نوشتههایی از همه جا درباره اقتصاد و اجتماع با تاکید بر رابطه قدرت و ثروت مسیر ارتباطی: @jafkheir
تمیزی هوا و حفاظت از محیطزیست کالای عمومی هستند که همه باید در آن مشارکت کنند، اما افراد هم براساس انگیزه ذاتی مشارکت در حفاظت ا
تمیزی هوا و حفاظت از محیطزیست کالای عمومی هستند که همه باید در آن مشارکت کنند، اما افراد هم براساس انگیزه ذاتی مشارکت در حفاظت از محیط زیست و هم اشتیاق به کسب نفع فردی اقدام میکنند. به بیان دقیقتر ۳ عامل در ترغیب افراد به حفاظت از محیطزیست نقش دارد: ۱. محرک ذاتی کمک به کالای عمومی، ۲. محرک عارضی پاداش مالی برای خوب رفتار کردن و ۳. توجه آنها به تصویری از خود که برای خود و بقیه مردم به نمایش میگذارند.
اگر پاداش مالی را که مردم دریافت میکنند نزدیکان و شهروندان مشاهده کنند نسبت به انگیزههای عملشان شک و تردید پیدا میکنند و مشوقهای مالی به میزان کمتری مروج رفتار جامعهپسند خواهد بود. پس آن کسانی که خودرو هیبریدی میخرند و میخواهند تصویری از طرفدار محیط زیست بودن از خود به بقیه مردم نشان دهند از این میترسند که دیگران تردید کنند آنها فقط به خاطر یارانه دولتی بوده است که خودرو هیبریدی خریدند و درنتیجه از خرید آن منصرف خواهند شد. بنابراین، انگیزه عارضی انگیزه ذاتی را از میدان به در میکند. وقتی چنین اتفاقی میافتد و منتفعشوندهها به مشوقهای مالی واکنشی غیرعادی نشان میدهند این ملاحظات برای سیاستگذاری عمومی خیلی میتواند مفید باشد.
حال به پرسش مطرح شده برگردیم (آیا بهتر است یارانه را به خریداران خودروی هیبریدی یا خریداران آبگرمکن برچسب انرژی سبز بدهیم؟) پاسخ روشن است، بهتر است یارانه را به سامانه گرمایشی در منزل بدهیم چون سایر مردم معمولاً چنین دستگاهی را نمیبینند، پس در این مورد وزن و قدرت محرکهای مالی بیشتر و قطعیتر خواهد بود. اما خودرو کالایی است که همه میبینند، بنابراین خریدار خودرو هنگام خرید خودرو تایید اجتماعیای که از بقیه مردم بابت خرید این خودرو دریافت میکند را نیز درنظر خواهد گرفت و با این برچسب هم مواجه نمیشود که به خاطر یارانه دولتی این خودرو را خریداری کرده است.
نتیجه اینکه
۱) افراد در صورتی حاضرند با یک اقدام خوب دستهجمعی همراهی کنند که دیگران بتوانند ببینند آنها این کار را کردند.
۲) مشوقهای مادی و پولی هنگامی موثرترند که قابل مشاهده برای دیگران نباشند.
۳) مردم نگرانند اگر بابت انجام کاری پولی دریافت کنند، مشارکتشان در آن کار را دیگران نشانه طمعکاری نه نیکوکاری برداشت کنند.
پس چون در هر سه مورد بالا خودرو هیبریدی (و یارانه دریافتی برای خرید آن) را همه میبینند اما آبگرمکن برچسب انرژی را کمتر کسی میبیند بهتر است یارانه محیطزیستی را به آبگرمکن بدهیم.