✅تصمیم بزرگ. ✍️ محمد ناطقی

✅تصمیم بزرگ
✍️ محمد ناطقی

این روزها مردم و کارشناسان اقتصادی بیش از گذشته پیرامون بحران‌های اقتصادی صحبت می‌کنند. یکی در مورد اهمیت بحران ارزی و کاهش دامنه نوسان صحبت می‌کند، دیگری از بحران بانکی و مشکلات ترازنامه‌ای بانک‌ها می‌گوید و افراد دیگری نیز بنا به حوزه تخصصی خود در مورد بحران بدهی دولت، بحران تحریم‌های اقتصادی آمریکا، بحران صندوق‌های بازنشستگی و سایر بحران‌های اقتصادی صحبت می‌کنند. صحبت کردن در مورد مشکلات با وزن یکسان و حتی در بعضی موارد اهمیت دادن به مشکلات اقتصادی کوچک‌تر سبب شده است که سیاست‌گذار دچار خطای راهبردی شود و مشکل اصلی کشور را درک نکند. برای اولویت‌دهی به اهمیت هرکدام از این بحران‌ها بهتر است به‌صورت کمّی صحبت کنیم.

در مورد بحران بانکی برآوردها از میزان شکاف دارایی و بدهی بانک‌ها متفاوت است.تورم ناشی از افزایش قیمت ارز احتمال دارد این شکاف را حتی کمتر از گذشته نیز کرده باشد. ولی طبق برآوردها، میزان این شکاف نباید در بدترین برآوردها عددی فراتر از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان باشد. این عدد بزرگ در نگاه اول بسیاری از سیاست‌گذاران حوزه پولی و بانکی را می‌ترساند. ولی بحران بزرگ‌تری نیز می‌تواند آینده کشور را تهدید کند؛ این بحران می‌تواند بحران تحریم‌ها باشد. با فرض کاهش ۳۰ میلیارد دلاری صادرات کشور می‌توان ضرر ناشی از تحریم را با دلار نیمایی (۸ هزار تومانی) حدود ۲۴۰ هزار میلیارد تومان و با دلار آزاد (۱۴ هزار تومانی) حدود ۴۲۰ هزار میلیارد تومان برای یک سال در نظر گرفت. ولی آیا بحران بزرگ‌تری نیز وجود دارد؟

با توجه به وضعیت قیمت‌های حامل‌های انرژی در ایران و افزایش قیمت نفت در جهان، میزان یارانه انرژی پرداختی در ایران به عدد اعجاب‌انگیز سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار می‌رسد. در شرایط کنونی نسبت یارانه انرژی پرداختی به تولید ناخالص داخلی در ایران وضعیت بسیار نامطلوبی در سطح جهان دارد. میزان یارانه پرداختی روی بنزین روزانه بین ۳۰۰ تا ۸۵۰ میلیارد تومان است. این رقم برای گازوئیل نیز روزانه بین ۳۰۰ تا ۶۵۰ میلیارد تومان است. با یک محاسبه ساده دولت تنها با آزادسازی قیمت بنزین و گازوئیل می‌تواند رقمی بالغ بر ۶۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیارد تومان بازتوزیع کند. با جمع زدن میزان یارانه پرداختی که روی سایر اشکال انرژی همچون برق، گاز طبیعی، LPG ، CNG، نفت کوره، نفت سفید و ... پرداخت می‌شود، میزان یارانه انرژی پرداختی روزانه حدود ۲۷۵ میلیون دلار یا حدود ۴ هزار میلیارد تومان (با ارز ۱۴ هزار تومانی) است. این به جز یارانه ارز ۴۲۰۰ تومانی است که خود به‌تنهایی هزینه چند ده هزار میلیارد تومانی برای کشور به همراه دارد. با فرض پرداخت ۴ هزار میلیارد تومان یارانه روزانه، دولت سالانه رقمی بالغ بر ۱۴۶۰ هزار میلیارد تومان تنها صرف یارانه‌های انرژی می‌‎کند. این در حالی است که در کشورهای مدرن جهان نه‌تنها به سوخت یارانه نمی‌دهند بلکه بابت آلودگی زیست‌محیطی روی آن مالیات نیز می‌بندند. این میزان یارانه پرداختی به‌طور سالانه به‌تنهایی بیش از دو برابر شکاف دارایی و بدهی بانک‌ها و سه برابر ضرر سالانه تحریم‌ها است... /دنیای اقتصاد

به مجمع فعالان اقتصادی بپیوندید
telegram.me/esfahaneconomy