برگی از تقویم تاریخ برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۲۳ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۴ آذر سالروز درگذشت حبیب ساهر حبیب ساهر (زاده اردیبهشت ۱۲۸۲ میانه -- درگذشته ۲۴ آذر ۱۳۶۴ تهران) (معروف به اولکر) شاعر، داستاننویس و مترجم. نامبرده شاعر نامدار آذربایجانی و از محققان ادبیات ترکی آذربایجان است که در شهر ترک از توابع میانه به دنیا آمد. پدرش میرقوام، از روستای ترک واقع در شمال شرقی کوه شیبلی (میانه) به تبریز آمده و در محلهٔ سرخاب پشت باغ امیر (خیابان عارف کنونی) ساکن شد. (ساهر در دست نوشتههای نثر نیز از تؤرکهداری سخن گفته است). میرقوام در محلهٔ ده وه چی ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شد. پسر اولش میرمحمد قوامی و دخترش صغری قوامی و فرزند سومش میرحبیب قوامی. میرقوام بعدها از محلهٔ سئلاب در کوچهٔ ایدهلی خانهای میخرد و با خانم دیگری از آن محله ازدواج کرده و صاحب دو پسر به اسامی میر ستار و میر غفار قوامی میشود. در انقلاب مشروطه تبریز در یک عصر پاییزی میرقوام را به عنوان مهمان از خانهاش میبرند اما او دیگر به خانه برنمیگردد. در آن هنگام میرحبیب پنج ساله بود. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۲ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ آذر زادروز سعید شنبه زاده سعید شنبهزاده (زاده ۲۳ آذر ۱۳۴۷ بوشهر) آهنگساز و نوازنده. نامبرده رهبر گروه شنبهزاده است که در زمینه موسیقی فولکلور جنوب ایران فعالیت میکند. سازههای تخصصی وی نی انبان، نی جفتی و دمام است. فرزند وی نقیب شنبهزاده او را در کنسرتها همراهی میکند. روش نشستنش روی ضرب تمپو و اضافه کردن سازهای کوبهای گوناگون به این مجموعه، اجرای نقیب را در صحنه برجسته میسازد. نگاه متفاوت نقیب به ریتمهای جنوب که شاید نتیجه تحصیلاتش در دانشگاه موسیقی است، تنوع خاصی به تقسیم بندی (خردکردن ریتمها به بخشهای مختلف) و اجرای ریتمهای جنوب و صدای آهنگهای آشنای بندری داده است …سعید شنبه زاده در خانوادهای اهل هنر در بوشهر به دنیا آمد. از هفت سالگی تحت تاثیر افراد مختلف در خانواده فعالیت هنری خود را آغاز کرد. پدر او که اصلا بلوچ ایرانی و بزرگ شده دبی بود، روی موسیقی سنتی بوشهر کار میکرد و برادرش نوازنده حرفهای بود که هم در زمینه موسیقی سنتی بوشهر کار میکرد و هم با موسیقی غرب آشنا بود و ترومپت میزد. فعالیت حرفهای:. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۲ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ آذر سالروز درگذشت جاهد جهانشاهی جاهد جهانشاهی (زادهٔ ۱۳۲۵ – درگذشتهٔ ۲۳ آذر ۱۳۹۱ تهران) نویسنده، مترجم و منتقد تئاتر. نامبرده به زبان آلمانی آشنایی داشت و در طول سالهای فعالیت هنری خود، کتابهای متعددی از نویسندگانی چون گونتر گراس، گابریل گارسیا مارکز، هاینریش بل، برتولت برشت و توماس برنهارد ترجمه کرده بود. وی همچنین مترجم برخی سرودههای محمود درویش، شاعر و نویسنده عرب نیز بود. جهانشاهی از امضاکنندگان متن ۱۳۴ مشهور به متن «ما نویسندهایم» نیز بوده است. سال ۱۳۷۳ تعداد ۱۳۴ نویسنده، شاعر، نمایشنامه و فیلمنامهنویس، محقق، منتقد و مترجم ایرانی با انتشار نامه سرگشاده یادشده خواستار آزادی اندیشه، بیان و نشر آثار خود شده و به سانسور اعتراض کردند. او پیشتر رییس انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر بود. جهانشاهی صبح پنجشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۱ در سن ۶۶ سالگی درگذشت. به گزارش خبرگزاری ایسنا همسر این نویسنده اعلام کرده بود که او در حین کوهنوردی در درکه دچار ایست قلبی شده و از دنیا رفته است …اثار:. «. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۲۱ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۲ آذر زادروز نزهت امیری نزهت امیری (زاده ۲۲ آذر ۱۳۳۹) مدرس موسیقی و رهبر ارکستر. وقتی حسین دهلوی در سال ۱۳۷۹ ارکستر مضرابی را تأسیس کرد، شاید کسی فکر نمیکرد که هدایت این ارکستر به عهدهی یک رهبر زن گذاشته شود؛ نزهت امیری، دیگر زن ایرانی رهبر ارکستر است. البته او ترجیح میدهد که بهدور از هرگونه هیاهو و حواشی خبری، به فعالیتهای موسیقی بپردازد …ارکستر مضرابی با همکاری ۶۶ نوازندهی سازهای مضرابی تشکیل شده بود. این ارکستر در سال ۱۳۸۴ به رهبری «نزهت امیری» روی صحنه رفت و البته واکنشهای متفاوتی را درپی داشت. مثلا فرید عمران (آهنگساز) آن زمان در گفتوگویی اظهار کرد: وجود یک زن روی صحنهی تالار وحدت، خودش برای من یک اتفاق مثبت است. خانم امیری، انسان پویایی است و من از این بابت خوشحالم. این بزرگترین امتیاز این برنامه بود و نوآوری بسیار عالی، حداقل برای ما یک جرقهای بود که بدانیم اتفاقات مهمی در حال رخ دادن است. همین حالا اگر به کلاس آهنگسازی من نگاه کنید، نیمی از جمعیت آن را دخترها تشکیل دادهاند و این، جای امیدواری دارد. نزهت امیری شاگرد ارشد زندهیاد پرویز منصوری بود و پس از درگذشت او، تلاشهای زیادی برای تأس ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۲۱ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۲ آذر سالروز درگذشت ابوریحان بیرونی ابوریحان محمد بیرونی (زاده ۱۴ شهریور ۳۵۲ خوارزم -- درگذشته ۲۲ آذر ۴۲۷ غزنه) ریاضیدان و ستاره شناس. این دانشمند بزرگ ایرانی در ۱۳ دسامبر ۱۰۴۸ میلادی در شهر غزنه (افغانستان امروز) وفات یافت و درنیمه سپتامبر ۹۷۳ میلادی درمنطقه خوارزم که در قلمرو سامانیان بود به دنیا آمده بود و زادگاه او که در آن زمان روستای کوچکی بود بعدا به «بیرونی» تجدید نام داده شده است. بیرونی در ریاضیات، هیأت (علوم فضایی)، فیزیک، زمین شناسی و جغرافیا سرآمد دانشمندان عصر خود بود. دائرة المعارف علوم چاپ مسکو ابوریحان را دانشمند همه قرون و اعصار خوانده است. در بسیاری از کشورها نام بیرونی را بر دانشگاهها، دانشکدهها و تالار کتابخانهها نهاده و به او لقب «استاد جاوید» دادهاند. بیرونی گردش خورشید، گردش محوری زمین و جهات شمال و جنوب را دقیقا محاسبه و تعریف کرده است. خورشید گرفتگی هشتم آوریل سال ۱۰۱۹ میلادی را در کوههای لغمان (افغانستان کنونی) رصد و بررسی کرد و ماه گرفتگی سپتامبر همین سال را در غزنه به زیر مطالعه برد. در زمان بیرونی، سامانیان که پایتختشان شهر بخارا بود بر شمالشرقی ایران شامل خراسان بزرگتر و منطقه خوارزم، زی ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۰ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۱ آذر زادروز رضا براهنی رضا براهنی (زاده ۲۱ آذر ۱۳۱۴ تبریز) منتقد، شاعر و نویسنده. رضا براهنی که خانوادهاش زندگی فقیرانهای داشتند، در ضمن آموزشهای دبستانی و دبیرستانی به ناگزیر کار میکرد. در ۲۲ سالگی از دانشگاه تبریز لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی گرفت، سپس به ترکیه رفت و پس از دریافت درجه دکتری به ایران بازگشت و در دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد. در پاکسازی دانشگاهها از اولین کسانی بود که اخراج شد و عبدالکریم سروش در پاکسازی ایشان نقش اساسی داشت. وی هم چنین تا زمان حضور در ایران و پس از اخراج از دانشگاه، به دلیل عشقی که به تدریس داشت چند دوره کارگاه نقد، شعر و قصه نویسی برگزار کرد که از مشهورترین شاگردان او در آن کارگاهها میتوان به کیواندخت کیوانی، فرخنده حاجی زاده، فتاح محمدی، شیوا ارسطویی، جمشید محمدی (جم)، شمس آقاجانی، فریبا صدیقیم، پیمان سلطانی، پروشات کلامی، هوشیار انصاری فر، رویا تفتی، عباس حبیبی، مهسا محبعلی، عبدالله کیخسروی، رزا جمالی، علی معصومی، ناهید توسلی، روزبه حسینی، سیما داد، نیکو یوسفی، ساعد احمدی، پژمان سلطانی، احمد نادعلی، رضا شمسی، منصور زالی، علی وزیری، بابک شکوفی و …. اشاره کرد که ا ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۰ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۱ آذر زادروز احمد شاملو.. نامبرده متخلص به الف بامداد یا الف. صبح، شاعر، نویسنده، روزنامهنگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگنویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران پیش و پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود. شاملو تحصیلات کلاسیک نامرتبی داشت؛ زیرا پدرش افسر ارتش بود و پیوسته از این شهر به آن شهر اعزام میشد و از همین روی، خانوادهاش هرگز نتوانستند برای مدتی طولانی جایی ماندگار شوند. زندانی شدنش در سال ۱۳۲۲ به سبب فعالیتهای سیاسی، پایان همان تحصیلات نامرتب را رقم میزند. شهرت اصلی شاملو به خاطر نوآوری در شعر معاصر فارسی و سرودن گونهای شعر است که با نام شعر سپید یا شعر شاملویی شناخته میشود و هم اکنون یکی از مهمترین قالبهای شعری مورد استفاده ایران بهشمار میرود و تقلیدی است از شعر سپید فرانسوی یا شعر منثور. شاملو که هر شاعر آرمانگرا را در نهایت امر یک آنارشیست تام و تمام میانگاشت، در سال ۱۳۲۵ با نیمایوشیج ملاقات کرد و تحت تأثیر او به شعر نیمایی روی آورد؛ اما نخستین بار در شعر «تا شکوفهٔ سرخ یک پیراهن» که در سال ۱۳۲۹ با نام «شعر سفید غفران» منتشر شد وزن را رها کرد و به صورت پیشرو سبک نویی را در شعر معاصر فارسی شکل داد. شاملو علاوه بر شعر، فعالیتهایی ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۹ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۰ آذر سالروز درگذشت حسین کریمان حسین کریمان (زاده ۱۷ آبان ۱۲۹۲ رودبار قصران -- درگذشته ۲۰ آذر ۱۳۷۲ تهران) نویسنده، استاد دانشگاه و ادیب. نامبرده تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در تهران به پایان برد. از سال ۱۳۱۵ تدریس خود را در مدارس تهران مانند حافظ، منوچهری، ایمان و اتحاد آغاز کرد. در سال ۱۳۲۴ موفق به دریافت لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشسرای عالی شد. در همین سال به قم رفت و تحصیل و تدریس خود را در مدرسه حکیم نظامی این شهر آغاز کرد. در طول اقامت در قم به فراگیری علوم اسلامی در حوزه علمیه قم پرداخت. در سال ۱۳۳۵ دوره دکتری خود در رشته زبان و ادبیات فارسی را به پایان رساند و از سال ۱۳۳۹ به تدریس در دانشگاه شهید بهشتی (ملی سابق) پرداخت و تا پایان عمر بدان مشغول بود. دکتر حسین کریمان در ۲۰ آذر ۱۳۷۲ در سن هشتاد سالگى درگذشت و در قم به خاک سپرده شد …آثار:. الف) مقالات:. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۹ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۰ آذر زادروز میرزاده عشقی.. وی فرزند ابوالقاسم کردستانی بود ابتدا در مکتبهای محلی و از هفت سالگی در مدرسههای الفت و الیانس تهران به تحصیل پرداخت و زبان فارسی و فرانسه را به خوبی آموخت و پیش از فراغت از تحصیل به سمت مترجمی نزد یک بازرگان فرانسوی مشغول به کار شد. در ۱۷ سالگی درس و مدرسه را به کلی رها کرد و وارد کارهای اجتماعی شد. عشقی در اوایل جنگ جهانی اول با دیگر مردان سیاسی به استانبول مهاجرت کرد و نخستین آثار شاعرانه خود مانند نوروزی نامه و اپرای رستاخیز شهریاران ایران را پدید آورد. پس از بازگشت به همدان به تهران رفت و با گروهی از نویسندگان ارتباط پیدا کرد و در صف طرفداران حزب سوسیالیست و همکاران اقلیت مجلس به مبارزه پرداخت. در این مبارزه و کوشش سیاسی نیش قلم شاعر بیش از همه متوجه وثوق الدوله نخست وزیر بود. سخنرانیهای تند و مقالات و اشعار آتشین عشقی بر ضد قرار داد ۱۹۱۹ باعث شد که وثوق الدوله دستور دستگیری وی را صادر کند و او را روانه زندان کنند. مبارزات سیاسی و مقالات انتقادی شاعر جوان که مجرد میزیست تا پایان زندگی کوتاهش ادامه داشت. در سال ۱۳۰۲ که نغمه جمهوری ساز شد، عشقی با وجود روشنفکر بودن با آن ساز مخالفت گذاشت و در مقالهای به عنوان ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۲ ۱۳۹۶/۰۹/۱۸ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۹ آذر سالروز درگذشت جهانگیر ملک جهانگیر ملک (زاده ۲۹ بهمن ۱۳۱۱ تهران -- درگذشته ۱۹ آذر ۱۳۸۱) نوازنده تنبک. نامبرده از نوازندگان چیرهدست تنبک و از پرکارترین هنرمندان موسیقی ایران بود. او در تنبکنوازی از شاگردان برجسته حسین تهرانی بود و با برنامه گلهای رادیو همکاری داشت. وی در این زمینه شاگردان زیادی را آموزش داد و ضبطهای رادیویی و خصوصی بسیاری را به همراه ساز و آواز هنرمندان نامی ایران از خود به یادگار گذاشت. وی پس از طی دوران کودکی و گذراندن تحصیلات ابتدایی، وارد دبیرستان دارالفنون شد و دیپلم خود را گرفت. علاقهمندی او به نوازندگی تنبک از همان دوران تحصیل در دبیرستان شروع شد. حسین تهرانی نوازنده بزرگ تنبک در همسایگی آنها منزل داشت و چون از استعداد و علاقه جهانگیر مطلع شد، تدریس تنبک به او را آغاز کرد. ملک در سال ۱۳۳۲ در جمع دوستانهای با علی تجویدی آشنا شد و به درخواست وی قطعهای را اجرا کرد. تجویدی که تحت تاثیر شیوه نوازندگی او قرار گرفته بود، او را به رئیس وقت رادیو، مشیر همایون شهردار معرفی کرد. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۲ ۱۳۹۶/۰۹/۱۸ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۹ آذر زادروز حیدر رقابی حیدر رقابی (زاده ۱۹ آذر ۱۳۱۰ – درگذشته ۲۳ آذر ۱۳۶۶ تهران) شاعر. نامبرده شاعر و فعال سیاسی و متخلص به «هاله» بود. پدرش باجناق محمدحسن شمشیری از هوادارن دکتر مصدق و مادرش با مادر بیژن ترقی، ترانهسرای معروف، دختر عمو بودهاند. وی از نظر گرایش و بینش سیاسی، فردی ملیگرا و در عین حال فعال بوده است. مهمترین شناختی که از حیدر رقابی در ایران وجود دارد این است که وی با تخلص به «هاله»، سراینده شعر ترانه مرا ببوس با صدای حسن گلنراقی است. ناصر انقطاع سردبیر سابق روزنامه صبح ایران مینویسد: حیدر رقابی که پیش از ۲۸ امرداد، سازمان «سربازان جبهه ملی» را رهبری میکرد و ملی گرایی تندرو بود، به سمت مسئول کمیته نهضت مقاومت ملی دانشگاه تهران برگزیده شد. وی در اثر فعالیتهای خود در نهضت مقاومت ملی به زندان افتاد. او که مسئول کمیتهٔ تشکیلات نهضت مقاومت ملی دانشگاه تهران در سالهای ۳۲ و ۳۳ و ۳۴ بود با وساطت شمشیری از زندان آزاد شد، با این شرط که ایران را ترک کند. او پس از آزادی از زندان در سال ۱۳۳۴ از ایران رفت و در آمریکا سرگرم تحصیل در دانشگاه کلمبیا شد و در رشتهٔ حقوق بینالملل از این مرکز عملی لیسانس و فو ... برگی از تقویم تاریخ ۱۷:۴۷ ۱۳۹۶/۰۹/۱۸ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ آذر زادروز رامین صفایی رامین صفایی (زاده ۱۸ آذر ١٣٤١ تهران) موسیقیدان و کارشناس مهندسی شیمی همچنین تحصیلات کارشناسی ارشد موسیقی ایرانی از دانشگاه هنر. نامبرده کارشناسی مهندسی شیمی و کارشناسی ارشد نوازندگی موسیقی ایرانی (دانشگاه هنر) را داراست. او سنتور را در شهرستان گرگان از سال ١٣٥٤ نزد آقای ناصر صفایی و از سالهای ۷۰ تا ۷۷ نزد استاد فرامرز پایور فراگرفت. همچنین نزد استادان پرویز مشکاتیان و پشنگ کامکار و مجید کیانی طی سالهای ١٣٧٦ – ١٣٨٣ اموزش دید و نوازندگی سه تار را نزد استاد زیدالله طلوعی طی سالهای ١٣٧٦ – ١٣٨٠ آموخت …از کارهای شاخص او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:. آهنگسازی و تنظیم آلبوم چاووشی با صدای حسین کاظمیان. همکاری با گروه موسیقی ماهور، نوا و نکیسا در مازندران. انتشار آلبوم «در پناه یادها» با صدای حسین کاظمیان و تنظیم رامین صفایی. انتشار آلبوم «ساز شبانگاهی» با صدای وحید تاج و آهنگسازی رامین صفایی. نوازندگی و جواب آواز در آلبومهای «مرغ خوشخوان». ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۲۷ ۱۳۹۶/۰۹/۱۷ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ آذر زادروز فتح الله مجتبایی فتحالله مجتبایی (زاده ۱۸ آذر ۱۳۰۶ تهران) نویسنده و مترجم. نامبرده عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. وی مقدمات ادبیات و علوم رسمی را در فراهان اراک فرا گرفت. پدر و اجدادش از مستوفیان دوران قاجار و جد و نیای ایشان از بزرگان صوفیه طریقت نعمتاللهی بودند. مجتبایی در چنین خانوادهای تعلیمات مقدماتی را پشت سر گذاشت و همین زمینه نیز مطالعات او را به تاریخ ادیان و فلسفه شرق و هند کشاند. در سال ۱۳۳۲ از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و دانشسرای عالی، درجه لیسانس گرفت و از آن سال تا ۱۳۳۸ در دبیرستانهای اراک و تهران و دانشسرای عالی به تدریس ادبیات و زبانهای خارجی اشتغال داشت. در ۱۳۳۹ از طرف وزارت فرهنگ برای آشنایی با روشهای جدید تألیف کتابهای درسی به خارج از کشور اعزام شد و پس از یک دوره مطالعه و تحقیق در این زمینه در ایالات متحدهٔ آمریکا (دانشگاه کلمبیا، نیویورک) به کشور بازگشت و مأمور تهیه و تدوین کتابهای درسی در ادبیات برای دبیرستانها شد. دکتر مجتبایی در دوران تحصیل خود نزد استادان بزرگی در داخل و خارج از کشور دانش آموخت و برای آشنایی با عرفان هندی مسافرتهای متعددی به هند و پاکستان داش ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۲۷ ۱۳۹۶/۰۹/۱۷ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ آذر سالروز درگذشت فرامرز پایور فرامرز پایور (زاده ۲۱ بهمن ۱۳۱۱ تهران -- درگذشته ۱۸ آذر ۱۳۸۸ تهران) موسیقیدان، ردیفدان، آهنگساز، مدرس و نوازنده سنتور و محقق موسیقی. نامبرده یکی از تأثیرگذارترین چهرههای موسیقی ایرانی و اصلیترین پایهگذار گروهنوازی در موسیقی سنتی ایرانی بود. کوششهای او پلی بود بین میراث ابوالحسن صبا و مرتضی محجوبی و جریانی که جوانان موسیقیدان و تحصیلکرده در دانشکده هنرهای زیبا از اوایل دهه ۱۳۵۰ به راه انداختند و الگوی موسیقی ایرانی امروزی شدند. در فاصله زمانی بین این دو، یعنی حدود پانزده سال، هیچکس جز فرامرز پایور، کار جدی و پیگیر در زمینهٔ موسیقی اصیل انجام نمیداد. وی در اجراهای گروهی خود با شماری از نخبگان موسیقی ایرانی مانند جلیل شهناز و هوشنگ ظریف (تار) رحمتالله بدیعی و علی اصغر بهاری (کمانچه) حسن ناهید و محمد موسوی (نی) حسین تهرانی و محمد اسماعیلی (تنبک) همکاری کردهاست. در دههٔ ۱۳۶۰ به همراهی جلیل شهناز، علی اصغر بهاری، محمد اسماعیلی و محمد موسوی، برای بار دیگر «گروه استادان موسیقی ایران» را سازمان داد و سرپرستی، آهنگسازی و نوازندگی سنتور را در آن به عهده گرفت. این گروه، آثار ماندگاری با ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۱۶ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ آذر زادروز علی درویش زاده علی درویشزاده (زادهٔ ۱۷ آذر ۱۳۱۴ بندر انزلی) استاد دانشگاه، پژوهشگر و زمینشناس. نامبرده از چهرههای ماندگار علمی و ملقب به پدر علم زمینشناسی ایران است. دکتر درویشزاده عضو پیوستهٔ فرهنگستان علوم ایران و رئیس شاخهٔ زیستشناسی آن فرهنگستان است. وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، دبیرستان را با کسب رتبهٔ اول در رشتهٔ علوم طبیعی در دبیرستان فردوسی انزلی به پایان برد. در آن سالها دانشگاهها چنان وسعتی نداشت و تنها دو دانشگاه تازهتأسیس تهران و تبریز وجود داشت. به همین دلیل با مهاجرت به تهران در کنکور دانشگاه تهران ثبتنام کرد. او عاشق معلمی بود و برای رسیدن به این هدف و با توجه به اینکه مدرک دیپلم وی نیز علوم طبیعی بود، در دانشکده علوم دانشگاه تهران در رشتهٔ زمینشناسی و زیستشناسی و در دانشکدهٔ کشاورزی امتحان داد. در سال ۱۳۳۷ از دانشکدهٔ علوم دانشگاه تهران در رشتهٔ زمینشناسی فارغالتحصیل شد و همان سال به پیشنهاد دکتر یدالله سحابی، در دانشگاه تهران استخدام شد و در سال ۱۳۴۰ موفق به اخذ فوق لیسانس زمینشناسی شد. پس از آن به فرانسه رفت و از دانشگاه «کلرمون فران» در گرایش سنگشناسی (پترولو ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۱۶ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ آذر زادروز داریوش مهرجویی داریوش مهرجویی (زاده ۱۷ آذر ۱۳۱۸ تهران) کارگردان، نویسنده و مترجم. نامبرده در کودکی تحت تأثیر مادربزرگش که مسلمانی معتقد بود قرار داشت. او در مصاحبهای در سال ۱۳۵۱ چنین گفت: «مادر بزرگم از آن نمازخوانهای دوآتشه بود و تحت تأثیر فضای روحانی او، من هم از سن هفت تا پانزدهسالگی، شده بودم یک مسلمان واقعی. نماز و روزهام یک آن ترک نمیشد. […] اما از پانزده سالگی به بعد، درست آن موقعی که نماز و روزهام به حساب میآمد، شک در دلم نشست. چهره خدا تدریجا کدر شد و ایمانم رفت از دست.» در نوجوانی به موسیقی علاقهمند شد و مدت کوتاهی به کلاس آموزش موسیقی آقای زندی رفت. نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب میشناخت سنتور نوازی کرد و بعد با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو پرداخت. در ۱۷ سالگی به سینما علاقهمند شد و برای درک بهتر فیلمهای روز به آموختن زبان انگلیسی مشغول شد. تحصیلات مقدماتی را در تهران به پایان برد و یک سال در هتل آتلانتیک مدیر شد و بیست ساله بود که برای ادامهٔ تحصیل به کالیفرنیای آمریکا رفت. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۱۵ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ آذر زادروز هوشنگ ظریف هوشنگ ظریف (زاده ۱۶ آذر ماه ۱۳۱۷ تهران) ردیفدان، مدرس موسیقی و نوازنده تار. نامبرده پس از پایان دوره ابتدایی وارد هنرستان موسیقی شد و از حضور استادانی چون موسی معروفی، روح الله خالقی، جواد معروفی و حسین تهرانی بهره مند شد. پس از فارغ التحصیل شدن در سال ۱۳۳۷ به استخدام وزارت فرهنگ و هنر در آمد و فعالیت خود را به عنوان نوازنده و تکنواز در گروههای مختلفی مانند ارکستر موسیقی ملی، ارکستر صبا و … شروع کرد. وی در دورهٔ عالی هنرکدهٔ موسیقی از استاد علیاکبرخان شهنازی جهت فراگیری ردیف بهره مند شد. ظریف از سال ۱۳۴۲ به مدت ۱۷ سال به تدریس تار در هنرستان موسیقی پرداخت و از جمله شاگردان وی میتوان به حسین علیزاده، داریوش طلایی، ارشد طهماسبی و حمید متبسم اشاره کرد. او سالها سولیست (تکنواز) تار در ارکسترهای متعدد وابسته به وزارت فرهنگ و هنر بود و در اجرای برنامههای موسیقی ارکسترهای مزبور در سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران همکاری داشت، او اجراهای متعددی با گروه فرامرز پایور داشتهاست و با این گروه در کشورهای اروپایی و آسیایی زیادی به اجرای موسیقی ایرانی پرداختهاست. از دیگر فعالیتهای او میتوان ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۵ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ آذر سالروز درگذشت جواد معروفی جواد معروفی (زادهٔ ۱۲۹۱ تهران -- درگذشتهٔ ۱۶ آذر ۱۳۷۲ تهران) آهنگساز و نوازنده پیانو. نامبرده فرزند موسی معروفی نوازنده تار بود. مادرش عذرا و پدرش از شاگردان برگزیده درویش خان، موسیقیدان بزرگ بودند. او پنج سال داشت که خواهرش، نرگس به دنیا آمد. چند سال بعد در همان دوره کودکی مادرش را از دست داد و در خانواده پدری بزرگ شد. در ۱۸ سالگی با شمس الزمان ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند بود: منوچهر، شکوه الزمان (گیتی)، ژیلا و فرهاد. او در طول عمر خود سعی در آشتی دادن موسیقی سنتی و غربی داشت. فعالیت هنری:. ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۵ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ آذر زادروز پرویز خائفی پرویز خائفی (زاده ۱۶ آذر ۱۳۱۵ شیراز) شاعر. نامبرده در خانوادهای مآنوس با شعر و ادب فارسی به دنیا آمد. او نوه میرزا اسماعیل خائف شاعر و ادیب معاصر شوریده شیرازی است؛ میرزا اسماعیل همانند شوریده شیرازی از نعمت بینایی محروم بود؛ به زبان فرانسه تسلط داشت و فلسفه ملاصدرا را تدریس میکرد و صاحب دیوان شعر نیز بود. پرویز خائفی میگوید: پدرم قاضی دادگستری بود ولی از شدت علاقهاش به شعر و ادبیات فارسی، خانه ما همیشه محفل انس با بزرگان ادب معاصر بود. پرویز خائفی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاهش شیراز به پایان رسانید و برای ادامه تحصیل وارد دانشکده ادبیات شد و پس از دریافت لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی به تدریس در دبیرستانهای شیراز مشغول شد. او برای ادامه تحصیل به تهران رفت و پس از گرفتن مدرک دوره فوق لیسانس علوم اجتماعی، به سمت مسئول تبلیغات و انتشارات کمیته پیکار با بیسوادی منصوب شد. او از آن پس در وزارت فرهنگ و هنر به خدمت پرداخت و مدتی هم ریاست کتابخانه ملی فارس را عهده دار شد و همزمان در دانشگاه شیراز تدریس میکرد. پس از انقلاب ضمن تدریس در دانشگاه آزاد و پیام نور در شیراز و چند شهر ... برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۴ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۵ آذر سالروز درگذشت علی حاتمی علی حاتمی (زاده ۲۴ امرداد ۱۳۲۳ تهران -- درگذشته ۱۵ آذر ۱۳۷۵ تهران) کارگردان، فیلمنامه نویس و تهیه کننده سینما. نامبرده در خیابان شاهپور تهران به دنیا آمد. مادر وی خانهدار بود و پدرش شغل صفحهآرا در چاپخانه را داشت و دومین فرزند پسر خانواده بود. شوق نمایشنامهنویسی پای او را به تماشاخانههای لالهزار باز کرد و در آنجا مسحور بازی هنرمندانه جعفر توکل شد و آرزو میکرد روزی برسد که توکل در نمایشی به کارگردانی خود او بازی کند. از همان روزها تصمیم گرفت روی مایههایی از داستانهای ملی و ایرانی کار کند. موقعی که در کلاس نهم تحصیل میکرد برای آموختن اصول اولیه نمایشنامهنویسی به هنرستان هنرپیشگی تهران و پس از آن به هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک رفت. سختگیری مهدی نامور رییس هنرستان نسبت به نمایشنامههایی که هنرجویان نوآموز مینوشتند تا در سالن هنرستان اجرا شود، حاتمی را بر آن داشت که در فراگیری فنون و شگردهای نمایشنامه نویسی، به ویژه گفت و گو پردازی حساسیت و کوشایی از خود نشان دهد. حاتمی نخستین نمایشنامهاش را با عنوان دیب (دیو) نوشت و در اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور کودکان در تالار نمایش هنرهای د ... ‹ 57 58 59 60 61 62 63 ›
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۲۳ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۴ آذر سالروز درگذشت حبیب ساهر حبیب ساهر (زاده اردیبهشت ۱۲۸۲ میانه -- درگذشته ۲۴ آذر ۱۳۶۴ تهران) (معروف به اولکر) شاعر، داستاننویس و مترجم. نامبرده شاعر نامدار آذربایجانی و از محققان ادبیات ترکی آذربایجان است که در شهر ترک از توابع میانه به دنیا آمد. پدرش میرقوام، از روستای ترک واقع در شمال شرقی کوه شیبلی (میانه) به تبریز آمده و در محلهٔ سرخاب پشت باغ امیر (خیابان عارف کنونی) ساکن شد. (ساهر در دست نوشتههای نثر نیز از تؤرکهداری سخن گفته است). میرقوام در محلهٔ ده وه چی ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شد. پسر اولش میرمحمد قوامی و دخترش صغری قوامی و فرزند سومش میرحبیب قوامی. میرقوام بعدها از محلهٔ سئلاب در کوچهٔ ایدهلی خانهای میخرد و با خانم دیگری از آن محله ازدواج کرده و صاحب دو پسر به اسامی میر ستار و میر غفار قوامی میشود. در انقلاب مشروطه تبریز در یک عصر پاییزی میرقوام را به عنوان مهمان از خانهاش میبرند اما او دیگر به خانه برنمیگردد. در آن هنگام میرحبیب پنج ساله بود. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۲ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ آذر زادروز سعید شنبه زاده سعید شنبهزاده (زاده ۲۳ آذر ۱۳۴۷ بوشهر) آهنگساز و نوازنده. نامبرده رهبر گروه شنبهزاده است که در زمینه موسیقی فولکلور جنوب ایران فعالیت میکند. سازههای تخصصی وی نی انبان، نی جفتی و دمام است. فرزند وی نقیب شنبهزاده او را در کنسرتها همراهی میکند. روش نشستنش روی ضرب تمپو و اضافه کردن سازهای کوبهای گوناگون به این مجموعه، اجرای نقیب را در صحنه برجسته میسازد. نگاه متفاوت نقیب به ریتمهای جنوب که شاید نتیجه تحصیلاتش در دانشگاه موسیقی است، تنوع خاصی به تقسیم بندی (خردکردن ریتمها به بخشهای مختلف) و اجرای ریتمهای جنوب و صدای آهنگهای آشنای بندری داده است …سعید شنبه زاده در خانوادهای اهل هنر در بوشهر به دنیا آمد. از هفت سالگی تحت تاثیر افراد مختلف در خانواده فعالیت هنری خود را آغاز کرد. پدر او که اصلا بلوچ ایرانی و بزرگ شده دبی بود، روی موسیقی سنتی بوشهر کار میکرد و برادرش نوازنده حرفهای بود که هم در زمینه موسیقی سنتی بوشهر کار میکرد و هم با موسیقی غرب آشنا بود و ترومپت میزد. فعالیت حرفهای:. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۲ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ آذر سالروز درگذشت جاهد جهانشاهی جاهد جهانشاهی (زادهٔ ۱۳۲۵ – درگذشتهٔ ۲۳ آذر ۱۳۹۱ تهران) نویسنده، مترجم و منتقد تئاتر. نامبرده به زبان آلمانی آشنایی داشت و در طول سالهای فعالیت هنری خود، کتابهای متعددی از نویسندگانی چون گونتر گراس، گابریل گارسیا مارکز، هاینریش بل، برتولت برشت و توماس برنهارد ترجمه کرده بود. وی همچنین مترجم برخی سرودههای محمود درویش، شاعر و نویسنده عرب نیز بود. جهانشاهی از امضاکنندگان متن ۱۳۴ مشهور به متن «ما نویسندهایم» نیز بوده است. سال ۱۳۷۳ تعداد ۱۳۴ نویسنده، شاعر، نمایشنامه و فیلمنامهنویس، محقق، منتقد و مترجم ایرانی با انتشار نامه سرگشاده یادشده خواستار آزادی اندیشه، بیان و نشر آثار خود شده و به سانسور اعتراض کردند. او پیشتر رییس انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر بود. جهانشاهی صبح پنجشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۱ در سن ۶۶ سالگی درگذشت. به گزارش خبرگزاری ایسنا همسر این نویسنده اعلام کرده بود که او در حین کوهنوردی در درکه دچار ایست قلبی شده و از دنیا رفته است …اثار:. «. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۲۱ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۲ آذر زادروز نزهت امیری نزهت امیری (زاده ۲۲ آذر ۱۳۳۹) مدرس موسیقی و رهبر ارکستر. وقتی حسین دهلوی در سال ۱۳۷۹ ارکستر مضرابی را تأسیس کرد، شاید کسی فکر نمیکرد که هدایت این ارکستر به عهدهی یک رهبر زن گذاشته شود؛ نزهت امیری، دیگر زن ایرانی رهبر ارکستر است. البته او ترجیح میدهد که بهدور از هرگونه هیاهو و حواشی خبری، به فعالیتهای موسیقی بپردازد …ارکستر مضرابی با همکاری ۶۶ نوازندهی سازهای مضرابی تشکیل شده بود. این ارکستر در سال ۱۳۸۴ به رهبری «نزهت امیری» روی صحنه رفت و البته واکنشهای متفاوتی را درپی داشت. مثلا فرید عمران (آهنگساز) آن زمان در گفتوگویی اظهار کرد: وجود یک زن روی صحنهی تالار وحدت، خودش برای من یک اتفاق مثبت است. خانم امیری، انسان پویایی است و من از این بابت خوشحالم. این بزرگترین امتیاز این برنامه بود و نوآوری بسیار عالی، حداقل برای ما یک جرقهای بود که بدانیم اتفاقات مهمی در حال رخ دادن است. همین حالا اگر به کلاس آهنگسازی من نگاه کنید، نیمی از جمعیت آن را دخترها تشکیل دادهاند و این، جای امیدواری دارد. نزهت امیری شاگرد ارشد زندهیاد پرویز منصوری بود و پس از درگذشت او، تلاشهای زیادی برای تأس ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۲۱ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۲ آذر سالروز درگذشت ابوریحان بیرونی ابوریحان محمد بیرونی (زاده ۱۴ شهریور ۳۵۲ خوارزم -- درگذشته ۲۲ آذر ۴۲۷ غزنه) ریاضیدان و ستاره شناس. این دانشمند بزرگ ایرانی در ۱۳ دسامبر ۱۰۴۸ میلادی در شهر غزنه (افغانستان امروز) وفات یافت و درنیمه سپتامبر ۹۷۳ میلادی درمنطقه خوارزم که در قلمرو سامانیان بود به دنیا آمده بود و زادگاه او که در آن زمان روستای کوچکی بود بعدا به «بیرونی» تجدید نام داده شده است. بیرونی در ریاضیات، هیأت (علوم فضایی)، فیزیک، زمین شناسی و جغرافیا سرآمد دانشمندان عصر خود بود. دائرة المعارف علوم چاپ مسکو ابوریحان را دانشمند همه قرون و اعصار خوانده است. در بسیاری از کشورها نام بیرونی را بر دانشگاهها، دانشکدهها و تالار کتابخانهها نهاده و به او لقب «استاد جاوید» دادهاند. بیرونی گردش خورشید، گردش محوری زمین و جهات شمال و جنوب را دقیقا محاسبه و تعریف کرده است. خورشید گرفتگی هشتم آوریل سال ۱۰۱۹ میلادی را در کوههای لغمان (افغانستان کنونی) رصد و بررسی کرد و ماه گرفتگی سپتامبر همین سال را در غزنه به زیر مطالعه برد. در زمان بیرونی، سامانیان که پایتختشان شهر بخارا بود بر شمالشرقی ایران شامل خراسان بزرگتر و منطقه خوارزم، زی ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۰ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۱ آذر زادروز رضا براهنی رضا براهنی (زاده ۲۱ آذر ۱۳۱۴ تبریز) منتقد، شاعر و نویسنده. رضا براهنی که خانوادهاش زندگی فقیرانهای داشتند، در ضمن آموزشهای دبستانی و دبیرستانی به ناگزیر کار میکرد. در ۲۲ سالگی از دانشگاه تبریز لیسانس زبان و ادبیات انگلیسی گرفت، سپس به ترکیه رفت و پس از دریافت درجه دکتری به ایران بازگشت و در دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد. در پاکسازی دانشگاهها از اولین کسانی بود که اخراج شد و عبدالکریم سروش در پاکسازی ایشان نقش اساسی داشت. وی هم چنین تا زمان حضور در ایران و پس از اخراج از دانشگاه، به دلیل عشقی که به تدریس داشت چند دوره کارگاه نقد، شعر و قصه نویسی برگزار کرد که از مشهورترین شاگردان او در آن کارگاهها میتوان به کیواندخت کیوانی، فرخنده حاجی زاده، فتاح محمدی، شیوا ارسطویی، جمشید محمدی (جم)، شمس آقاجانی، فریبا صدیقیم، پیمان سلطانی، پروشات کلامی، هوشیار انصاری فر، رویا تفتی، عباس حبیبی، مهسا محبعلی، عبدالله کیخسروی، رزا جمالی، علی معصومی، ناهید توسلی، روزبه حسینی، سیما داد، نیکو یوسفی، ساعد احمدی، پژمان سلطانی، احمد نادعلی، رضا شمسی، منصور زالی، علی وزیری، بابک شکوفی و …. اشاره کرد که ا ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۲۰ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۱ آذر زادروز احمد شاملو.. نامبرده متخلص به الف بامداد یا الف. صبح، شاعر، نویسنده، روزنامهنگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگنویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران پیش و پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود. شاملو تحصیلات کلاسیک نامرتبی داشت؛ زیرا پدرش افسر ارتش بود و پیوسته از این شهر به آن شهر اعزام میشد و از همین روی، خانوادهاش هرگز نتوانستند برای مدتی طولانی جایی ماندگار شوند. زندانی شدنش در سال ۱۳۲۲ به سبب فعالیتهای سیاسی، پایان همان تحصیلات نامرتب را رقم میزند. شهرت اصلی شاملو به خاطر نوآوری در شعر معاصر فارسی و سرودن گونهای شعر است که با نام شعر سپید یا شعر شاملویی شناخته میشود و هم اکنون یکی از مهمترین قالبهای شعری مورد استفاده ایران بهشمار میرود و تقلیدی است از شعر سپید فرانسوی یا شعر منثور. شاملو که هر شاعر آرمانگرا را در نهایت امر یک آنارشیست تام و تمام میانگاشت، در سال ۱۳۲۵ با نیمایوشیج ملاقات کرد و تحت تأثیر او به شعر نیمایی روی آورد؛ اما نخستین بار در شعر «تا شکوفهٔ سرخ یک پیراهن» که در سال ۱۳۲۹ با نام «شعر سفید غفران» منتشر شد وزن را رها کرد و به صورت پیشرو سبک نویی را در شعر معاصر فارسی شکل داد. شاملو علاوه بر شعر، فعالیتهایی ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۹ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۰ آذر سالروز درگذشت حسین کریمان حسین کریمان (زاده ۱۷ آبان ۱۲۹۲ رودبار قصران -- درگذشته ۲۰ آذر ۱۳۷۲ تهران) نویسنده، استاد دانشگاه و ادیب. نامبرده تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در تهران به پایان برد. از سال ۱۳۱۵ تدریس خود را در مدارس تهران مانند حافظ، منوچهری، ایمان و اتحاد آغاز کرد. در سال ۱۳۲۴ موفق به دریافت لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشسرای عالی شد. در همین سال به قم رفت و تحصیل و تدریس خود را در مدرسه حکیم نظامی این شهر آغاز کرد. در طول اقامت در قم به فراگیری علوم اسلامی در حوزه علمیه قم پرداخت. در سال ۱۳۳۵ دوره دکتری خود در رشته زبان و ادبیات فارسی را به پایان رساند و از سال ۱۳۳۹ به تدریس در دانشگاه شهید بهشتی (ملی سابق) پرداخت و تا پایان عمر بدان مشغول بود. دکتر حسین کریمان در ۲۰ آذر ۱۳۷۲ در سن هشتاد سالگى درگذشت و در قم به خاک سپرده شد …آثار:. الف) مقالات:. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۹ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۰ آذر زادروز میرزاده عشقی.. وی فرزند ابوالقاسم کردستانی بود ابتدا در مکتبهای محلی و از هفت سالگی در مدرسههای الفت و الیانس تهران به تحصیل پرداخت و زبان فارسی و فرانسه را به خوبی آموخت و پیش از فراغت از تحصیل به سمت مترجمی نزد یک بازرگان فرانسوی مشغول به کار شد. در ۱۷ سالگی درس و مدرسه را به کلی رها کرد و وارد کارهای اجتماعی شد. عشقی در اوایل جنگ جهانی اول با دیگر مردان سیاسی به استانبول مهاجرت کرد و نخستین آثار شاعرانه خود مانند نوروزی نامه و اپرای رستاخیز شهریاران ایران را پدید آورد. پس از بازگشت به همدان به تهران رفت و با گروهی از نویسندگان ارتباط پیدا کرد و در صف طرفداران حزب سوسیالیست و همکاران اقلیت مجلس به مبارزه پرداخت. در این مبارزه و کوشش سیاسی نیش قلم شاعر بیش از همه متوجه وثوق الدوله نخست وزیر بود. سخنرانیهای تند و مقالات و اشعار آتشین عشقی بر ضد قرار داد ۱۹۱۹ باعث شد که وثوق الدوله دستور دستگیری وی را صادر کند و او را روانه زندان کنند. مبارزات سیاسی و مقالات انتقادی شاعر جوان که مجرد میزیست تا پایان زندگی کوتاهش ادامه داشت. در سال ۱۳۰۲ که نغمه جمهوری ساز شد، عشقی با وجود روشنفکر بودن با آن ساز مخالفت گذاشت و در مقالهای به عنوان ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۲ ۱۳۹۶/۰۹/۱۸ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۹ آذر سالروز درگذشت جهانگیر ملک جهانگیر ملک (زاده ۲۹ بهمن ۱۳۱۱ تهران -- درگذشته ۱۹ آذر ۱۳۸۱) نوازنده تنبک. نامبرده از نوازندگان چیرهدست تنبک و از پرکارترین هنرمندان موسیقی ایران بود. او در تنبکنوازی از شاگردان برجسته حسین تهرانی بود و با برنامه گلهای رادیو همکاری داشت. وی در این زمینه شاگردان زیادی را آموزش داد و ضبطهای رادیویی و خصوصی بسیاری را به همراه ساز و آواز هنرمندان نامی ایران از خود به یادگار گذاشت. وی پس از طی دوران کودکی و گذراندن تحصیلات ابتدایی، وارد دبیرستان دارالفنون شد و دیپلم خود را گرفت. علاقهمندی او به نوازندگی تنبک از همان دوران تحصیل در دبیرستان شروع شد. حسین تهرانی نوازنده بزرگ تنبک در همسایگی آنها منزل داشت و چون از استعداد و علاقه جهانگیر مطلع شد، تدریس تنبک به او را آغاز کرد. ملک در سال ۱۳۳۲ در جمع دوستانهای با علی تجویدی آشنا شد و به درخواست وی قطعهای را اجرا کرد. تجویدی که تحت تاثیر شیوه نوازندگی او قرار گرفته بود، او را به رئیس وقت رادیو، مشیر همایون شهردار معرفی کرد. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۲ ۱۳۹۶/۰۹/۱۸ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۹ آذر زادروز حیدر رقابی حیدر رقابی (زاده ۱۹ آذر ۱۳۱۰ – درگذشته ۲۳ آذر ۱۳۶۶ تهران) شاعر. نامبرده شاعر و فعال سیاسی و متخلص به «هاله» بود. پدرش باجناق محمدحسن شمشیری از هوادارن دکتر مصدق و مادرش با مادر بیژن ترقی، ترانهسرای معروف، دختر عمو بودهاند. وی از نظر گرایش و بینش سیاسی، فردی ملیگرا و در عین حال فعال بوده است. مهمترین شناختی که از حیدر رقابی در ایران وجود دارد این است که وی با تخلص به «هاله»، سراینده شعر ترانه مرا ببوس با صدای حسن گلنراقی است. ناصر انقطاع سردبیر سابق روزنامه صبح ایران مینویسد: حیدر رقابی که پیش از ۲۸ امرداد، سازمان «سربازان جبهه ملی» را رهبری میکرد و ملی گرایی تندرو بود، به سمت مسئول کمیته نهضت مقاومت ملی دانشگاه تهران برگزیده شد. وی در اثر فعالیتهای خود در نهضت مقاومت ملی به زندان افتاد. او که مسئول کمیتهٔ تشکیلات نهضت مقاومت ملی دانشگاه تهران در سالهای ۳۲ و ۳۳ و ۳۴ بود با وساطت شمشیری از زندان آزاد شد، با این شرط که ایران را ترک کند. او پس از آزادی از زندان در سال ۱۳۳۴ از ایران رفت و در آمریکا سرگرم تحصیل در دانشگاه کلمبیا شد و در رشتهٔ حقوق بینالملل از این مرکز عملی لیسانس و فو ...
برگی از تقویم تاریخ ۱۷:۴۷ ۱۳۹۶/۰۹/۱۸ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ آذر زادروز رامین صفایی رامین صفایی (زاده ۱۸ آذر ١٣٤١ تهران) موسیقیدان و کارشناس مهندسی شیمی همچنین تحصیلات کارشناسی ارشد موسیقی ایرانی از دانشگاه هنر. نامبرده کارشناسی مهندسی شیمی و کارشناسی ارشد نوازندگی موسیقی ایرانی (دانشگاه هنر) را داراست. او سنتور را در شهرستان گرگان از سال ١٣٥٤ نزد آقای ناصر صفایی و از سالهای ۷۰ تا ۷۷ نزد استاد فرامرز پایور فراگرفت. همچنین نزد استادان پرویز مشکاتیان و پشنگ کامکار و مجید کیانی طی سالهای ١٣٧٦ – ١٣٨٣ اموزش دید و نوازندگی سه تار را نزد استاد زیدالله طلوعی طی سالهای ١٣٧٦ – ١٣٨٠ آموخت …از کارهای شاخص او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:. آهنگسازی و تنظیم آلبوم چاووشی با صدای حسین کاظمیان. همکاری با گروه موسیقی ماهور، نوا و نکیسا در مازندران. انتشار آلبوم «در پناه یادها» با صدای حسین کاظمیان و تنظیم رامین صفایی. انتشار آلبوم «ساز شبانگاهی» با صدای وحید تاج و آهنگسازی رامین صفایی. نوازندگی و جواب آواز در آلبومهای «مرغ خوشخوان». ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۲۷ ۱۳۹۶/۰۹/۱۷ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ آذر زادروز فتح الله مجتبایی فتحالله مجتبایی (زاده ۱۸ آذر ۱۳۰۶ تهران) نویسنده و مترجم. نامبرده عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. وی مقدمات ادبیات و علوم رسمی را در فراهان اراک فرا گرفت. پدر و اجدادش از مستوفیان دوران قاجار و جد و نیای ایشان از بزرگان صوفیه طریقت نعمتاللهی بودند. مجتبایی در چنین خانوادهای تعلیمات مقدماتی را پشت سر گذاشت و همین زمینه نیز مطالعات او را به تاریخ ادیان و فلسفه شرق و هند کشاند. در سال ۱۳۳۲ از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و دانشسرای عالی، درجه لیسانس گرفت و از آن سال تا ۱۳۳۸ در دبیرستانهای اراک و تهران و دانشسرای عالی به تدریس ادبیات و زبانهای خارجی اشتغال داشت. در ۱۳۳۹ از طرف وزارت فرهنگ برای آشنایی با روشهای جدید تألیف کتابهای درسی به خارج از کشور اعزام شد و پس از یک دوره مطالعه و تحقیق در این زمینه در ایالات متحدهٔ آمریکا (دانشگاه کلمبیا، نیویورک) به کشور بازگشت و مأمور تهیه و تدوین کتابهای درسی در ادبیات برای دبیرستانها شد. دکتر مجتبایی در دوران تحصیل خود نزد استادان بزرگی در داخل و خارج از کشور دانش آموخت و برای آشنایی با عرفان هندی مسافرتهای متعددی به هند و پاکستان داش ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۲۷ ۱۳۹۶/۰۹/۱۷ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ آذر سالروز درگذشت فرامرز پایور فرامرز پایور (زاده ۲۱ بهمن ۱۳۱۱ تهران -- درگذشته ۱۸ آذر ۱۳۸۸ تهران) موسیقیدان، ردیفدان، آهنگساز، مدرس و نوازنده سنتور و محقق موسیقی. نامبرده یکی از تأثیرگذارترین چهرههای موسیقی ایرانی و اصلیترین پایهگذار گروهنوازی در موسیقی سنتی ایرانی بود. کوششهای او پلی بود بین میراث ابوالحسن صبا و مرتضی محجوبی و جریانی که جوانان موسیقیدان و تحصیلکرده در دانشکده هنرهای زیبا از اوایل دهه ۱۳۵۰ به راه انداختند و الگوی موسیقی ایرانی امروزی شدند. در فاصله زمانی بین این دو، یعنی حدود پانزده سال، هیچکس جز فرامرز پایور، کار جدی و پیگیر در زمینهٔ موسیقی اصیل انجام نمیداد. وی در اجراهای گروهی خود با شماری از نخبگان موسیقی ایرانی مانند جلیل شهناز و هوشنگ ظریف (تار) رحمتالله بدیعی و علی اصغر بهاری (کمانچه) حسن ناهید و محمد موسوی (نی) حسین تهرانی و محمد اسماعیلی (تنبک) همکاری کردهاست. در دههٔ ۱۳۶۰ به همراهی جلیل شهناز، علی اصغر بهاری، محمد اسماعیلی و محمد موسوی، برای بار دیگر «گروه استادان موسیقی ایران» را سازمان داد و سرپرستی، آهنگسازی و نوازندگی سنتور را در آن به عهده گرفت. این گروه، آثار ماندگاری با ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۱۶ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ آذر زادروز علی درویش زاده علی درویشزاده (زادهٔ ۱۷ آذر ۱۳۱۴ بندر انزلی) استاد دانشگاه، پژوهشگر و زمینشناس. نامبرده از چهرههای ماندگار علمی و ملقب به پدر علم زمینشناسی ایران است. دکتر درویشزاده عضو پیوستهٔ فرهنگستان علوم ایران و رئیس شاخهٔ زیستشناسی آن فرهنگستان است. وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، دبیرستان را با کسب رتبهٔ اول در رشتهٔ علوم طبیعی در دبیرستان فردوسی انزلی به پایان برد. در آن سالها دانشگاهها چنان وسعتی نداشت و تنها دو دانشگاه تازهتأسیس تهران و تبریز وجود داشت. به همین دلیل با مهاجرت به تهران در کنکور دانشگاه تهران ثبتنام کرد. او عاشق معلمی بود و برای رسیدن به این هدف و با توجه به اینکه مدرک دیپلم وی نیز علوم طبیعی بود، در دانشکده علوم دانشگاه تهران در رشتهٔ زمینشناسی و زیستشناسی و در دانشکدهٔ کشاورزی امتحان داد. در سال ۱۳۳۷ از دانشکدهٔ علوم دانشگاه تهران در رشتهٔ زمینشناسی فارغالتحصیل شد و همان سال به پیشنهاد دکتر یدالله سحابی، در دانشگاه تهران استخدام شد و در سال ۱۳۴۰ موفق به اخذ فوق لیسانس زمینشناسی شد. پس از آن به فرانسه رفت و از دانشگاه «کلرمون فران» در گرایش سنگشناسی (پترولو ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۱۶ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ آذر زادروز داریوش مهرجویی داریوش مهرجویی (زاده ۱۷ آذر ۱۳۱۸ تهران) کارگردان، نویسنده و مترجم. نامبرده در کودکی تحت تأثیر مادربزرگش که مسلمانی معتقد بود قرار داشت. او در مصاحبهای در سال ۱۳۵۱ چنین گفت: «مادر بزرگم از آن نمازخوانهای دوآتشه بود و تحت تأثیر فضای روحانی او، من هم از سن هفت تا پانزدهسالگی، شده بودم یک مسلمان واقعی. نماز و روزهام یک آن ترک نمیشد. […] اما از پانزده سالگی به بعد، درست آن موقعی که نماز و روزهام به حساب میآمد، شک در دلم نشست. چهره خدا تدریجا کدر شد و ایمانم رفت از دست.» در نوجوانی به موسیقی علاقهمند شد و مدت کوتاهی به کلاس آموزش موسیقی آقای زندی رفت. نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب میشناخت سنتور نوازی کرد و بعد با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو پرداخت. در ۱۷ سالگی به سینما علاقهمند شد و برای درک بهتر فیلمهای روز به آموختن زبان انگلیسی مشغول شد. تحصیلات مقدماتی را در تهران به پایان برد و یک سال در هتل آتلانتیک مدیر شد و بیست ساله بود که برای ادامهٔ تحصیل به کالیفرنیای آمریکا رفت. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۱ ۱۳۹۶/۰۹/۱۵ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ آذر زادروز هوشنگ ظریف هوشنگ ظریف (زاده ۱۶ آذر ماه ۱۳۱۷ تهران) ردیفدان، مدرس موسیقی و نوازنده تار. نامبرده پس از پایان دوره ابتدایی وارد هنرستان موسیقی شد و از حضور استادانی چون موسی معروفی، روح الله خالقی، جواد معروفی و حسین تهرانی بهره مند شد. پس از فارغ التحصیل شدن در سال ۱۳۳۷ به استخدام وزارت فرهنگ و هنر در آمد و فعالیت خود را به عنوان نوازنده و تکنواز در گروههای مختلفی مانند ارکستر موسیقی ملی، ارکستر صبا و … شروع کرد. وی در دورهٔ عالی هنرکدهٔ موسیقی از استاد علیاکبرخان شهنازی جهت فراگیری ردیف بهره مند شد. ظریف از سال ۱۳۴۲ به مدت ۱۷ سال به تدریس تار در هنرستان موسیقی پرداخت و از جمله شاگردان وی میتوان به حسین علیزاده، داریوش طلایی، ارشد طهماسبی و حمید متبسم اشاره کرد. او سالها سولیست (تکنواز) تار در ارکسترهای متعدد وابسته به وزارت فرهنگ و هنر بود و در اجرای برنامههای موسیقی ارکسترهای مزبور در سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران همکاری داشت، او اجراهای متعددی با گروه فرامرز پایور داشتهاست و با این گروه در کشورهای اروپایی و آسیایی زیادی به اجرای موسیقی ایرانی پرداختهاست. از دیگر فعالیتهای او میتوان ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۵ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ آذر سالروز درگذشت جواد معروفی جواد معروفی (زادهٔ ۱۲۹۱ تهران -- درگذشتهٔ ۱۶ آذر ۱۳۷۲ تهران) آهنگساز و نوازنده پیانو. نامبرده فرزند موسی معروفی نوازنده تار بود. مادرش عذرا و پدرش از شاگردان برگزیده درویش خان، موسیقیدان بزرگ بودند. او پنج سال داشت که خواهرش، نرگس به دنیا آمد. چند سال بعد در همان دوره کودکی مادرش را از دست داد و در خانواده پدری بزرگ شد. در ۱۸ سالگی با شمس الزمان ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند بود: منوچهر، شکوه الزمان (گیتی)، ژیلا و فرهاد. او در طول عمر خود سعی در آشتی دادن موسیقی سنتی و غربی داشت. فعالیت هنری:. ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۵ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ آذر زادروز پرویز خائفی پرویز خائفی (زاده ۱۶ آذر ۱۳۱۵ شیراز) شاعر. نامبرده در خانوادهای مآنوس با شعر و ادب فارسی به دنیا آمد. او نوه میرزا اسماعیل خائف شاعر و ادیب معاصر شوریده شیرازی است؛ میرزا اسماعیل همانند شوریده شیرازی از نعمت بینایی محروم بود؛ به زبان فرانسه تسلط داشت و فلسفه ملاصدرا را تدریس میکرد و صاحب دیوان شعر نیز بود. پرویز خائفی میگوید: پدرم قاضی دادگستری بود ولی از شدت علاقهاش به شعر و ادبیات فارسی، خانه ما همیشه محفل انس با بزرگان ادب معاصر بود. پرویز خائفی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاهش شیراز به پایان رسانید و برای ادامه تحصیل وارد دانشکده ادبیات شد و پس از دریافت لیسانس در رشته زبان و ادبیات فارسی به تدریس در دبیرستانهای شیراز مشغول شد. او برای ادامه تحصیل به تهران رفت و پس از گرفتن مدرک دوره فوق لیسانس علوم اجتماعی، به سمت مسئول تبلیغات و انتشارات کمیته پیکار با بیسوادی منصوب شد. او از آن پس در وزارت فرهنگ و هنر به خدمت پرداخت و مدتی هم ریاست کتابخانه ملی فارس را عهده دار شد و همزمان در دانشگاه شیراز تدریس میکرد. پس از انقلاب ضمن تدریس در دانشگاه آزاد و پیام نور در شیراز و چند شهر ...
برگی از تقویم تاریخ ۲۱:۰۰ ۱۳۹۶/۰۹/۱۴ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۵ آذر سالروز درگذشت علی حاتمی علی حاتمی (زاده ۲۴ امرداد ۱۳۲۳ تهران -- درگذشته ۱۵ آذر ۱۳۷۵ تهران) کارگردان، فیلمنامه نویس و تهیه کننده سینما. نامبرده در خیابان شاهپور تهران به دنیا آمد. مادر وی خانهدار بود و پدرش شغل صفحهآرا در چاپخانه را داشت و دومین فرزند پسر خانواده بود. شوق نمایشنامهنویسی پای او را به تماشاخانههای لالهزار باز کرد و در آنجا مسحور بازی هنرمندانه جعفر توکل شد و آرزو میکرد روزی برسد که توکل در نمایشی به کارگردانی خود او بازی کند. از همان روزها تصمیم گرفت روی مایههایی از داستانهای ملی و ایرانی کار کند. موقعی که در کلاس نهم تحصیل میکرد برای آموختن اصول اولیه نمایشنامهنویسی به هنرستان هنرپیشگی تهران و پس از آن به هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک رفت. سختگیری مهدی نامور رییس هنرستان نسبت به نمایشنامههایی که هنرجویان نوآموز مینوشتند تا در سالن هنرستان اجرا شود، حاتمی را بر آن داشت که در فراگیری فنون و شگردهای نمایشنامه نویسی، به ویژه گفت و گو پردازی حساسیت و کوشایی از خود نشان دهد. حاتمی نخستین نمایشنامهاش را با عنوان دیب (دیو) نوشت و در اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ با حضور کودکان در تالار نمایش هنرهای د ...