‍ جایگاه ویژه‌ی شاهنامه فردوسی بزرگ در حوزه ادبیات دولت عثمانی …وحید بهمن/دوستان گرامی در این فرصت بر آنم پیرامون اهمیت و جایگاه و

‍ جایگاه ویژه ی شاهنامه فردوسی بزرگ در حوزه ادبیات دولت عثمانی


وحید بهمن/دوستان گرامی در این فرصت بر آنم پیرامون اهمیت و جایگاه ویژه شاهنامه ی حکیم توس در حوزه ادبی دولت عثمانی چند خطی را تقدیمتان بکنم . آشنایی با شاهنامه و داستان های آن و نیز خوانش شاهنامه بخش مهمی از مراحل آموزش ادبی شاهان عثمانی را شامل می شده است بطوریکه در طول یادگیری و آشنایی شاهزاده های دربار عثمانی با زبان و ادبیات پارسی ، شاهنامه فردوسی نقش اصلی را بر عهده داشته است .

تاثیرگذاری شاهنامه بر ادبیات حوزه عثمانی بحدی بوده است که اکثر سفرنامه ها و زندگینامه ها و فتحنامه های شاهان عثمانی با نام شاهنامه مزین گردیده است بمانند سلیم شاه‌نامه، شاهنامه عارف ( سلیمان‌نامه ) از فتح‌الله عارف، شاهنامه تاریخ سلطان سلیمان از عبدالله غباری، شهنامه سلیم دوم از لقمان آشوری ارموی، شهنشاهنامه مراد سوم، شاهنامه بهشتی، شهنشاهنامه عثمانی از صدرالدین ، شاهنامه بایزید دوم از فردوسی طویل

جایگاه بسیار ویژه ی شاهنامه فردوسی بزرگ در حوزه ی ادبیات دولت عثمانی زمانی برایمان بیشتر آشکار می گردد که بدانیم ، استانبول یکی از اصلی ترین محل های چاپ پر شمار نخستین نسخه های چاپ سنگی شاهنامه در جهان می باشد .

پس از تلاش های پر ارزش شرق شناسان غربی بمانند ماثيو لمسدن M.Lumsden ( چاپ گزیده ای از شاهنامه بسال 1811 میلادی ) ، آتکينسون J. Atkinson ( چاپ گزیده ای از شاهنامه بسال 1814 میلادی ) ، ترنر ماکان ( چاپ دوره کامل شاهنامه بسال 1829 میلادی ) ، ژول مول ( چاپ دوره کامل شاهنامه بین سال های 1837 تا 1878میلادی ) يوهان فولرس J. Vullers ( چاپ گزیده ای از شاهنامه بسال 1833 میلادی ) و نیز چاپ های دیگر شاهنامه در هند و اروپا ، شاهد چاپ نسخه های سنگی شاهنامه در تیراژ پر شمار در شهر استانبول و زیر نظر اداره معارف دولت عثمانی هستیم .

چاپ سنگی شاهنامه در اواسط و اواخر قرن گذشته میلادی در دولت عثمانی بحدی پرشمار بوده است که هم اکنون می توان براحتی نمونه های از این شاهنامه ها را در آرشیو اکثر کتابخانه ها و مجموعه داران ترکیه ای مشاهده کرد

در ادامه نگاره و داده های کوتاهی از دو نمونه چاپ بنام و قدیمی گزیده شاهنامه در شهر استانبول تقدیم میگردد :

نگاره سمت چپ : گزیده ای از شاهنامه بهمراه ترجمه ای ترکی از کمال پاشا در 94 برگ تاریخ چاپ 1864 میلادی ( 151 سال پیش ) شهر استانبول

نگاره سمت راست : گزیده ای از شاهنامه در 223 برگ ، تاریخ چاپ 1889 میلادی ( 126 سال پیش )

پاینده ایران و ایرانی
@Ir_Bahman