☘️☘️ برگی از تقویم تاریخ ☘️☘️..۱۱ آذر سالروز درگذشت میرزا کوچک خان
☘️☘️ برگی از تقویم تاریخ ☘️☘️
۱۱ آذر سالروز درگذشت میرزا کوچک خان
( زاده سال ۱۲۵۷ رشت -- درگذشته ۱۱ آذر ۱۳۰۰ تالش )
يونس استادسرایی مشهور به میرزا کوچک خان جنگلی فرزند ميرزا بزرگ، از روحانيون رشت بود.
وی تحصيلاتش را در رشت و قزوین و تهران گذراند.
از استادش خلخالي، تاثیرپذیری بسیار داشت.
خلخالي در کلاس درس در هر فرصتی از جامعه عاری از ظلم و فقر و فساد، و کمالات و فضايل صحبت مي کرد آنچنان که اثر عمیقی در میرزا نهاد و او را به فکر راهی برای بنا کردن مدينه فاضله و پاک کردن جامعه از پليدي ها وامیداشت.
اولين گامهای میرزا کوچک خان :
میرزا کوچک خان در زمان اقامتش در تهران با اوضاع و احوال اجتماع آن دورانِ جامعه بيشتر آشنا شد. پس از بررسي وقايع و اوضاع آن زمان احساس کرد که وقت تلاش فرا رسيده است لذا به رشت بازگشت و بلافاصله در ميان دوستان و آشنايان، شروع به تبليغ کرد و احساسات مردم را برانگيخت و انجمنی تحت عنوان «مجمع روحانيان» تأسيس کرد.
روس‌ها مدتي او را از رشت تبعيد کردند. در سال ۱۲۹۳ که تازه از تبعيد آزاد شده بود، تحت تأثير ستم نيروهاي روس قرار گرفت و مصمم شد به کمک دوستان مشروطه خواه خود، دوباره دست به قيام بزند اما اين بار علاوه بر مطالبه آرمان‌هاي آزادي خواهانه مشروطه که آن را بر باد رفته مي‌ديد به دنبال نجات ايران و گيلان از اشغال نيروهاي نظامي نيز بود. افکار ميرزا در دل طبقات گوناگون مردم گيلان نفوذ کرد.
افرادي چون دکتر حشمت و ميرزا حسين کسمايي که از چهره‌هاي تحصيل کرده گيلان بودند، و يا حسن آلياني و شيخ علي شيشه بر که از طبقات معمولي جامعه بودند در ميان طرفداران ميرزا ديده مي‌شدند و نیز چند تن از بازرگانان و کسبه معتبر از جمله حاج احمد کسمايي از او حمایت کردند.
او نخست به مدت دو سال در کسما و سپس چهار سال در رشت و به صورت يک حکومت جمهوري مستقل در کل ايالت گيلان فرماندهی کرد.
دوره دوم، مصادف با نزديکي طرفداران بلشويک‌ها به ميرزا بود.
ميرزا با مشورت دوستان و به اقتضاي زمان خود، شيوه مسلحانه را براي ادامه مبارزه برگزيد.
در نهضت مشروطه، آزادي خواهان گيلان اقدام به قتل حاکم گيلان کردند و امور را به دست گرفتند. ميرزا نيز با آنان همراه شد و در رأس گروهي در فتح قزوين و تهران شرکت داشت. پس از آن که مشروطه خواهان محمدعلي شاه را از سلطنت خلع کردند، ميرزا همکاري خود را با آنان ادامه داد ولي شغل دولتي نپذيرفت و به سرپرستي يکي از گروه ها خود را به جبهه رسانيد و در بندرگز مورد حمله قرار گرفت و مجروح شد.
هيأت اتحاد اسلام:
میرزا کوچک خان هنگامي که در تهران به سر مي برد، با چند تن از رجال خوش نام وابسته به «گروه اتحاد اسلام» تماس گرفت.
اين سازمان که به زعامت جمال الدين اسدآبادي شکل گرفته بود، هدفش متحد ساختن مسلمانان و مبارزه با استعمار و کسب قدرت و ايجاد يک وزنه سياسي براي دنياي اسلام بود.
در ايران افرادي همچون رضا مساوات، حسن مدرس، طاهر تنکابني و چند نفر ديگر از طرف داران اين سازمان بودند.
میرزا بعد از مشورت با اين افراد به اين نتيجه رسيد که کانون ثابتي بر ضد تجاوز و بيدادگري خارجيان و عمال داخلي آنها به وجود آورد و از شدت ظلم و فشار بکاهد.
آغاز نهضت میرزا کوچک خان جنگلی:
ميرزا کوچک خان، پس از فراهم شدن زمينه مبارزه علني با صدور بيانيه اي نهضت را آغاز کردند.
در اين بيانيه آمده بود : ما طرفدار استقلال ايران هستيم و با دولت ايران دوستيم و اصلاحات مملکت و رفع فساد، نقطه نظر ماست.
پس از آن که مردم از حرکت ميرزا کوچک خان آگاه شدند، بسیاری به او پيوستند.
شماري از افسران براي فنون نظامي استخدام شدند. در سال ۱۲۹۹ کنگره اي در کسما تشکيل شد و در اين کنگره مشي آينده را تصويب کردند.
حاکميت تدريجي جنگلي ها بر گيلان:
نيروهاي جنگل با سرکوب مخالفان بر مناطق مختلف گيلان سيطره پيدا کردند و روز به روز نفوذ جنگلي ها گسترش يافت. در گوراب زرميخ مدرسه نظامي تشکيل شد، در کسما مرکز تشکيلات اداري و مالي و در لاهيجان نظام ملي تأسيس شد.
انتشار نشريه جنگل:
يکي از کارهاي «هيأت اتحاد اسلام» انتشار نشريه جنگل بود. شماره اول نشريه به مديريت غلامحسين کسمايي در شوّال ۱۳۳۵ انتشار يافت.
انگليس به دنبال حاکميت بر خزر:
در زماني که نهضت جنگل روز به روز قدرت پيدا مي کرد، انگليسي ها تصميم به حاکميت خود در درياي مازندران و مخازن نفت، قفقاز گرفتند.
ژنرال دنسترويل فرمانده قواي انگليس و عامل اجراي اين تصميم در خاطرات خود چنين مي گويد:
« حاکميت در بحر خزر مقصود و تصميم قطعي ما بود. من يقين داشتم که حقّ نظارت در بحر خزر فقط در درست کسي است که شهر بادکوبه را در تصرف داشته باشد».
بقیه در پست بعدی
🆔 @bargi_az_tarikh
#برگی_از_تقویم_تاریخ
☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘