زبان مادری. محمدعلی بهمنی قاجار

زبان مادری
محمدعلی بهمنی قاجار
آزادی تکلم به زبان مادری و استفاده از این زبان در رسانه های محلی و آزادی آموزش زبان مادری، یکی از حقوق بشری افراد در عصر حاضر است که در اسناد بین المللی نیز بازتاب یافته است. در ایران ما نیز براساس اصل ۱۵ قانون اساسی، استفاده از زبان های محلی و قومی در رسانه ها و تدریس ادبیات آن ها در کنار زبان فارسی آزاد است.

در درازنای تاریخ ایران ، هیچ گزارش قابل اعتنایی از وجود یک سیاست نظام مند مدت‌دار برای حذف زبان های محلی و قومی و امحا هویت گروه‌های جمعیتی زبانی وجود ندارد و همواره همه ایرانیان با هر زبان محلی و ‌قومی می‌توانستند آزادانه به زبان خود تکلم کرده و از آن در جامعه استفاده نمایند.

سیاسی کردن مساله زبان مادری در ایران، از سویی ریشه در تلاش گروهها ‌و احزاب و شخصیت های سیاسی محلی برای استفاده پوپولیستی از تعصبات قومی ‌‌و محلی و زبانی و از سویی نیز ریشه در تحرکات بیگانگان دارد. از همین رو است که برخی نمایندگان مجلس مناطق دارای گروه‌های جمعیتی غیر فارس‌زبان، با تحریف اصل پانزدهم قانون اساسی ‌‌و با جعل مفاهیم حقوقی ادعاهای گزافی چون آموزش «به» زبان مادری را مطرح می کنند تا سرپوشی باشد بر بی‌کفایتی آنان در حل مسایل و معضلات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی مردم.

در این میان گروه‌های قوم گرا نیز با حمایت بیگانگان در تلاش هستند تا از زبان مادری به عنوان حربه‌ای برای ملت‌سازی و ایجاد اقلیت های ملی در ایران بهره ببرند. در این میان وظیفه افراد متعهد به منافع ملی است تا ضمن تاکید بر حق بشری همه ایرانیان در آزادی گویش به زبان های مادری و حتی آموزش این زبان‌ها، از تحریفاتی که به قصد تضعیف وحدت ملی ایران صورت می گیرد، جلوگیری نمایند. مسایلی هم چون: آموزش «به» زبان مادری یا ادعای حقوق زبانی برای گروه‌های قومی و نه افراد، در واقع تلاشی آشکار برای حذف «جایگاه ملی زبان فارسی» و تقسیم ایران به گروه‌های جمعیتی زبانی و قومی است.

در خاتمه ‌و مختصر می‌‌گویم:
آموزش زبان های مادری، آری.
آموزش «به» زبان های مادری، خیر.
حق هر فرد برای آموزش هر زبانی، آری. ولی حق گروه‌های قومی، خیر.
آزادی آموزش زبان‌های محلی، آری.
تکلیف دولت به آموزش زبان‌های محلی، خیر.
نگاه به زبان مادری به عنوان یک مساله اجتماعی و‌فرهنگی و در راستای توسعه، آری.
سیاسی کردن موضوع زبان‌مادری و سو استفاده سیاسی از آن، خیر.
@hamidrezajalaeipour