«تاریخ و فلسفه خِرَدگرایی»

«تاریخ و فلسفه خِرَدگرایی»

🔆 امروز، توجه به مرگ سقراط، یادآور اعدام «عقل» توسط «اکثریت» است. 🔆 باید از ایران دفاع کرد، به نام یا به ننگ«جواد طباطبایی».🇮🇷 🔆 درباره تاریخ، فلسفه، علم‌سیاست و علم‌حقوق. 🇮🇷: @MinervaEule1776 📚: https://t.me/denkenfurdenken

‍ 📍هگل و هایدگر در ایران به ابتذال کشیده شدند📍

💠 هایدگر در ابتدای کتاب هستی و زمان و توضح مطلب اصلی و شکافتن اصل پرسش از هستی می‌نویسد:. «Gleichwohl hält man sich der Anstrengungen einer neu zu entfachenden «» für enthoben …🌐 با این همه تصور بر آن است که کوشش‌های جدید برای «برافروختن نبرد غول‌ها بر سر هستی کاهش یافته است» …💠 بسیار جالب توجه است که در غرب، «غول‌ها بر سر هستی می‌جنگند و ما اندر خم کوچه غرب زدگی خودساخته آل احمد و سید احمد فردید باقی مانده‌ایم». 💠 من نوشته استاد ارجمند، سیدجوادمیری را خواندم و حقا از آن بهره گرفتم. اما گویا ایشان به مناقشه‌ای که وارد شده است واقف نشده‌اند. من در آنجا سعی ام بر این بود که به ایراد این توضیح بپردازم که امروزه اصطلاح و رشته «فلسفه تطبیقی» در ایران رواج یافته است. همگی می‌دانیم که نظام فکری ایران و جریان «خردگرایی» به محاق رفته است. جالب توجه است که در بدترین حالت ممکن در دوره معاصر ایران، «در سطح فلسفه‌ای نداشته» و در بهترین حالت ممکن: «فلسفه‌ای موجود اما صیقل نیافته» که به تکرار مأثورات مبدل شده است، ما به «فلسفه‌های مضاف» روی آورده‌ایم. فلسفه تطبیقی که اکنون به تعبیر «دکتر رضا داوری ار ...

📍هجو و استهزاء📍. 📍شعر یامبی چیست؟ 📍

📍انسان به خود شکل می‌دهد📍. 💠 در شعر یونانی و به خصوص دوره‌ای که یونان وارد مرحله تازه‌ای شده بود «هجو و استهزاء» رواج چشمگیری پیدا کرد. هرچند در تحلیل هایی که از اشعار یونانی صورت گرفته اغراق هایی راه یافته است اما می‌توان گفت علت اهمیت این مساله، اهمیت «توده مردم» است. آرخیلوخوس، با استفاده از «شعر» محتوای فکر عمومی را مدنظر قرار می‌دهد نه عداوت و کینه شخصی را.. 💠 اگر سبک شعر یامبی وسیله‌ای برای بیان احساسات شخصی می‌بود در ادوار بعدی تاریخ یونان، شاهد درخشش اشعار تعلیمی و یا بیان فلسفی جهان نمی‌بودیم …💠 در یونان باستان جشن هایی با عنوان «دیونوسیوس» برگزار می‌شده است و در این فرصت مردم قادر بودند «» جامعه را با صدای بلند بیان کنند. البته این امر باعث نمی‌شده است که آنها از این موقعیت سوءاستفاده کنند یا هر امر مبهمی را در جامه امور ظریف عرضه کنند …💠 شعر یامبی بیان ارتباط درونی شاعر با امور واقعی اجتماع بود و از این جهت می‌توان حدس زد که میان این سبک شعر و گونه ستایش هومر از اشراف دگرگونی بنیادین شکل گرفته است. شاعران در این دوره دریافتند که «نکوهش طبیعت پلید آدمی» بیش از «ستایش» او اثر ...

📍انسان به شخصیت خود شکل می‌دهد📍

🌐 تا انتها بخوانید؛ در اینجا به تدریج تصویری از جامعه یونان باستان را بر اساس پژوهش یگر؛ یونان شناس آلمانی خواهم آورد …💠 در دوره‌ای از تاریخ یونان، انقلابی در نوسازی دولت بر پایه قانون شکل گرفته است. «دولتشهر» جدید یونان همه آرمان گذشته را در خود حل کرد و حماسه وسیله‌ای برای بیان آرمان جدید شد‌. باتحولی که در ساختارهای سیاسی یونان صورت گرفته بود، «نثر» همچون وسیله‌ای برای ابلاغ قانون به شمار می‌آمد که می‌توانست آرمان «عدالت» و «مساوات» را مکتوب کند. دولتشهر جدید یونان مبتنی بر تفکر منطقی ای بود که در بطن خود زبان شعر را برنمی تافت. «آرخیلوخوس» شاعری در دوره‌ای از تحول یونان است که در آن «فردیت» و احساسات شخصی شاعر بنای کار قرار گرفته است. اما باید به این نکته اشاره کرد که اشتباه است اگر گمان کنیم پیش از او «شعر» وسیله‌ای برای بیان احساسات شخصی نبوده است. در این دوره «فردیت» انسان یونانی دوباره کشف می‌شود و او در می‌یابد که جزئی از جامعه است. برای انسان یونانی، «من»، جدای از جهان نیست. بلکه آزادی و آگاهی حتی در پیوست با جهان و کشف قوانین درونی روحی حاصل می‌شود. ...

📍نفی اراده عمومی در نظام‌های خودکامه📍

💠 با دانستن این نکته که اراده زئوس، قادر است سیر و جریان طبیعی امور را تغییر دهد «آنگونه که از سروده نخست ایلیاد برمی آید»، می‌توان به این نتیجه گیری خطر کرد که اگر بپذیریم که همه امور حتی تحلیل «» در راستای اراده او قرار دارد، در این صورت نه تنها تحلیل امر سیاسی ممکن نیست که حتی شخصیت خودکامه آگاممنون در آن اراده حل می‌شود. وانگهی، با این منطق نه تنها وضع قانون برای محدود کردن «خودکامگی» آگاممنون وجهی ندارد که حتی می‌توان فرض کرد که در این نظام خودکامه که هومر آن را به تصویر کشیده است «نه تنها آزادی فردی تأمین نمی‌شود که اراده فرد نفی می‌شود». در این نظام خودکامه که «آگاممنون» در رأس آن قرار گرفته است علی رغم اینکه دیگران می‌توانند تا حدودی به او نزدیک شوند (اشاره به شخصیت)، و با ارائه پندهای حکیمانه، شاه را از الزام‌های خودسری و دیگر الزام‌های منفی خودکامگی بازدارند، اما اراده فرد در محدوده قدرت خودکامه تفسیر می‌شود. در این سروده نخستین که هومر آن را به تصویر کشیده است اراده فرد در محدوده اجتماع مردمان دانائه «یونانیان» قرار نمی‌گیرد. فرد با اینکه به ظاهر در گستره اجتماع «» حرکت می‌ک ...

📍اندکی تامل📍

💠 میرزا فتحعلی آخوند زاده در در نمایشنامه وکلای مرافعه در تقابل با ادبیات قدیم از جایگاه «زن» برای نخستین بار به عنوان فردی یاد می‌کند که در «مناسبات اجتماعی-سیاسی» درگیر است. موضوع این نمایشنامه با شخصیت اصلی «سکینه خانم» بسط می‌یابد و در مخالفت با عمه خود_که می‌خواهد برای صلاح و نفع خانواده_ او را به عقد مردی در آورد می‌گوید: «عمه! من چه زمانی به تو اذن دادم مرا به حسن آقا عقد بکنی؟ من حالا دیگر نه پدر دارم و نه برادر؛ خودم وکیل خودم هستم (آخوندزاده، تمثیلات، ۲۵۶) …💠 چنانکه می‌توان از این فقره دریافت، تا زمان فتحعلی آخوندزاده، هیچگونه دریافتی از فرد به عنوان کسی که می‌تواند در مناسبات اجتماعی درگیر شود وجود ندارد. آخوندزاده با این تعبیر جدید، «زن را به عنوان فرد در جهان» در برابر «مرد» قرار می‌دهد و از این جهت رابطه یک جانبه ادب قدیم به دیالوگی دوسویه در ادب جدید مبدل می‌شود …💠 بامهر. 💠 جایی برای آنان که می‌اندیشند؛ چاه به چشمه‌ای که از آن آب می‌نوشیدیم حسرت می‌برد.۱. دکتر سیدجوادطباطبایی. 🔻🔻🔻🔻🔻. ...

📍اندکی تامل📍

💠 تو مطلبت را درست بنویس؛ اگر کشیده «»، در مطلبت کج باشد، همه مصنفان می‌گویند راست است …

💠 از راست، عبدالرحیم طالبوف تبریزی، میرزا فتحعلی آخوند زاده و میرزا آقاخان کرمانی؛ تدوین کنندگان اسلوب جدید و سبک نوین ادبی برای ا

📍طرح/دوران فترت تاریخ📍.. 💠 تاریخی/حتما بخوانید

💠 میرزا آقاخان کرمانی پس از توضیح دوران‌های هفت گانه فترت تاریخی ایران، در باب عصر قاجاران پس از ذکر اینکه «دیگر خون فاضل و عرق پاک و رگ غیرت و جمعیتی در بدن اهالی نمانده و اخلاق ضعیف و وضیع و شریف رو به فساد نهاده است» می‌نویسد： «بیم آن می‌رود که نیروی پایداری ۵۰۰۰ ساله مردم ایران در برابر بیگانگان به پایان رسیده باشد و کار به انقراض ابدی دولت و ذلت مدوام بکشد؛ با وجود مردم بی عار و ننگ، و بزرگان بی ناموس و غیرت، و ذات‌های خود پرست خودبین که ناموس ملت را فدای یک ذره منفعت شخصی خود می‌کنند دوره‌ای در تاریخ ایران آغاز شده که (اخلاق فاسده و طبایع رذیله) جای نیروی پایداری مردم ایران را گرفته است. کارگزاران حکومتی برای تامین نفع آنی و گذرا همه مخلوق خدا را گوسفند قربانی خود می‌خوانند و از مردمی که با کمال افتخار به این همه پستی و پتیارگی تن در می‌دهند چیزی باقی نمانده است.». 💠 او در ادامه می‌افزاید： «مخادیم عظام کشور گلستان‌های طبیعی ایران را مبدل به قبرستان مهیبی کرده‌اند، و قصرهای خسرو و اسفندیار به شکل ویرانه پر از خس و خار تبدیل شده است». دیری است که دیگر کشورها با «برداشتن بار از دوش ...

📍خدمتکاران معبد آپولون📍.. 💠 یونان/قرن ۹۰۰ قبل از میلاد مسیح

🌐 تفسیر کاهنان معبد؛ جایی که خدایان نشسته و جشن گرفته‌اند. 💠 صحنه یکم：zeos از سخنان تتیس، مادر آشیل به فکر فرو رفته است …🌐 پالاس آتنه از کرانه به اولمپ می‌رود و خبر از مرد ضعیفی می‌برد که همچون گوسفند می‌خواهد خود را قربانی zeos کند …♻️ دیالوگ خدای یونان🔻🔻🔻. 🌐 مواجهه آنها با من متعالی، خدای خدایان (zeos) این است： لطف، خیر و نیکی من تا جایی معنا می‌یابد که فرمانروای مستبد یونان بتواند با استفاده از قدرت متعالی من، قدرت را در مدینه حفظ کند. این حس قدرت متعالی که از اراده من «یعنی (zeos)» نشات می‌یابد، زمانی که بر عواطف و احساسات توده در میدان شهر بسط می‌یابد، باعث می‌شود که آنها خودشان را همچون ببینند که خیرشان قربانی شدن در پای من است. انسان یونانی که تا به این حد ضعیف می‌باشد لایق مرگ است و درست به همین جهت باید پشتیبان او بود؛ ترحم به حال این ضعیفان خسته دل خیانت به وجود ضعیفشان است.. 🌐 بامهر ...

💠 استادی داشتم که همیشه به من می‌گفت، شاگرد عزیزم همیشه پیش از ورود به یک کتاب جلد آن را به دقت بخوان و مطالعه کن

تمام چکیده سخن آن کتاب، بر جلدش درج شده است.

📍شریعتی و هایدگر (کذا)! 📍.. 💠 حتما تا انتها بخوانید

💠 امروز کتابی تحت عنوان شریعتی و هایدگر نوشته سیدجوادمیری را به پایان بردم؛ او در منتهی درجه جهل، بزرگترین فیلسوف قرن بیستم آلمان را در برابر علی شریعتی قرار می‌دهد. میری در این فقره این چنین می‌نویسد： «هایدگر بر فهم انسان (دازاین) به منزله در جهان بودن و بر خودآگاهی انسان از وضع بشر در هستی تکیه می‌کند؛ شریعتی دین را به مثابه خودآگاهی انسان نسبت به وضع خود در جهان تفسیر می‌کند و در اینجا است که تفسیر رهایی بخش انسان شکل می‌گیرد و تفسیر شریعتی از هایدگر در قالب دیالکیتک هرمنیوتیکی تکون پیدا می‌کند (بازهم کذا!). یعنی از نظر علی شریعتی بالاترین و عالی‌ترین مرحله خودآگاهی انسان نامش دین است و دیانت به معنی خودآگاهی به خود در هستی است (کذا و هلم جرا)! پس هایدگر و شریعتی شاخصه انسان را آگاهی نسبت به وضعیت جهان می‌دانند.». 💠 سیدجوادمیری گمان کرده است فلسفه تطبیقی به معنای این است که می‌توان دو اندیشمند را کنار هم قرار داد و اختلاف و اشترک‌های آنها را بدون توجه به (Context) فکری روشن کرد. سیدجواد میری در جهل به مبانی فلسفه تطبیقی و بدون اینکه حتی سطری از کتاب فلسفه تطبیقی «پل ماسون اورسل را خ ...

📍فیلسوفان در این زمانه عسرت به چه کار می‌آیند؟ 📍

💠 این پرسش از هولدرلین شاعر آلمانی اخذ شده و به دنبال آن الهام اصلی این نوشته، کتاب «شاعران در زمانه عسرت رضا داوری اردکانی». همانطور که می‌دانیم پرسش پیش روی گزنده است و به آن صورت که یاسپرس گفته بود باید پاسخ گزنده باشد؛ «آری فلسفه آزردن حماقت است» اما طرح پرسش دلبخواهی نیست و می‌توان «مسیری خلاف آمد عادت پیش را در گرفت». فلسفه وسیله‌ای برای تفنن نیست بلکه بر «جان می‌زند» و تا تیغ آن، ذهن پرسشگر را زخمی نکند، طراح پرسش همچون ذره‌ای ناچیز در پیله فردیت باقی می‌ماند و در کلاف سردرگم اندیشه‌ها دست و پا می‌زند تا در همان فردیت خود خاکستر شود و بسوزد. فلسفه نه در خدمت نهادهای رسمی قدرت درمی آید و نه جنگی مبهم از الفاظ بی سر و ته است. فلسفه زبان همدلی با جهان است و با تفنن‌های شاعران رسمی و اوقات خالی آنها نسبتی ندارد. در زمانه‌ای که ایدلوژی‌های انقلاب و شورش مداوم، پندارهای توخالی را بر جای «تفکر» می‌نشانند، فیلسوف با تعاطی به واژگان، عسرت و تنگنای انسان را با امر پیوند می‌زند. فلسفه دعوت به تفکر در زمانه و ورود به اقلیم آن مستلزم است؛ آری به صراحت می‌توان گفت： (فلسفه هرکسی را به خود راه ...

📍اعتراف‌های امین السلطان📍.. چه وقتی و چه زمانی!

چه عرصه‌ای و چه میدانی! حالا است که می‌تواند مقاصد صدساله انگلیس را به واسطه من مجری دارد … دیگر چه می‌خواهد؟!». 💠 اعتماد السلطنه، رساله خلسه، نقل از جوادطباطبایی؛ تاملی درباره ایران، جلد دوم، نظریه حکومت قانون، صفحه ۲۹۶. ...

💠 حکومت قانون در اروپا

💠 آنطور که به نظر می‌رسد، از مجرای نوشته‌های سفرنامه نویسانی که در عصر قاجاران به اروپا سفر کردند، اگرچه آگاهی‌های نوینی درباره نظام سیاسی و حکومتی اروپا به دست آمده است، اما آنها نتوانستند از مجرای تنگ نظام سنت فراتر بروند و با نگرشی جدید در سامان کشورهای اروپایی نظر کنند. وانگهی، سفرنامه نویسان ایرانی چراغ معنویت به دست می‌گرفتند و در مراکز خوش باشی انگلیس و فرانسه و اتریش و گراتس، به دنبال معنویت گم شده بودند. غافل از اینکه در همین سده‌ها مراکز علمی و تربیتی و کلیساهای جامع مرکز پیشرفت علم و دانش و فن آوری و بسط بازرگانی شده بود (علم اقتدار است). اما در ایران به دلیل اینکه شاه در راس هرم قدرت سیاسی قرار داشت و کشور، ملک مطلق او تلقی می‌شد، نگرش‌ها از محدوده نظام سلطنتی و سنت فراتر نمی‌رفت و اگر کسانی همچون میرزا تقی خان امیر کبیر و یا ابوالقاسم قایم مقام در پی برقراری «$» یا «به رسمیت شناختن» نهاد وزارت بودند به سرعت از صفحه روزگار محو می‌شدند. مردم ایران در غیاب اندیشه خردگرایی و منطق سیاست جدید یک بار در قضیه قتل امیر و یک بار قایم مقام و یک بار هم در مرگ نابهنگام منطق تجدد را پس ...

💠 حتما بخوانید/ پیش بینی عجیب رضاقلی میرزا هدایت از پیشرفت‌های غیرمنتظره ایالات متحده آمریکا (رضا قلی میرزا، ۵۷۳)

💠 ناصرالدین شاه قاجار به همراه علیخان قاجار دولو ملقب به ظهیرالدوله.. 🌐 دودمان

💠 امضای مظفرالدین شاه قاجار (۱۲۷۵_۱۲۸۵)

💠 «تامل».. 🌐 اقلیم سیاست، بیشه گرگ‌های گرسنه است

باید پیش از ورود، این بیشه و گرگ‌های آن را شناخت و آنگاه که ضرورت ایجاب می‌کند برهان قاطع شمشیر و قلم آشکار کرد.. ✍. 📕. 📌

💠 «اندکی تامل»

💠 مرگ زیبا است؛ اگر آدمی همچون پهلوانان جان دهد و آدمی همچون پهلوان جان می‌دهد اگر در راه جان ببازد. تنها این اندیشه است که به مرگ، معنی فدا شدن برای چیزی شریف‌تر از زندگی را می‌دهد …. 💠 الهام از بخشی از اشعار یونانی …💠 برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید به مقاله «تورتایوس و فضیلت حقیقی»، گزارش جلسات آکادمی (۱۹۳۲)، ورنر یگر مراجعه کنید. ...

💠 «اندکی تامل»

💠 در ذیل دو نامه می‌آوریم که نشان از انحطاط مقام وزارت در دوره ناصری بوده است …💠 باتوجه به این که هر اصلاح سیاسی از محدوده اصلاحات اقتصادی و اجتماعی به باطن ساختار قدرت سیاسی میل می‌کند، میرزا تقی خان در باب «صرف جیب شاه» می‌گوید：این قدر بر رای همایون آشکار باشد که من همه عالم را برای وجود مبارک می‌خواهم و اگر گاهی جسارت می‌شود این است که می‌خواهم خدمت شما از مخارج لازمه معطل نماند و الا مال کلا از خودتان است …🌐 لازم است بگوییم که در این عبارت «گاهی جسارتی شود که به منظور تعیین مبلغ جیب ناصرالدین شاه بوده است» امیرکبیر غیرمستقیم می‌گوید لزومی نمی‌بینم که شاه هم پای خود را از گلیم درازتر کند. از این روی این اولین اقدام برای تعیین محدودیت قدرت سیاسی شاه بود …💠 وانگهی روزی قرار بود ناصرالدین شاه به دیدن قشون برود اما هوا سرد بود. آقاخان نوری در این باب در نامه‌ای به شاه می‌گوید：هوا سرد است؛ ممکن است به وجود مبارک صدمه‌ای برسد؛ دوتا خانم بردارید ببرید ارغوانیه عیش کنید.. 💠 برای ما بسیار راحت است که در پای این سخن به شدت بپیچیم اما همین قدر اشاره می‌کنیم که با وزیرکشی‌های بی حدی که از پس از ...