👈۲۱ آذر، روز نجات آذربایجان و کردستان از چنگال شوروی.. ✍

👈۲۱ آذر، روز نجات آذربایجان و کردستان از چنگال شوروی

✍ #افشین_جعفرزاده

⬅️ یادمان ۲۱ آذر ۱۳۲۵

۲۱ آذر ۱۳۲۵ پایان کابوسی بود که توسط اشغالگران #ارتش_سرخ #شوروی بر ایران تحمیل شد.
اینکه در سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۵ بر ایران چه گذشت امروز در پرتو دسترسی نسبی به آرشیو های دولتی شوروی و ایران و برخی کشورها بهتر از گذشته قابل داوری است. گرچه هنوز بسیاری از اسناد منتشر نشده اند.
پس از شهریور ۱۳۲۰ و اشغال شمال ایران به دست ارتش سرخ و سپاه #استالین، مقدمات سازمان دهی #تجزیه #آذربایجان و #کردستان و #زنجان و برخی نواحی دیگر آغاز شد!
که فهرست وار می توان به آن اشاره کرد:
۱-سازمان دهی فرایند بنیاد دو #فرقه #دموکرات_آذربایجان و #دموکرات_کردستان در همان سالها در #مسکو و زیر نظر شخص استالین انجام شد و حتی فردی چون #میرجعفر_باقروف بیشتر نقش درجه دوم و اجرایی داشت. بر این اساس بود که ماه ها پیش از اعلام فعالیت دو فرقه، #پیشه_وری و #قاضی_محمد را جهت جلسه توجیهی و آگاهی از جزییات کار بصورت محرمانه به #باکو بردند.
۲_پیشه وری و قاضی محمد، ماه ها پس از مقدمات کار از سیر رویدادها آگاه شدند و کمترین نقشی در فرایند اولیه بنیاد دو فرقه نداشتند. #روس_ها آنها را وارد ماجرا کردند و چون کار پیش نرفت، امر به رفتن کردند.
۳_ #سیدجعفر_پیشه_وری نخست از فعالان #حزب_دموکرات_خیابانی در #قفقاز بود. اما به سرعت جذب نخستین #حزب_کمونیست ایران شد و در بخش سرخ قیام #جنگلیان مشارکت کرد و وزیر داخله دولت سرخ #احسان_الله_خان شد که مخالف #میرزا_کوچک_خان بود. بعدها در روزنامه حقیقت، گفتمان مستقلی را به نمایش گذاشت. مجددا #کمونیست شد و زندان ده ساله ای را در دوران #رضا_شاه سپری کرد و پس از سوم شهریور ۱۳۲۰ آزاد شد. در دوران زندان با "پنجاه و یک نفر" زاویه داشت‌. پس از آزادی از کسانی بود که در تنظیم اساس نامه #حزب_توده نقش داشت و با توده ای ها هم نساخت و روزنامه آژیر را منتشر کرد که جوهره اش دفاع سخت از منافع #شوروی در ایران از جمله #نفت_شمال بود و ستایش استالین و مجادله با کسانی چون دکتر #مصدق. سپس نماینده #تبریز در مجلس چهاردهم شد و پس از رد اعتبار نامه اش راهی تبریز شد در همان زمان سفر محرمانه اش را به باکو انجام داد. فرقه، در شهریور ۱۳۲۴ اعلام موجودیت کرد و در ۲۱ آذر ۱۳۲۴ در شرایطی که #آذربایجان و #زنجان زیر اشغال ارتش سرخ بود، و دولت مرکزی فاقد هر گونه اختیاری جهت واکنش، "دولت فرقه" اعلام وجود کرد. پیشه وری در روزنامه های اکبنجی و عدالت و حقیقت و آژیر کمترین نشانی از فرقه گرایی قومی/ #قومگرایی نداشت و همواره دشمن #پانترکیسم و #محمدامین_رسول_زاده بود.
۴_قاضی محمد و پدرش از سوی رضاشاه منصب قاضی گری دولت مرکزی ایران را در ناحیه #ساوجبلاغ_مکری( #مهاباد) برعهده داشتند. این خانواده ریشه دار منسوب به خاندان محترم قاضی، هیچ گاه تمایلات قومی #کردی/#قوم_گرایی نداشتند و همواره نسبت به برخی تحرکات #قومی در آن منطقه زاویه و اعلام موضع داشتند. قاضی محمد هیچ گاه پیش از اعلان #فرقه_دموکرات_کردستان فعالیت سیاسی و #قومیتی نداشت تااینکه در سفری محرمانه درسال ۱۳۲۴ به باکو رفت و توسط #باقروف از داستان بنیاد فرقه آگاه شد.
۵_ برپایه اسناد هیچ شکی در این نیست که اهداف بنیاد دو فرقه نهایتا #تجزیه دو منطقه "آذربایجان، زنجان" و "کردستان" و الحاق آنها به شوروی بود. در روند مدیریت کلان دو فرقه، نمایندگان شوروی دارای اختیار مطلق بودند و هر آنچه می خواستند توسط فرقه چیان اجرا میشد. در فرقه آذربایجان تمایلات #مذهبی کمتر و در فرقه کردستان بیشتر بود. گرچه رگه های #تجزیه_طلبی در فرقه کردستان به دلیل اعلام جمهوری و پرچمی مستقل از ایران و مشخص کردن فردی بعنوان وزیر خارجه بیشتر به چشم می خورد. از نظرگاه حوزه سرزمینی فرقه آذربایجان توانست زنجان و بخشی از شمال غربی #گیلان را تحت نفوذ خود داشته باشد. ولی قلمرو فرقه کردستان در حوالی غرب #آذربایجان_غربی و مناطق #کردنشین محدود ماند و نتوانست #کردستان اصلی و #کرمانشاه و #ایلام را تحت قلمروش داشته باشد.
۶_با خروج اجباری ارتش سرخ از مناطق اشغالی ایران، روند سقوط هر دو فرقه آغاز و در آذر ۱۳۲۵ نهایی شد
۷_اسناد نشان می دهند دو فرقه با وجود انجام برخی اصلاحات رونمایی، هرگز نتوانستند نخبگان و توده های دو منطقه را با خود همراه سازند. از همان ابتدا مقاومت های منفی، مخفی و حتی علنی علیه آنها شکل گرفت و با سرکوب های خونین همراه شد. پس از اعلام حمله #ارتش_ایران در آذر ۱۳۲۵، این مقاومت ها در قالب ایران خواهانه و به نام وطن خواهان بیشتر خود را نشان داد و سبب آزادی شهرها شد. در شرایطی که ارتش ایران هفته ها بعد به پاره ای مناطق رسیده بود، قیام وطن خواهان محلی پیش تر به پیروزی رسیده و روند آزادی انجام شده بود.
ادامه👈
https://goo.gl/L6J4GB

از @Afshinjafarzadeh

@LoversofIRAN