✅ استقلال بانک مرکزی یا عملیات بازار باز؟

✅ استقلال بانک مرکزی یا عملیات بازار باز؟


@esfahaneconomy


• جریان غالب اقتصادی در کشور مدتی است که بر طبل لزوم راه‌اندازی بازار بدهی و تمهید سازوکار تبدیل بدهی دولت به اوراق قرضه (با ورژن اسلامی آن!) و خرید و فروش آن در بازار کوبیده و ضمن معرفی آن به عنوان یکی از کمبودهای جدی اقتصاد ایران، این اقدام را زمینه‌ساز ظرفیت‌هایی جدید برای اقتصاد کشور برمی‌شمارد.

• یکی از این ظرفیت‌ها، و بلکه مهمترین آنها، امکان خرید و فروش اوراق قرضۀ دولت توسط بانک مرکزی یا همان «عملیات بازار باز» متعارف است. این در حالی است که همین جریان مروج ایدۀ کلاسیک انضباط اکید مالی و استقلال بانک مرکزی است که بر عدم انعکاس مالیۀ دولت (کسری بودجه) بر پایۀ پولی اصرار دارد. خوب اشکال کار کجاست؟ آنجاست که پیشنهاد راه‌اندازی بازار بدهی برای تمهید عملیات بازار باز با استقلال بانک مرکزی غیر قابل جمع است. اما چرا؟


• نکتۀ ساده آنجاست که اگر بانک مرکزی بناست عملیات بازار باز اجرا کند، این اقدام در اقتصادهای امروزین (که از قضا اقتصاددانان نئوکلاسیک از همان رویه جانبداری می‌کنند) به صورت خرید اوراق قرضۀ دولتی انجام می‌گیرد. بانک مرکزی با خرید اوراق قرضه دولتی و تزریق ذخایر (پایۀ پولی) نرخ بهره را مدیریت می‌کند. خرید اوراق قرضه دولت توسط بانک مرکزی مترادف است با انتقال کسری بودجه دولت به بانک مرکزی.

• در حقیقت راه اندازی بازار بدهی جهت تمهید عملیات بازار باز چیزی نیست جز زمینه‌سازی برای انعکاس کسری بودجه دولت روی پایۀ پولی. تنها تفاوت این سازوکار با استقراض دولت از بانک مرکزی، آن است که در اولی (عملیات بازار باز) انتقال کسری بودجه به بانک مرکزی بصورت غیرمستقیم و باواسطه اتفاق می‌افتد در حالی که در استقراض دولت از بانک مرکزی واسطه‌ای بین این دو نهاد نیست.

• آیا تفاوت در شکل فرمالیتۀ انتقال کسری دولت به بانک مرکزی ماهیت آن را متفاوت می‌سازد؟ چنانکه یکی را فاجعه و عمق بی‌انضباطی بدانیم و دیگری را نیاز و ضرورت فوری اقتصاد کشور! /مبین
به مجمع فعالان اقتصادی بپیوندید


https://telegram.me/esfahaneconomy