✍🏻 پارلمان با طرح دولت این کشور برای برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری موافقت کرد؛ چرایی انتخابات زود هنگام در ترکیه و راه نه

✍🏻 پارلمان #ترکیه با طرح دولت این کشور برای برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری موافقت کرد؛ چرایی انتخابات زود هنگام در ترکیه و راه نه چندان سخت #اردوغان برای پیروزی (بخش 1)

سید مهدی نبوی

پژوهشگر موسسه آینده پژوهی جهان اسلام

اردوغان در هنگام اعلام این موضوع گفت که تصمیم برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی زودهنگام، با در نظر گرفته شدن شرایط خاص منطقه مخصوصا جنگ و بحران سوریه و تحولات عراق گرفته شده است.آقای بوزداغ سخنگوی نخست وزیری ترکیه علت این اقدام را خنثی کردن طرح های ضد ترکیه برشمرد. اما به نظر می رسد دلایل مهمتری پشت این تصمیم باشد.

یکی از مهمترین دلایل این تصمیم را باید نگرانی از تاثیر اقتصاد بر انتخابات آینده ترکیه دانست. مهمترین نقطه قوت حزب عدالت و توسعه در بیش 15 سال حکومت بر ترکیه، رشد اقتصادی ترکیه بوده است. هر چند که رشد اقتصادی ترکیه در سال 2017، حدود 7/4 درصد بوده است اما روند کلی اقتصاد ترکیه و چشم انداز سال آینده آن چندان روشن نیست و احتمال آن میرود که با مشکلات جدی مواجه شود. بودجه سال 2018 ترکیه با کسری احتمالی 17 میلیارد دلاری مواجه است؛ نرخ برابری لیر ترکیه در برابر دلار طی ماه گذشته به پایین ترین سطح خود یعنی 4/13 رسید. نرخ سرمایه گزاری خارجی در ترکیه در سال 2017 به دلیل تنشهای ژئوپلیتکی و مشکلات سیاست داخلی در ترکیه حدود 17 درصد کاهش داشته است. صندوق بین المللی پول نیز در گزارش فوریه 2018 نسبت به آشکار شدن زمینه های خطر اقتصادی برای ترکیه هشدار داد و مواردی چون نیازهای مالی بزرگ خارجی، ذخایر محدود ارز خارجی، افزایش وابستگی به جریان سرمایه کوتاه مدت را از جمله آسیب پذیریهای اقتصادی ترکیه بر شمرد. بنابرین ترس از افت اقتصادی در سال منتهی به انتخابات و تاثیر منفی آن بر آرای حزب عدالت و توسعه را می توان یکی از دلایل برگزاری زود هنگام انتخابات دانست.

نکته دیگر استفاده از جو ملی گرایی حاصل از عملیات شاخه زیتون و اشغال عفرین است. ترکیه با مشکل امنیتی متاثر از بحران سوریه و قدرت گیری نیروهای کرد سوری مواجه بود و توانست با اشغال عفرین و شکست نیروهای کرد در سایه عدم دخالت سایر بازیگران، ضمن قدرت نمایی در بحران سوریه و القای مبارزه با تروریسم در داخل ترکیه، جو ملی گرایی شدید در داخل ترکیه ایجاد کند و اکنون بهترین فرصت برای موج سواری بر احساسات ملی گرایانه و جلب آرای آنهاست.

انتخابات شهرداری ها در سال آینده و جلوگیری از تاثیر منفی احتمالی آن بر اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه با سیستم جدید نیز از جمله مواردی است که میتواند جزء دلایل این تصمیم باشد.

اما رقابت در عرصه ریاست جمهوری چگونه خواهد بود؟ آیا اردوغان می تواند همچنان یکه تاز قدرت در عرصه سیاست ترکیه باشد یا رقبا توان متوقف کردن وی را دارند؟

به نظر می رسد آقای اردوغان راه نه چندان سختی برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری و قبضه کردن بیشتر قدرت با توجه به اختیارات افزایش یافته ی رئیس جمهور دارد. دلایل زیر را می توان موید این موضوع بر شمرد:

1. زمان کم احزاب مخالف برای آماده شدن

اردوغان با این اقدام مخالفان خود را در برابر عمل انجام شده و فشار زمانبندی قرار داده است و آنها کمتر از 66 روز برای برنامه ریزی و فعالیتهای انتخاباتی خود وقت دارند. این مسئله استراتژی های مخالفان را برای داشتن کمپین انتخاباتی قوی در مقابل دولت مستقر تحت تاثیر قرار خواهد داد.

2. عدم یکپارچگی مخالفان

در نظرسنجی های اخیر در ترکیه محبوبیت آک.پارتی از 46 درصد تا 52 درصد متغیر بوده و بالاترین درصد CHP حدود 30 درصد و IYI Parti حدود 38 درصد بوده است. نکته این است که احزاب مخالف اردوغان از یکپارچگی برخوردار نیستند، در حالی که اردوغان کاندیدای سه حزب عدالت و توسعه، حرکت ملی و وطن میباشد. مهمترین رقبای وی قلیچدار اوغلو از CHP و مرال آکشنر از IYI Parti هستند، که قلیچدار اوغلو شخصیت کاریزماتیک و قوی برای رهبری اپوزیسیون ندارد و تا کنون نتوانسته رقیب سرسختی برای اردوغان باشد. حضور آکشنر نیز در هاله ای از ابهام است. زیرا طبق قانون انتخابات ترکیه، اولین کنگره حزبی که بخواهد در انتخابات شرکت کند باید حداقل شش ماه قبل از انتخابات برگزار شده باشد، در حالی که اولین کنگره عمومی این حزب در یکم آوریل برگزار شده است، یعنی کمتر از سه ماه ( 83 روز ) مانده به انتخابات. البته آکشنر اعلام نموده است که در انتخابات شرکت خواهد نمود و باید دید که لیست نهایی نامزدها به چه ترتیبی خواهد شد.

https://goo.gl/DFw5uW