قانون اساسی مردم را بر سرنوشت اجتماعی خود حاکم دانسته و برای آنها حق تعیین سرنوشت قائل شده است؛ اما آیا نظارت استصوابی نافی حق حاک

قانون اساسی مردم را بر سرنوشت اجتماعی خود حاکم دانسته و برای آنها حق تعیین سرنوشت قائل شده است؛ اما آیا نظارت استصوابی نافی حق حاکمیت مردم نیست؟

@antioligarchie

در این که مردم بر سرنوشت اجتماعی خود حاکم هستند بحثی وجود ندارد. اصل ۵۶قانون اساسی در این باره می‌گوید: «حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست و هم او، انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است. هیچ کس نمی‌تواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد و ملت این حق خداداد را از طرقی که در اصول بعد می‌آید اعمال می‌کند.»

@antioligarchie

اصل ششم قانون اساسی نیز گفته است: «در جمهوری اسلامی ایران امور کشور بر اساس آرای عمومی اداره می‌شود ...»

@antioligarchie

همانطور که در متن پرسش آمده است، برخی از افراد نظارت استصوابی را با حق حاکمیت مردم مغایر دانسته و می‌گویند: نظارت استصوابی به معنای اعطای حق وتو به شورای نگهبان است. چرا باید به عده‌ای خاص این اختیار داده شود که پس از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج، آرای مردم را باطل نموده و انتخابات را بی‌اعتبار اعلام نماید؟

@antioligarchie

بر اساس برخی تعبیر و تعریف‌ها از نظارت استصوابی، حق مصلحت‌اندیشی در تایید یا رد صلاحیت داوطلبان یا ابطال نتیجه انتخابات برای ناظر وجود دارد. برخی حقوق‌دانان در بیان مفهوم نظارت استصوابی چنین می‌گویند: «منظور از نظارت استصوابی این است که اعمال حقوقی زیر نظر مستقیم و با تصویب و صلاحدید ناظر انجام شود.» برخی مدافعان نظارت استصوابی نیز همین معنای مذکور را در اصل ۹۹ بیان می‌کنند. اینان می‌گویند: «نظارت استصوابی آن است که مجری نمییتواند کاری را بدون نظر، اذن، تصویب و صلاحدید ناظر انجام دهد و اگر کاری را بدون تصویب و صلاحدید ناظر انجام دهد، صحیح و نافذ نیست.»

@antioligarchie

همانطور که در عبارات نقل شده بالا مشاهده می‌شود، این افراد معتقدند به واسطه نظارت استصوابی‌ اعمال مجری انتخابات زیر نظر مستقیم و تصویب و «صلاحدید» ناظر انجام می‌شود. بر اساس این تعریف ناظر حق مصلحت اندیشی دارد و این مطلب می‌تواند ابتکار عمل شورای نگهبان را تا آن حد بالا ببرد که آنچه مصلحت بداند تایید و آنچه مصلحت نداند تکذیب نماید. بدون شک این معنا از نظارت استصوابی با فلسفه نظارت و روح اصل ۹۹ قانون اساسی مغایرت دارد و با حق حاکمیت مردم در تناقض است.

@antioligarchie

متاسفانه معلوم نیست مقصود شورای نگهبان از نظارت استصوابی کدام معنا از معانی ذکر شده است. با وجود اینکه این اصطلاح در نظریه تفسیری شورای نگهبان بیان شده است ولی شورا از آن تعریفی ارائه نداده و در هیچ متنی از قوانین موجود نیز این اصطلاح تعریف نشده است. ابهام در مفهوم اصطلاح منشا مشکلات فراوانی در امر برگزاری انتخابات شده است. شایسته است از طریق مجاری حقوقی برای تبیین مفهوم نظارت استصوابی و خاتمه دادن به اختلافات موجود اقدام شود

به آنتی اولیگارشی بپیوندید👇
@antioligarchie