارتقا می‌دهد، اما طبیعی است که هزینه‌های واحد تولید را به‌ویژه در کمیت‌های پایین افزایش می‌دهد. در چنین ساختاری، عرضۀ محصول کیفی با قیمت متعادل الزاماً در گرو «مقیاس بالای تولید» است که در صنعت خودرو سازی برقرار است.

حال اگر در این شرایط با پیدا شدن رکود در اقتصاد(مانند آنچه در سال جاری گذشت و برای سال آتی پیش بینی میگردد) کاهشی در سطح تولید خودرو رخ دهد، این کاهش نمی‌تواند با یک کاهش متناسب در سطح هزینه‌های کل دنبال شود. بدین معنی که تعطیلی هر خط تولید باید با افزایش قیمت جبران گردد.

کاهش در حجم تولید در اینجا به معنای افزایش در هزینه‌های واحد تولید است. این هزینه‌های واحد مبنای قیمت‌گذاری اداری (دستوری) به شیوۀ حاشیۀ سود به‌وسیلۀ بنگاه‌های انحصار چندجانبه را شکل می‌دهد. بدین‌ترتیب، رکود، تورم را تحریک می‌کند و در کنار کمکهای مالی دولت و ... نباید به کاهش قیمت خودرو دل سپرد!