✅ راه‌حل‌های اقتصاد متعارف، پاسخگوی مسائل اقتصادی ایران نیست. ✍️ دکتر حجت‌الله میرزایی

✅ راه‌حل‌های اقتصاد متعارف، پاسخگوی مسائل اقتصادی ایران نیست
✍️ دکتر حجت‌الله میرزایی

✔️ اگر مسائل بنگاه‌های بزرگ صنعتی ایران حل نشود، ما خیلی زود باز به یک رکود بزرگ برمی‌گردیم و نه تنها این رکود ممکن است به راحتی قابل حل و فصل نباشد، بلکه با آثار و پیامدهای اجتماعی و امنیتی بزرگی مواجه خواهیم شد. برای این که اولا بنگاه‌های کوچک صنعتی، بالاصاله فاقد ویژگی پویایی هستند و پویایی آنها کاملا وابسته به پویایی بنگاه‌های بزرگ است. ثانیا ممکن است ما با یک اضمحلال تاریخی تولید صنعتی مواجه شویم. یکی از پیامدهای آن، فروپاشی طبقه متوسطی است که حیات آن به طور جدی به تولید صنعتی در سطح بنگاه‌های بزرگ وابسته است. در واقع یک بیان هشدارآمیز است ,شرایط نرخ رشد سرمایه گذاری در ایران بسیار خطرآفرین است. یعنی در بخش بزرگی از اقتصاد ما حتی در حد جبران استهلاک هم نتوانستیم رشد قابل قبول ایجاد کنیم.

✔️ امروز بعضی بنگاه‌های بزرگ مثل ذوب آهن هیچ امیدی به برون رفت آن‌ها از بحران وجود ندارد. برای این که چیزی نزدیک به 700 میلیارد تومان فقط در ماه، سود بانکی پرداخت می‌کنند. ذوب آهن امروز خوشبختانه به سود عملیاتی رسیده است. یعنی ماه به ماه سود می‌دهد اما این هزینه مالی که برای ذوب آهن به چیزی حدود 3 هزار و 500 میلیارد تومان فقط بدهی بانکی افزایش پیدا کرده است. بنگاهی مثل لوله‌سازی اهواز 80 میلیارد تومان وام گرفته اما وام به علاوه سود بانکی انباشته به علاوه جریمه انباشته به حدود 500 میلیارد تومان رسیده است. بخش بزرگی از بنگاه‌های ما مساله‌شان ناشی از همین نرخ سود بانکی است که هزینه‌های مالی آنها را افزایش داده است.

✔️ شوک دیگر، شوک خصوصی سازی است. از سال 81 فکر می‌کنم که خصوصی سازی را آغاز کردیم، حدود 20 درصد از آن خصوصی‌سازی‌هایی که به قیمت جاری، حدود 140 هزار میلیارد تومان خصوصی کردیم، در دولت هشتم اتفاق افتاده است. 83 هزار میلیارد تومان در دولت‌های نهم و دهم اتفاق افتاده و بقیه هم در دولت یازدهم. اما یک نکته مهم، آقای احمدی نژاد در طول 8 سال، 83 هزار میلیارد تومان بنگاه‌ را واگذار کرده، اما 60 درصد واگذاری‌ها در سه ماه آخرش بوده است. یعنی نزدیک به 50 هزار میلیارد تومان، ‌در سه ماه، و این یعنی اگر کل دوره آقای احمدی نژاد را معادل یک ساعت قرار دهیم، اکثر خصوصی‌سازی‌ها در سه دقیقه آخر بود که می‌توانیم بگوییم خصوصی سازی در سه سوت. بخش عمده‌ای از این واگذاری‌ها، واگذاری‌های رد دیون به صندوق‌های بازنشستگی بوده، بخش بزرگی از بنگاه‌هایی که امروز به عنوان بنگاه‌های مشکلدار می‌شناسیم، محصول این خصوصی‌سازی نسنجیده و شتابزده است که بخشی از آن‌ها با فساد خیلی بزرگ هم همراه بوده.

✔️ یک نکته مهم دیگر، فناوری فرسوده و ناباب است. در طول 12 سال گذشته تقریبا هیچ بنگاهی نتوانسته نوسازی صنعتی انجام دهد. البته ما بنگاه‌هایی داریم مثل پتروشیمی آبادان که 60 سال است از عمر تکنولوژی و ماشین‌آلات آن می‌گذرد و کاملا باید اینها را جمع کرد و ریخت در کوره بلند ذوب آهن. از این دست موارد کم نیست، مثلا دخانیات. دخانیات ما سی درصد ضایعات دارد. در کنار هر ماشین، 15 نفر می‌ایستند و با حدود 6 هزار نفر، فکر می‌کنم 12 میلیارد نخ سیگار تولید می‌کند. همین الان کارخانه‌ای است نزدیک کرج، با 200 نفر، ده میلیارد نخ سیگار تولید می‌کند. استاندارد روز، 2 درصد ضایعات است. با هر دستگاه، کمتر از دو نفر باید کار کنند.

به مجمع فعالان اقتصادی بپیوندید
telegram.me/esfahaneconomy