♦️ «این نهادها هستند که حکم می‌رانند»

♦️ "این نهادها هستند که حکم می‌رانند"

در بخشی از یک گزارش در حال انتشار با نقل قولی از سخنرانی نوبل داگلاس نورث در مراسم اهدای جایزه نوبل چنین نوشتم:

از برخی جهات شاید طبیعی نباشد بخواهیم تفاوت رفتار آدم‌ها را به تفاوت در نهادها نسبت دهیم. اگر دوست خشمگین ما به خشونت متوسل می‌شود یا فامیل مقروض ما تندخویی می‌کند، به ندرت ذهن ما به این سمت می‌رود که لابد نهادها در چنین رفتاری نقش داشته‌اند. در این موارد، منطقی‌تر است رفتار انتخابی را به شخصیت و سابقه افراد نسبت دهیم. اما اگر قلمرو وسیع مکانی و زمانی را در نظر بگیریم، جوامع بزرگی را مشاهده می‌کنیم که به شکلی سیستماتیک به سمت خشونت و فقر کشیده شدند. در بیشتر موارد، چنین جوامع انباشته از خشونت و فقیر دارای جغرافیای یکسان، تاریخ یکسان و حتی اجدادی یکسان با مردمان دیگری هستند که خشونت کمتر و رونق اقتصادی بیشتر در آنها رواج دارد.
    
هنگام تحلیل بروندادهای اجتماعی در سطح یک جامعه بزرگ، تبیین‌های نهادی اغلب منطقی‌تر از تبیین‌های شخصیت-محور هستند. این همان نکته اصلی نورث در سخنرانی نوبل خود بود: «سازمان‌هایی که در هر جامعه به وجود می‌آیند بازتاب‌دهنده فرصت‌هایی هستند که چارچوب نهادی فراهم کرده است. اگر دزدی بالاترین نرخ بازده را در یک اقتصاد داشته باشد، می‌توان انتظار داشت سازمان‌های سیاسی و اقتصادی در مهارت‌ها و دانش‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که آنها را دزدهای بهتری خواهد ساخت. به همین نحو، اگر فعالیت‌های مولد بازده بالایی داشته باشند انتظار خواهیم داشت سازمان‌ها منابع را صرف سرمایه‌گذاری در مهارت‌ها و دانش‌هایی کنند که بهره‌وری را افزایش خواهد داد.» 

نتیجه این پست: اگر می‌بینیم کشور هر روز ناامن‌تر و فقیرتر می‌شود چون نهادهایی که در این سالها ساخته ایم و قوام یافته اند مشوق دزدی و کلاشی و کلاهبرداری و دروغگویی بودند و به چنین فعالیت‌هایی پاداش می‌دهند و حالا داریم ثمراتش را با گوشت و پوست و استخوان تجربه می کنیم.

https://bit.ly/2A8pQut