‍ 🌐 یادداشت هفته. ✅ چرخه باطل. ✍ دکتر حامد پاک طینت

‍ 🌐 یادداشت هفته
✅ چرخه باطل
✍ دکتر حامد پاک طینت
@esfahaneconomy
کشور چین طی یک دوره چهارده ساله از سال 1980 تا 1994 رسما ارزش پول خود را کاهش و نرخ هر دلار را از 1.5 یوان در سال 1980 به 8.5 یوان افزایش داد .طی این دوره 14 ساله ارزش یوان در برابر هر دلار تقریبا به یک ششم کاهش یافت .از سال 1994 تا سال 2005 نرخ ارز در چین ثابت بوده است و از سال 2005 با افزایش قدرت یوان نرخ دلار از 8 یوان به تقریبا 6.7 یوان کاهش یافت.پرسش این است که چین چگونه توانسته از سال 1994 به بعد نرخ ارز را ثابت و در عین حال بعدا پول خود را تقویت کند ولی ما در ایران ناچار به تحمل شوک های پی در پی ارزی می شویم .
برای پیدا کردن پاسخ ،ضروری است میزان رشد اقتصادی و سرانه تولید ناخالص ملی در بازه زمانی مذکور را در کشور چین مورد بررسی قرار دهیم .از آنجاییکه چین فاقد امکان استفاده از منابع خام برای رشد اقتصادی است و باید از طریق جذب سرمایه برای تولید و خدمات ،اقتصاد خود را بهبود بخشد ،ظرفیت های تولیدی مولد با میزان رشدی قابل توجه گسترش پیدا می کند .فشار های تورمی مهار و ضرورت اعمال شوک های پی در پی ارزی منتفی می شود .هنگامی که جذب سرمایه به مثابه عاملی زیرساختی در طول یک بازه زمانی نسبتا طولانی شکل بگیرد و نهادینه شود سیاست ارزی می تواند در جایی که لازم است موثر باشد در غیر اینصورت به ضد خود تبدیل می شود .
مشکلات در هم پیچیده و ساختاری در اقتصاد ایران نه تنها از عدم رعایت سیاستهای دقیق و حساب شده پولی و ارزی در ادوار مختلف نشات می گیرد بلکه ناشی از ظرفیت پایین جذب سرمایه در کشور است .
اگر کل مصارف وجوه شانزده هزار میلیارد تومانی که اخیرا به گفته مقامات دولتی به بخش تولید تزریق شده است را مورد ممیزی قرار دهیم ،خواهیم یافت که بیشتر این مبالغ به شرکتهای دچار بحران و بدهکار به سیستم بانکی و مالیاتی و یا حتی در آستانه ورشکستگی تخصیص یافته است و به ندرت می توان اثری از جذب سرمایه برای ایجاد یا توسعه فعالیت های مولد واقعی یافت .
ظرفیت پایین جذب سرمایه عارضه خطرناکی است که انگیزه را نه تنها برای سرمایه گذاری داخلی بلکه برای سرمایه گذاری خارجی که امروز روزنه امید توسعه اقتصادی در کشور است را کور می کند .در چنین شرایطی منابع مالی بدون آنکه تاثیری بر ظرفیت های تولیدی بگذارد صرف توزیع بی هدف نقدینگی خواهد شد که نتیجه ای جز تورم بر آن متصور نیست .وخیم تر آنکه در فضای اقتصادی مذکور در صورت اعمال سیاست پولی انقباضی با هدف کنترل تورم ،بی تردید باید منتظر رکود شدید بود و این چرخه باطلی است که این کشور به آن مبتلا شده است .
داده های بلند مدت تاریخی به نقل از حساب های ملی بانک مرکزی موید آن است که در سالهایی که رشد شدید نقدینگی با افزایش ظرفیت سرمایه گذاری همزمان شده ، تورم به نحو غیر قابل انتظاری کنترل شده است و افزایش رشد پولی تاثیر چشمگیری در رشد تورم نداشته است .
به نظر می رسد سیاستگذار بجای مشغله روزانه و برگزاری جلسات طولانی و پشت درهای بسته در خصوص محاسبه و فشار و کنترل نرخ کالا و خدمات از مرغ و تخم مرغ و لبنیات گرفته تا نرخ بنزین و سیمان و ارز ،باید اراده خود را ،تمام و کمال ،بر روی تقویت ظرفیت جذب سرمایه در کشور متمرکز کند تا به تبع آن تورم ،رکود،نرخ ارز و بسیاری از متغیرهای اقتصادی ،خود،به شکلی متوازن شود که شرایط برای ایجاد اشتغال که امروز و فردا بزرگترین چالش اقتصادی ایران خواهد بود ، مساعد گردد .

عضو هیئت مدیره و دبیرکل مجمع فعالان اقتصادی

به مجمع فعالان اقتصادی بپیوندید
https://telegram.me/esfahaneconomy