☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱ آذر زادروز حسن زیرک
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۱ آذر زادروز حسن زیرک
( زادهٔ ۱ آذر ۱۳۰۰ بوکان -- درگذشتهٔ ۷ امرداد ۱۳۵۱ بوکان) خوانندهٔ ترانههای کردی
حسن زیرک با ضبط تعداد زیادی از آوازهای سنتی مردم کرد، سبب حفظ و نگهداری این آثار فرهنگی از گزند فراموشی شد. از او بیش از ۱۵۰۰ ترانه و آواز به یادگار ماندهاست. زیرک جزو موسیقیدانان برجستهٔ ایرانی است.
بیشتر ترانههای معروف این هنرمند کُرد با همکاری استادانی همچون حسین یاحقی، حسن کسایی، جلیل شهناز، جهانگیر ملک، حبیبالله شهردار، مشهور به مشیر همایون شهردار، مجتبی میرزاده، احمد عبادی در رادیو کردی تهران و رادیو کردی کرمانشاه ضبط شدهاست.
وی علاوه بر زبان کردی سورانی، به زبانهای فارسی، ترکی، اورامی و لری نیز آواز اجرا کرده و دارای ۳ مقام ترکی، ۸ مقام فارسی و ۲ مقام اورامی است و ۶۴ مقام به زبان کُردی خواندهاست.
حسن زیرک در «ارکستر موسیقی کردی» برادران یوسف زمانی، ارکستر مشیر همایون شهردار در تهران و ارکستر مجتبی میرزاده در کرمانشاه همکاری داشته و به اجرای برنامه پرداخته است.
حسن زیرک در محلهٔ قلعهٔ سردار شهر بوکان، آذربایجان غربی به دنیا آمد. در پنج سالگی پدرش را از دست داد و سراسر زندگی را در رنج گذراند. چندی در برخی شهرهای ایران و عراق سپری کرد. یکی از شهرهایی که در آن مدت زیادی اقامت داشت، کرمانشاه بود. همکاری او در این شهر در رادیو کردی کرمانشاه با هنرمندان برجستهٔ کرمانشاهی همچون مجتبی میرزاده (ویلون)، محمد عبدالصمدی (قرهنی)، اکبر ایزدی (سنتور)، و بهمن پولکی (تیمپو) سبب خلق آثاری شد که از برجستهترین کارهای وی بهشمار میرود. همچنین وی با فاطمه زرگری، یکی از خوانندگان آذربایجانی، همکاری داشته و ترانهٔ معروف کردی-ترکی «گولدور مَنی گولدور» یکی از ترانههای ترکی حسن زیرک و فاطمه زرگری است.
وقتی در عراق بود، در مسافرخانهٔ «فندق شمال» به شاگردی پرداخت. روزی هنگام نظافت که مشغول زمزمهٔ یکی از ترانههایش بود، مسافری به نام جلال طالبانی (رهبر اتحادیهٔ میهنی کردستان عراق) که در آنجا اقامت داشت، با شنیدن صدای حسن زیرک، او را به رادیو بغداد برد (۱۳۲۶) و زیرک در آنجا مشغول به کار شد. مدتی در بخش کردیِ رادیو بغداد همکاری کرد. از سال ۱۳۳۷ که بخش کردیِ رادیو ایران در تهران گشایش یافت، همکاری خود را با این مرکز آغاز کرد. آثاری که حسن زیرک در رادیو کردی تهران به ضبط رساند.
وی گرچه به خاطر شرایط سخت زندگی از تحصیل بیبهره ماند اما استعداد کمنظیری در سرودن شعر و آهنگسازی کردی داشت. این استعداد بههمراه صدای منحصر به فرد او، سبب شد که ترانههایش در سرتاسر کردستان محبوبیت یابد. صدای او همچنان در مناطق کردنشین در کوچه و خیابان از خانهها و مغازهها به گوش میرسد.
زیرک با خانم میدیا زندی (مهدیه زندی) گویندهٔ بخش کردی رادیو تهران، ازدواج کرد که حاصل آن ازدواج دو دختر به نامهای مهتاب (آرزو) و مهناز (ساکار) بود.
حسن زیرک نه در ایران و نه در عراق روی خوشی و راحتی را ندید. رئیس وقت رادیو تهران به او اجازهٔ کار نداد و این کار چنان تأثیری منفی بر دل لطیف حسن گذاشت که دیگر به رادیو برنگشت. در سالهای ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۳ در کرمانشاه بود و با رادیو کردی کرمانشاه همکاری داشت.
صدای حسن زیرک، با ترانههایی که خواندهاست و اغلب آنها بیش از ۵۰ سال پیش اجرا شدهاند، در میان مردم کرد زبان خاطرهانگیز است؛ بهطوریکه ترانههای وی در ذهن اکثر مردم کرد، یادآور خاطرات تلخ و شیرین زندگانی آنهاست.
🆔 @bargi_az_tarikh
#برگی_از_تقویم_تاریخ
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘