☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۰ بهمن سالروز درگذشت رسام عرب زاده
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۲۰ بهمن سالروز درگذشت رسام عرب زاده
( زاده سال ۱۲۹۳ تبریز -- درگذشته ۲۰ بهمن ۱۳۷۵ تهران ) طراح، نقاش و مجسمه ساز
ابوالفتح زیدی لطیفی مشهور به ابوالفتح رسام عرب‌زاده، از طراحان برجستهٔ فرش ایرانی بود. او همچنین در رشته‌های نقاشی، مینیاتور، مجسمه‌سازی، رنگرزی و بافندگی فرش فعالیت می‌کرد.
رسام از همان کودکی، در دامان پدر، با طرح و رنگ آشنا شد. تا کلاس ششم در مدرسه رشدیه درس خواند و تعطیلات تابستان را در مغازه نقاشی پدر می‌گذراند و در کارها به او کمک می‌کرد. پدر رسام با کشیدن پرتره و طراحی فرش، روزگار می‌گذراند. در همین دوران، رسام در هنرستان تبریز به سرپرستی رسام ارژنگی در رشته مینیاتور نام‌نویسی کرد و مرحله جدیدی در زندگی او آغاز شد و او به یادگیری هنرهای دیگر علاقه‌مند شد. گلدوزی، موسیقی و تئاتر را تجربه کرد و نواختن ویلون را فرا گرفت. همزمان با این فعالیت‌ها، از کار طراحی و مینیاتور غافل نبود. یکی از آرزوهای رسام در این زمان عزیمت به تهران و تحصیل در مدرسه صنایع قدیمه بود که با تلاشی بسیار پولی اندوخت و راهی تهران شد و پس از چندی در کارگاه کاشی سازی مشغول شد.
پس از چندی کلاس نقاشی و خطاطی دایر کرد و شاگردانی را آموزش داد و تابلویی سیاه قلم به کمک رنگ و روغن کشید که شباهت بسیاری به عکس داشت. بدین ترتیب روشی جدید در بهره‌گیری از رنگ و روغن سیاه و سفید ابداع کرد. کار در زمینه مینیاتور را با دقت و خلاقیت بیشتری ادامه داد و با استفاده از مضامین شعرها، مینیاتورهای ارزنده‌ای پدید می‌آورد.
یکی دیگر از تابلوهای نفیس او تصویری از یوسف و زلیخاست. برای طراحی صحنه و لباس‌ها به ویژه پوشاک زنان به کاوش در متون و منابع تاریخی پرداخته و با استناد و بهره‌گیری از یافته‌ها به طراحی خود غنا بخشید. به همین جهت مورد توجه استاد طاهرزاده قرار گرفت و در همین دوران مجسمه‌سازی را نیز تجربه کرد. یکی از دستاوردهایش در این زمینه، طراحی چهره عارف قزوینی است که بعدها برای مقبره عارف قزوینی فرستاده شد.
او بیست و پنج ساله بود که به زادگاهش بازگشت و این بار با کوله باری از تجربه و تحصیلات هنری در کارگاه پدر به کار پرداخت و کلاسهای آموزشی در زمینه طراحی فرش، گلدوزی و نقاشی دایر کرد.
بافت فرشی از چهره یک سرشناس، نمونه‌ای موفق از تلاش‌های اولیه اوست. این فرش پس از اتمام بافت به سرعت به فروش رفته و به تهران برده می‌شود.
در همین دوره، طرحی را به نام والس دولاو از گوبلن‌های فرانسه اقتباس می‌کند و آنرا با نام رقص فرشتگان به پایان می‌رساند. این فرش یکی از آثار رسام در مرحله اول بافندگی است که بعد از آن بافندگی این نوع فرشها را کنار گذاشت و به فعالیتهای متنوعی روی آورد که از جمله آنها کاریکاتور بود تا با زبان طنز به مردم نشاط و آرامش دهد و بیانگر دردها و مسائل آنان باشد.
بدین ترتیب رسام ارتباط بیشتری با مردم یافت و از احترام خاصی برخوردار شد. رسام در اوایل دهه بیست باز هم راهی تهران شد. در تهران فرش‌هایش مورد توجه قرار داشت و دو نمونه از آن در حراج هلال احمر (برای کمک)، به فروش رسید و از این پس به کارهایش اهمیت بیشتری میدادند، لذا در تهران ماند و به نوآوری هایش تداوم بخشید. مغازه‌ای در خیلبان لاله زار تهران، کارگاه قالیبافی او محسوب میشد. محلی مناسب در شهر که از جنب و جوش خاصی برخوردار بوده و یکی از مراکز با اهمیت فعالیتهای اقتصادی بود.
در سال ۱۳۴۵ نمایش آثار رسام در کارگاه خصوصی و ۱۳۵۲ خانه آفتاب و ۱۳۵۳ انسیتو گوته، با استقبال عمومی گسترده‌ای روبرو شد. شیفتگان هنر با تحسین، آثارش را می ستودند و بر دستاوردهای هنری او ارج می‌نهادند.
در سال ۱۳۵۶ بعد از گشایش موزه فرش ایران با مقامات و کارشناسان این موزه ارتباط نزدیک داشت و نظرات مشورتی خود را در مورد عرضه آثار نفیس فرش ارائه میداد. استاد عرب زاده در دو دهه اخیر ضمن طراحی و بافت فرش، در گسترش حرفه قالیبافی و پیوند آن باجنبه‌های هنری، نقش ارزنده‌ای ایفا کرد و شاگردان بسیاری را پرورش داد. همچنین با سخنرانی‌ها و نوشتارهای پراکنده خود برای تعالی این هنر و صنعت ملی، رهنمودهای سازنده‌ای ارائه کرده‌است. او استاد کاری بزرگ در حرفه رنگرزی و رفوگری بود و از تجارب غنی و ارزنده اش، استفاده بسیار شده است.
شادروان عرب زاده بنیان‌گذار اولین آموزشگاه هنری قالی بافی در تهران بود او در آخرین سالهای زندکی با مشارکت شهرداری تهران مۆسسه‌ای به نام «بنیاد فرهنگی و هنری فرش رسام عرب زاده» را پی ریز کرد و ۶۶ قطعه از دست بافت‌های خود را نیز به پاس گذران ۶۶ سال از عمر خود به آن بنیاد اهداء کرد.
استاد رسام عرب‌زاده در ۸۲ سالگی درگذشت.
🆔 @bargi_az_tarikh
#برگی_از_تقویم_تاریخ
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘