‍ ‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ فروردین سالروز درگذشت بانو قمر آریان

دکتر قمر آریان (زاده ۱ فروردین ۱۳۰۱ قوچان - ۲۳ فروردین ۱۳۹۱ تهران) پژوهشگر و نویسنده ایرانی، از نخستین فارغ‌التحصیلان زن از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، از نخستین استادان دانشگاه زن در ایران و نیز از اعضای شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و همسر دکتر عبدالحسین زرین کوب بود. او در ۹ دهه عمر خود در کنار خلق آثاری ماندگار، بسیاری از وقایع فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مثل شرکت در کنگره مستشرقین در هند، دیدار با نیما یوشیج و حضور در جلسه محاکمه دکتر مصدق نخست‌وزیر دولت ملی پس از کودتای ۲۸ مرداد را نیز از سر گذراند. دکتر قمر آریان و دکتر زرین‌کوب در سال ۱۳۳۲ با هم ازدواج کردند و تحصیلات خود را در مقطع دکتری نیز ادامه دادند. (زرین‌کوب نفر اول و آریان نفر دوم در کنکور دکترا بود) و پس از فارغ‌التحصیلی، سال‌های سفرشان آغاز شد. قمر آریان سال‌های بسیاری را همراه با همسرش در هند، چندین کشور اروپای و عربی و لبنان گذراند. ازدواج آریان و زرین‌کوب نظیر ازدواج سیمین دانشور و جلال آل احمد فرزندی به دنبال نداشت. آریان از نخستین استادان دانشگاه زن در ایران بود و سالها در دانشگاه ملی (شهید بهشتی) ت ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۳ فروردین سالروز تولد داریوش پیرنیاکان

داریوش پیر نیاکان (ابوالقاسم پیرنیاکان)، متولد ۲۳ فروردین ۱۳۳۴، گرگر، نوازندهٔ تار و سه‌تار، استاد دانشگاه و پژوهشگر موسیقی. آموختن تار را از ۱۲ سالگی در شهر تبریز و نزد محمدحسن عذاری (از شاگردان درویش‌خان) آغاز کرد. پیرنیاکان از سال ۱۳۵۳، در رشتهٔ موسیقی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد و همزمان فراگیری دوره عالی ردیف موسیقی ایرانی را زیر نظر استاد علی‌اکبر خان شهنازی آغاز کرد. او در دانشکده هنرهای زیبا با استاد داریوش صفوت آشنا شد و از طریق او به مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی راه یافت. در این مرکز با استادانی چون یوسف فروتن، سعید هرمزی و محمود کریمی آشنا شد و از آموزش‌های آنان بهره برد. پیرنیاکان، پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه تهران، همچنان تا سال ۱۳۶۷ در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به تدریس و کار با گروه‌های موسیقی ادامه داد. داریوش پیرنیاکان، همکاری خود را با محمدرضا شجریان از سال ۱۳۵۸ آغاز کرد. حاصل این همکاری، کنسرت‌هایی در کشورهای آمریکا، کانادا، انگلستان، فرانسه، سوئیس، سوئد و نروژ و انتشار آلبوم‌های یاد ایام، پیام نسیم، سرو چمان، رسوای دل، آسمان عشق، جان عشاق و آرام جان بود. پیرن ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۲ فروردین سالروز درگذشت باقر عاقلی

باقر عاقلی (زاده فروردین ۱۳۰۸ قزوین -- درگذشته ۲۲ فروردین ۱۳۹۲ تهران) نویسنده، روزنامه‌نگار، پژوهشگر و مورخ. وی که دارای مدرک دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران و دکترای تاریخ از دانشگاه میشیگان در ایالات متحده آمریکا می‌باشد، تألیف صدها مقاله و تألیف ۲۵ جلد کتاب در حوزه‌های تاریخی و سیاسی را در کارنامهٔ خود دارد. محمدابراهیم باستانی پاریزی که خود از بزرگترین مورخین ایرانی محسوب می‌شود، عاقلی را آگاهترین و مطلعترین مورخ معاصر در زمینهٔ شناخت رجال ایران در عصر قاجار و پهلوی دانسته‌است. باقر عاقلی نویسنده و تاریخ‌نگار تاریخ معاصر ایران پنجشنبه ۲۲ فروردین‌ماه ۱۳۹۲ بر اثر ایست تنفسی و قلبی درگذشت و پیکرش در قطعه نامداران بهشت زهرا به خاک سپرده شد. عاقلی از سال ۱۳۲۸ و پس از آغاز تحصیلات دانشگاهی خویش، وارد عرصه مطبوعات و روزنامه‌نگاری شد. وی در آغاز مطالبی در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی می‌نوشت و آنها را برای روزنامه‌هایی چون «جوانمردان»، «شعله‌ور» و «مهر ایران» می‌فرستاد، که اغلب این مطالب با توجه به ماهیت جالب توجهشان در نشریات مذکور به چاپ می‌رسیدند. فعالیت مطبوعاتی وی در سالهای بعد جنبهٔ ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۲۲ فروردین سالروز درگذشت عباس کاتوزیان

عباس کاتوزیان (۱۳۰۲ تهران - ۲۲ فروردین ۱۳۸۷ تهران) از نقاشان بنام معاصر بود. وی تحصیلات خود را از هنرستان کمال‌الملک آغاز کرد و بعدها مدتی نیز بعنوان نایب رییس این دبیرستان فعالیت کرد. از جمله اساتید او استاد حسین شیخ و استاد محمود اولیا بوده‌اند. او از نسل دوم مکتب کمال‌الملک بود. موضوعات نقاشی وی عمدتا پیرامون زرتشت، شهریار، اعتیاد و جنگ ایران و عراق بود. مرحوم استاد عباس کاتوزیان از جمله برترین نقاشان معاصر ایران بودند که آثار بسیاری به سبک رئالیسم و اکسپرسیونیسم از خود به یادگار گذاشتند. ایشان یکی از قوی‌ترین نقاشان پرتره و فیگوراتیو در میان نقاشان معاصر ایران می‌باشند. از آثار معروف ایشان می‌توان تابلوی دختر زیبای لر را نام برد که شاید تا کنون صدها تخته فرش از رویش کپی و بافته شده است. آثاری چون «گر آمدنم به من بدی نامدمی»، تابلوی نقاش پیر، ترمه فروش، نگاه رند و همچنین ترکیب بندی‌های استادانه‌ای از سبدهای گل و میوه همگی از جمله آثار جاودانه تاریخ هنر نقاشی رئالیسم ایران می‌باشند. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘️ ☘️ برگی از تقویم تاریخ ☘️ ☘️..۲۱ فروردین زادرور نورالدین رضوی سروستانی

نورالدین رضوی سروستانی (زاده ۲۱ فروردین ۱۳۱۴ سروستان -- درگذشته ۸ اردیبهشت ۱۳۷۹ شیراز) استاد آواز و موسیقی اصیل ایرانی …رضوی سروستانی از ۲۰ سالگی یادگیری موسیقی را در شیراز نزد مشیر معظم افشار آغاز کرد. صدای او برای نخستین بار در سال ۱۳۳۷ از رادیو شیراز پخش شد. وی در سال ۱۳۳۶ برای تکمیل آموخته‌های خود عازم تهران شد و از محضر استادانی چون مرتضی محجوبی، احمد عبادی، رضا فروتن، سلیمان امیرقاسمی، علی اکبر شهنازی، اصغر بهاری و نورعلیخان برومند بهره‎های فراوان برد. نامبرده برای گسترش و شناساندن موسیقی اصیل ایرانی و شیوه صحیح آواز از سال ۱۳۵۲ با همکاری گروههای موسیقی شیدا، سماعی، درویش، مولوی، پرویز مشکاتیان، فرامرز پایور و حسین علیزاده کنسرتهای بسیاری در ایران و خارج از ایران اجرا کردند. در آبان ماه ۱۳۵۵ دکترای افتخاری موسیقی توسط پادشاه بلژیک به ایشان اعطا گردید. او در مدت بیش از چهل سال عمر هنری خود علاوه بر تربیت شاگردان زیاد، دهها تصنیف از خود به جای گذاشت. از آثار منتشر شده‌اش میتوان به «رنگ فرح» (موسسه ماهور) و «سروستان» (انتشارات سروش) اشاره کرد. صدیق تعریف از شاگردان معروف استاد رضوی ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘️ ☘️ برگی از تقویم تاریخ ☘️ ☘️..۲۱ فروردین سالروز درگذشت حسین شهیدی

حسین شهیدی (زاده ۳۱ فروردین ۱۳۳۲ تهران -- درگذشته ۲۱ فروردین ۱۳۹۳ لندن) نویسنده، استاد علوم ارتباطات و پژوهشگر رسانه‌ها …نامبرده فرزند دکتر جعفر شهیدی استاد زبان فارسی، ‌ مترجم نهج البلاغه و رئیس سابق موسسه لغت‌نامه دهخدا بود. حسین شهیدی پس از دریافت دیپلم، در دانشگاه صنعتی شریف وارد رشته مهندسی شد و سپس با دریافت بورسیه از دانشگاه آمریکایی بیروت، در رشته مهندسی برق از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. او سپس از دانشگاه لندن در رشته اقتصاد فوق لیسانس گرفت و دکترای خود در رشته روزنامه نگاری را از کالج سنت آنتونی دانشگاه آکسفورد دریافت کرد. حسین شهیدی نویسنده کتاب «روزنامه نگاری در ایران: از رسالت تا حرفه» بود و همچنین به مدت هجده سال با سرویس جهانی بی بی سی در بخشهای فارسی، عربی، اتاق خبر انگلیسی و آموزش روزنامه نگاری همکاری داشت و از استادان بسیاری از خبرنگاران بی‌بی‌سی به شمار میرفت. همچنین مدتی در یونیفم ‌، سازمان حمایت از زنان سازمان ملل در افغانستان، برای تربیت خبرنگاران زن افغانستان فعالیت کرد. تدریس در دانشگاه آمریکایی بیروت و نیز دانشگاه اردن از دیگر فعالیتهای دانشگاهی او بود. او همچ ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘.. بیستم فروردین سالروز درگذشت منوچهر ستوده

منوچهر ستوده (زاده ۲۸ تیر۱۲۹۲ تهران -- درگذسته ۲۰ فروردین ۱۳۹۵ چالوس). پژوهشگر، ایرانشناس و جغرافیدان. نامبرده در دبیرستان البرز درس خواند و در سال ۱۳۱۳ به دانشسرای عالی وارد شد و نزد استادانی مانند محمد مشکوة و علی‌اکبر شهابی ادامه‌ تحصیل داد. نخستین مقاله‌ او در سال ۱۳۱۵ با موضوع «مطالعات تاریخی و جغرافیایی - مسافرت به قلعه‌ الموت» نوشته شد. منوچهر ستوده در سال ۱۳۱۷ مدرک لیسانس خود را در رشته‌ ادبیات فارسی گرفت. در همین دوره در اداره‌ فرهنگ گیلان و دبیرستان شرف تهران تدریس میکرد. او در سال ۱۳۲۹ از رساله دکتری خود با عنوان «قلاع اسماعیلیه در رشته‌کوه‌های البرز» زیر نظر استاد بدیع‌الزمان فروزانفر دفاع کرد. در سال ۱۳۳۰ بنا به دعوت انجمن «فولبرایت» برای سفر مطالعاتی به آمریکا رفت و در سال ۱۳۳۱ به عضویت جامعه‌ ملی جغرافیای آمریکا درآمد و. سال بعد به عضویت انجمن ایرانشنناسی به ریاست ابراهیم پورداوود در آمد. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۹ فروردین سالروز درگذشت اسماعیل نواب صفا

اسماعیل نواب صفا (زاده ۲۹ اسفند ۱۳۰۳ کرمانشاه -- درگذشته ۱۹ فروردین ۱۳۸۴ تهران) نویسنده، محقق، شاعر و ترانه سرا. خاندان پدری نامبرده از نوا‌بهای اصفهان و از خانواده‌های مشهور آن دیار بودند. مرتضی، پدر نواب صفا، بعدها به علت مشاغل دولتی خویش به اتفاق خانواده به کرمانشاه عزیمت کردند و در آنجا ساکن شدند. اسماعیل نواب صفا تحصیلات ابتدائی خود را در کرمانشاه سپری کرد و پس از چندی به همراه خانوادهٔ خود به گرگان عزیمت کردند و بعد از چندی ساکن تهران شدند. اولین شعر نواب صفا در سال ۱۳۲۳ در بیست سالگی در نشریه فکاهی توفیق به چاپ رسید. در آن موقع محمدعلی توفیق صاحب امتیاز و ابوالقاسم حالت سردبیر توفیق بودند. از آن پس به دعوت «ابوالقاسم حالت» به عضویت هیئت تحریریه «توفیق» در آمده و پس از چندی ستون مخصوصی با امضاء مستعار «مرشد صفا» برای خود باز کرد. در تابستان ۱۳۲۵ به عضویت نخستین کنگره شعرا و نویسندگان که در خانه فرهنگی ایران و شوروی تشکیل شده بود انتخاب شد. ریاست کنگره با ملک الشعرای بهار بود و صادق هدایت نیز عضو هیئت رئیسهٔ آن کنگره بود. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘.. نوزدهم فروردین سالروز درگذشت صادق هدایت

صادق هدایت (زادهٔ ۲۸ بهمن ۱۲۸۱ برابر با ۱۷ فوریهٔ ۱۹۰۳ در تهران - درگذشتهٔ ۱۹ فروردین ۱۳۳۰ برابر با ۹ آوریل در پاریس) نویسنده و مترجم. هدایت از پیشگامان داستان‌نویسی نوین ایران و روشنفکری برجسته بود. بسیاری از محققان، رمان «بوف کور» او را، مشهورترین و درخشانترین اثر ادبیات داستانی معاصر ایران دانسته‌اند. هرچند شهرت عام هدایت نویسندگی است، اما آثاری از نویسندگانی بزرگ را نظیر ژان پل سارتر، فرانتس کافکا و آنتون چخوف نیز ترجمه کرده‌است. حجم آثار و مقالات نوشته شده دربارهٔ نوشته‌ها، نوع زندگی و خودکشی صادق هدایت بیانگر تأثیر ژرف او بر جریان روشنفکری ایران است. صادق هدایت در ۱۹ فروردین سال ۱۳۳۰ در پاریس خودکشی کرد. آرامگاه وی در گورستان پرلاشز، قطعهٔ ۸۵، در پاریس واقع است. ‌. تعدادی از آثار صادق هدایت:. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ فروردین سالروز درگذشت فردین

محمدعلی فردین (زادهٔ ۱۵ بهمن ۱۳۰۹ تهران -- درگذشته ۱۸ فروردین ۱۳۷۹ تهران) بازیگر سینما و کشتی‌گیر. نامبرده با دعوت اسماعیل کوشان و نقش آفرینی در فیلم چشمه آب حیات وارد دنیای بازیگری شد و اولین حضور حرفه‌ای خود را در سینما آغاز کرد. از دیگر فعالیتهای فردین قبل از عرصه سینما میتوان به ورزش کشتی اشاره کرد. او در قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴ به مدال نقره دست یافت، وی در بعد از انقلاب همچون بسیاری دیگر از هنرمندان از ادامه فعالیت هنری بازماند و تقریبا خانه نشین شد اما از محبوبیت ویژه‌ای بین هنرمندان و توده مردم برخوردار بود و با طبع جوانمردی که در نقشهای سینمایی و زندگی شخصی اش به تصویر کشیده بود، در قلبهای مردم پایدار ماند و به او لقب سلطان قلبها دادند. و سرانجام در پنج شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۷۹ بر اثر ایست قلبی از دنیا رفت و در میان سیل جمعیت دوستدارانش به سوی بهشت زهرای تهران قطعه هنرمندان بدرقه و به خاک سپرده شد …فیلم‌های محمدعلی فردین. دهه ۱۳۳۰. چشمه آب حیات (۱۳۳۸) • فردا روشن است (۱۳۳۹). دهه ۱۳۴۰. فریاد نیمه شب (۱۳۴۰) • دختری فریاد می‌کشد (۱۳۴۰) • بیوه‌های خندان (۱۳۴۰) • گرگ‌های گرسنه* (۱۳۴۱) • ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۸ فروردین سالروز درگذشت رحیم قانونی

رحیم قانونی (زاده ۱۲۵۴ شیراز -- درگذشته ۱۸ فروردین ۱۳۳۳ شیراز) نوازنده ساز قانون … نامبرده فرزند ابراهیم، در سن ۱۵ سالگی همراه پدرش به بیروت و شام و قاهره مسافرت کرد و دوره این سفر هشت سال طول کشید. وی اولین بار، این ساز را در شام دید. چون پدرش به موسیقی آشنا بود و رحیم از این آلت موسیقی خوشش آمد در همانجا به فراگرفتن آن همت گماشت. استادش نغمه‌های عربی می‌نواخت ولی او همین که با اصول نواختن این ساز آشنا شد، شروع به تمرین آهنگهای ایرانی کرد چنانکه هر وقت سازش شنیده میشد، موسیقی وطنی را می‌نواخت و مانند بعضی جوانهای آنروز تقلید نواهای عربی را نمیکرد. وقتی رحیم قانونی از این مسافرت برگشت، قانون را هم با خودش به ایران آورد و نه تنها در شیراز شهرت یافت بلکه آوازه‌اش به گوش مردم تهران هم رسید چنانکه چند بار در رادیو تهران نوازندگی کرد. وی چند شاگرد داشت که از جمله فرزندش جلال قانونی بهتر از دیگران شد و از سال ۱۳۲۴ که پدرش درگذشت، جانشین او شد. جلال قانونی در سال ۱۲۸۵ در شیراز به دنیا آمد و از ۱۵ سالگی نواختن این ساز را نزد پدر خود آغاز کرد. نامبرده نیز همچون پدرش همواره مقیم شیراز بود ولی تن ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ فروردین سروش روز، جشن سروشگان

هفدهمین روز از هر ماه در گاهشماری ایرانی «سروش» نام دارد و هفدهم فروردین نخستین روز سروش سال، هنگام جشن «سروشگان» یا جشن «هفده‌روز» است. این روز در ستایش «سرئوشه/ سروش»، ایزد پیام‌آور خداوند و نگاهبان بیداری بوده است. خروس و به ویژه خروس سپید از گرامی‌ترین جانوران در نزد ایرانیان بشمار میرفته و به سبب بانگ بامدادی، نماد سروش دانسته ‌شده است. سروش و جشن سروشگان - در اوستا به صورت sraoša- یا seraoša و در فارسی میانه مانوی به صورت به معنی «شنیدن» Ösrõšahrãy یا srõšãw آمده است. این واژه از ریشه‌ی sru اشتقاق یافته است و در اوستا هم به معنی «فرمانبرداری» به کار رفته است و هم نام یکی از ایزدان است. سروش ایزدی است که زمزمه کردن (نیایش) را به مردم آموخت. او ایزدی است که قبل از طلوع آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می­خواند. او از ایزدان بزرگی است که بر نظم جهان مراقبت دارد. روز سروش در ماه فروردین از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده و جشن سروشگان گرفته می­شده است. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۷ فروردین سالروز درگذشت جواد لشکری

جواد لشکری (زاده ۱۳۰۲ تهران -- درگذشته ۱۷ فروردین ۱۳۹۵ تهران) موسیقیدان، آهنگساز و نوازندهٔ ویولن. نامبرده خدمات با ارزشی به موسیقی ایران کرد و آثاری که از وی به جا مانده نمایانگر استعداد او در ساختن آهنگهائی در مایه‌های اصیل موسیقی ایرانی است. او در جوانی برای فراگیری و نواختن ویلن به ترتیب نزد استاد ابوالحسن صبا و مهدی خالدی و پس از این دو نفر به کلاس احمد فروتن راد رفت و ردیفهای موسیقی ایرانی و چند کتاب خارجی را نزد او فرا گرفت. جواد لشکری ابتدا همکاری خود را با رادیو در سال ۱۳۲۶ با نواختن آهنگی به نام فتنه که شعر آن از رهی معیری بود آغاز کرد و از سال ۱۳۲۸ رسما در ارکسترهای مهدی خالدی، مرتضی محجوبی، ابراهیم منصوری و حسین یاحقی شرکت کرد. در سال ۱۳۳۲ به سرپرستی ارکستر بزرگ رادیو انتخاب شد که تا سال ۱۳۳۵ این مسئولیت را به عهده داشت و در حدود ۳۵۰ آهنگ برای خوانندگانی چون دلکش، مرضیه، الهه، پوران، پروین، سیمین آرین، سیمین غانم و … ساخت. تعداد زیادی از آنها از بهترین آهنگهای ایرانی محسوب می‌شود ترانه‌هایی نظیر نوای دل، تنهایی، فتنه با صدای دلکش، لاله صحرایی، تو بخوان، خنده گل، زورق شکسته ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۶ فروردین سالروز درگذشت اسماعیل مهرتاش

اسماعیل مهرتاش (زاده ‌ ۱۲۸۳ تهران — درگذشته ۱۶ فروردین ۱۳۵۹ تهران). نامبرده تحصیلات خود را در مدرسه‏ دارالفنون به پایان رساند و سپس به موسیقى روى آورد و براى فراگیرى تار نزد درویش‌خان رفت. مهرتاش بعد از آن مدتى نزد داوود شیرازى و سپس در محضر علینقى وزیرى به مشق موسیقى پرداخت. او کلاسهایى جهت تعلیم تار، فن بیان و هنرپیشگى تأسیس کرد و حدود چهارصد و پنجاه آهنگ مختلف براى مناسبتهاى گوناگون ساخت و براى ضبط آنها بر روى صفحه، به بغداد و قاهره سفر کرد. از شاگردان، ملوک ضرابى و محمد منتشری و محمدرضا شجریان را می‌توان نام برد. وى در زمینه نمایشنامه نیز فعالیت داشت و نمایشنامه ‏هایى تا قبل از ایجاد کلوپ و جامعه باربد در منازل اجرا می‏کرد، از جمله: «بچه سه قلو» «دو ارباب و دو نوکر» «ابهت الممالک» «انوشیروان عادل» «دکتر ریاضیدان». مهرتاش در ۱۳۰۵ خورشیدی، جامعه‏ باربد را تأسیس کرد و خود در آنجا تار می‌‏نواخت و تصنیف می‏ساخت و البته درس آواز و ردیف موسیقی هم میداد. او با خوانندگانى مانند ملوک ضرابى و ادیب خوانسارى همکارى داشت و از قطعات موزونى که اجرا کرده «اپرت لیلى و مجنون» و «خسرو و شیرین» مشهور ا ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۵ فروردین سالروز درگذشت پروین اعتصامی

رخشندهٔ اعتصامی معروف به پروین اعتصامی (زاده ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ تبریز -- درگذشته ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ تهران). نامبرده فررند یوسف اعتصامی آشتیانی (اعتصام الملک) از رجال نامی و نویسندگان و مترجمان مشهور اواخر دورهٔ قاجار بود و در آن زمان ماهنامه ادبی «بهار» را منتشر می‌کرد. مادرش اختر فتوحی فرزند میرزا عبدالحسین ملقب به مقدم العداله و متخلص به «شوری» از واپسین شاعران دوره قاجار، اهل تبریز وآذربایجانی بود. وی تنها دختر خانواده بود و چهار برادر داشت. در سال ۱۲۹۱ که کودکی بیش نبود با خانواده به تهران آمد. از این رو پروین از کودکی با مشروطه خواهان و چهره‌های فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و از استادانی چون دهخدا و ملک الشعرای بهار آموخت. در دوران کودکی، زبانهای فارسی و عربی را زیر نظر معلمان خصوصی در منزل آموخت. پایان نامهٔ تحصیلی خود را از مدرسهٔ آمریکایی تهران گرفت و در همانجا شروع به تدریس کرد.۱۹ تیر ماه ۱۳۱۳ با پسر عموی پدرش فضل الله همایون فال ازدواج کرد و چهار ماه پس از عقد ازدواج به کرمانشاه، خانه شوهر رفت. پیوند زناشویی وی با پسر عمویش که رئیس شهربانی کرمانشاه بود و اخلاقی نظامی داشت و ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۵ فروردین سالروز درگذشت احمد آرام

احمد آرام (زاده ۷ فروردین ۱۲۸۳ تهران -- درگذشته ۱۵ فروردین ۱۳۷۷ ایالات متحده آمریکا) نویسندهٔ و مترجم. نامبرده در تدوین دائرةالمعارف فارسی مشارکت داشت و یکی از نخستین مؤلفان کتابهای درسی و آموزشی بود که هم به تنهایی و هم با کمک دیگران کتابهای فیزیک و شیمی دبیرستان را تألیف کرد. علاقه‌ای که به امیرکبیر داشت نام مجموعه‌ای از کتابهای خود را به نام «مجموعه امیر» نامگذاری کرد. احمد آرام تا حدود سال ۱۳۳۰ نزدیک به چهل جلد کتاب درسی و آموزشی نوشت. احمد آرام یکی از پرکارترین مترجمان معاصر است که بیش از یک‌صد و چهل اثر از زبانهای انگلیسی فرانسه و عربی ترجمه کرده‌است. وی در ترجمه کتابها دقت میکرد تا معادلهای فارسی مناسب برای واژه‌های خارجی بیابد و از اصطلاحات و واژه‌های فرنگی استفاده نکند. خود وی در این باره می‌گوید:. من در زمینه طب کتابی ترجمه کرده‌ام که حدود ۱۲۰۰ صفحه دارد. در این کتاب سعی کرده‌ام حتی یک کلمه فرنگی نیاورم. ...
  • گزارش تخلف

‍ ‍. ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۴ فروردین زادروز استاد ابوالحسن صبا

ابوالحسن صبا (زاده ۱۴ فروردین ۱۲۸۱ تهران -- درگذشته ۲۹ آذر ۱۳۳۶ تهران) استاد بزرگ موسیقی و نوازنده و آهنگساز. نامبرده فرزند ابوالقاسم کمال‌السلطنه و از. خانواده‌ای آشنا به موسیقی و اهل ادب بود. پدرش پزشک، ادیب و دوستدار موسیقی بود و سه‌تار می‌نواخت و اولین استاد پسرش بود. صبا نخستین پویه‌های موسیقی را از پدرش فرا گرفت و نزد میرزا عبدالله فراهانی، درویش خان و علینقی وزیری تار و سه‌تار، نزد حسین هنگ‌آفرین ویولن، نزد حسین اسماعیل‌زاده کمانچه، نزد علی اکبر شاهی سنتور، نزد اکبرخان نی و نزد حاجی خان ضرب را آموخت. او در جوانی به مدرسه کمال‌الملک رفت و نقاشی را فرا گرفت. همچنین در رشته‌های سوهان‌کاری، نجاری، ریخته‌گری، معرق‌کاری و خاتم‌کاری کسب مهارت کرد که بعدا در ساختن آلات موسیقی به کار بست. صبا آثار نیما و هدایت را می‌خواند و با نیما و شهریار روابط نزدیک داشت. وی در سال ۱۳۱۱ با یکی از شاگردان خود با نام منتخب اسفندیاری کوه نور، دختر عموی نیما ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه دختر به نامهای غزاله، ژاله و رکسانا است. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۴ فروردین زادروز احسان یارشاطر

احسان یارشاطر (زاده ۱۴ فروردین ۱۲۹۹ همدان) بنیانگذار مرکز مطالعات ایرانشناسی و استاد بازنشسته مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیای نیویورک است. نامبرده همچنین بنیانگذار و سرویراستار دانشنامه ایرانیکا بوده است که در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک مستقر است و از آغاز دههٔ ۱۹۷۰ نزدیک به ۴۰ ویراستار و ۳۰۰ نویسنده از سراسر آمریکا، اروپا و آسیا با آن همکاری داشته‌اند. یارشاطر ویراستاری سه مجلد از تاریخ ایران کمبریج را هم به عهده داشته و نویسنده شانزده جلد کتاب تاریخ ادبیات ایران است. وی ابتدا به مدرسه آلیانس فرانسوی و بعدا به مدرسه تأیید رفت و تا کلاس دوم تحصیل کرد. در سال ۱۳۰۵ یا ۱۳۰۶ به دلیل شغل پدرش به کرمانشاه رفتند. وضع مالی پدرش خوب نبود و اجاره‌نشین بودند. پدر او که از طرفداران زبان اسپرانتو بود کمی اسپرانتو به احسان آموخت چنان‌که وقتی مادرش در سفر بود به فارسی و اسپرانتو برایش نامه نوشت. در کلاس هفتم بود که مادر و پدرش به دلیل بیماری درگذشتند. او یک خواهر و دو برادر دارد. ...
  • گزارش تخلف

‍ ‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘.. سیزده به در (روز طبیعت) گرامی باد

جشن سیزده فروردین ماه، روزی باستانی و فرخنده است. برخی نا آگاهان که تفکری سطحی و عامیانه داشتند این روز را نحس می‌دانستند و برای رفع نحوست از خانه و کاشانه خود کنار جویبارها و سبزه‌ها میرفتند و به شادی میپرداختند. تا کنون هیچ متفکری برای نحسی سیزده نوروز سخن و استدلالی ابراز نکرده است. بلکه روشن اندیشان، روز سیزده نوروز را خجسته و فرخنده دانسته‌اند. مثلا در صفحه ۲۲۶ آثار الباقیه جدولی برای روزهای سعد و نحس منظور شده که در آن سیزده نوروز که تیر روز نام دارد کلمه (سعد) به معنی فرخنده آمده و به هیچ وجه نحوست و کراهت ندارد. بعد از اسلام چون سیزده تمام ماهها را نحس می‌دانند به اشتباه سیزده عید نوروز را نیز نحس شمرده‌اند. وقتی درباره نیکویی و فرخنده بودن روز سیزدهم نوروز بیشتر دقت و بررسی کنیم مشاهده میشود موضوع بسیار معقول و مستند به سوابق تاریخی است. سیزدهم هر ماه شمسی که تیر روز نامیده میشود مربوط به فرشته بزرگ و ارجمندی است که «تیر» نام دارد و در پهلوی آن را تیشتر می‌گویند. فرشته مقدس تیر در کیش مزدیسنی مقام بلند و داستانی دارد. ...
  • گزارش تخلف

‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘..۱۳ فروردین سالروز درگذشت کاوه گلستان

کاوه گلستان (تقوی شیرازی) (زاده ۱۷ تیر ۱۳۲۹ آبادان -- درگذشته ۱۳ فروردین ۱۳۸۲ سلیمانیه عراق) عکاس، خبرنگار و فیلمبردار. کاوه گلستان فرزند ابراهیم گلستان و فخری گلستان، همسر هنگامه گلستان و پدر مهرک گلستان بود. پیشه کاوه گلستان داستان‌نویسی و کارگردانی سینما، عکاسی و خبرنگاری بود. چاپ عکسهای گلستان از رویدادهای انقلاب ایران و جنگ ایران و عراق در بسیاری از مطبوعات معتبر کشورهای غربی، نامش را در میان خبرنگاران عکاس بین‌المللی به نامی آشنا تبدیل کرد و جوایزی را نصیب او ساخت. کاوه گلستان از سال ۱۳۷۳ به تدریس عکاسی در دانشکده‌های هنری تهران پرداخت و از سال ۱۳۷۸ به عنوان فیلمبردار در BBC مشغول به کار شد. و سرانجام در ۱۳ فروردین ۱۳۸۲ هنگام انجام مأموریت تصویر برداری برای شبکه خبری بی‌بی‌سی در خط مقدم جنگ آمریکا علیه عراق، در شهر مرزی کفری در ۱۳۰ کیلومتری کرکوک در عراق که تحت کنترل اتحاد میهنی کردستان بود، بر اثر انفجار مین کشته شد. «من می‌خواهم صحنه‌هایی را به تو نشان دهم که مثل سیلی به صورتت بخورد و امنیت تو را خدشه‌دار کند و به خطر بیندازد. می‌توانی نگاه نکنی، می‌توانی خاموش کنی، می‌توانی هو ...
  • گزارش تخلف