من آن خرمگسی هستم که خدا وبال این دولتشهر کرده و تمام روز و همه جا شما را نیش زده و برمی انگیزانم. دیگر به آسانی کسی چون مرانخواهید یافت و از این رو به شما اندرز می دهم که از گرفتن جان من درگذرید. «دفاعیات سقراط» @farhad_ghanbariiiii
دکتر شفیعی کدکنی در سخنان جلسه یک خرداد خود در کلاس درس شان اشاره‌ای به چگونگی تسلط انگلیسی‌ها در هند و از بین بردن زبان فارسی و ج
دکتر شفیعی کدکنی در سخنان جلسه یک خرداد خود در کلاس درس شان اشاره ای به چگونگی تسلط انگلیسی ها در هند و از بین بردن زبان فارسی و جایگزینی زبان انگلیسی در این سرزمین می پردازد.
دکتر کدکنی ابتدا خاطره‌ای از دوران حضورشان در آکسفورد و برخوردشان با جُنگی خطی می‌گویند که شامل اشعاری به سبک هندی از فردی انگلیسی‌زبان و عضو کمپانی هند شرقی است. سپس از اهداف انگلیسی‌ها در آموختن زبان فارسی و آشنایی با فرهنگ ایرانی سخن می‌گویند که با این کار زبان فارسی را در هند برانداختند و با رواج زبان اردو راه را برای زبان انگلیسی گشودند و اندک‌اندک آنچه خواستند، کردند. استاد در این بخش می‌گویند: «[انگلیسی‌ها] بعد از اینکه مسلّط شدند، گفتند گور بابای زبان فارسی، شما زبان فارسی براتون خوب نیست. شما بیایید اردو رو که یک زبان محلّی است، اینو بگیرید بزرگش کنید و همین کار رو کردند. می‌دونستند که زبان فارسی شاهنامه داره، مثنوی داره، سعدی داره، حافظ داره، نظامی داره؛ می‌تونه با شکسپیر کشتی بگیره. ولی زبان اردو چیزی نداره که با شکسپیر کشتی بگیره. بعد از مدتی بچّهٔ هندی میگه: گور بابای این زبان اردو. من که می‌تونم شکسپیر بخونم، چرا این شعرهای ضعیف و این ادبیات چی چی... اصلاً زبانم رو انگلیسی می‌کنم، چنانکه کردند»
دکتر کدکنی پس از آن به ماجرای این روزهای زبان‌های محلّی اشاره‌ای کوتاه می‌کنند و به سیاست روس‌ها در آسیای میانه می‌پردازند که هر قومیّت کوچکی را پرورش می‌دهند و آنها را از زبان فارسی و فرهنگ ایرانی دور می‌کنند تا آنچه انگلیسی‌ها در هند کردند، اینها در آسیای میانه بکنند. یعنی با پرداختن به زبان‌های محلّی و از بین بردن زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در آسیای میانه، جوان قوم قزاق که زبان محلّی‌‌اش آثاری مانند آنچه در زبان فارسی می‌بینیم، ندارد، می‌گوید حال که زبان ملّی من از لحاظ دارا بودن آثار ادبی چنین است من پوشیکن می‌خوانم، لرمانتف می‌خوانم و روس می‌شود.
استاد کدکنی در ادامه و برای عدم برداشت نادرست از سخنانش می گوید: "ما نمی‌خوایم هیچ زبان محلّیی رو خدای‌نکرده... چون این زبان‌های محلّی پشتوانهٔ فرهنگی ما هستند. ما اگر این زبان‌های محلّی رو حفظ نکنیم، بخش اعظمی از فرهنگ مشترکمون رو عملاً نمی‌فهمیم"
حال این روزها عده ای معلوم الحال این سخنان دکتر کدکنی را بهانه ای برای حمله به ایشان تحت عنوان مضحک "شوونیست فارس" کرده اند. این عده که عموما نه درک چندانی از زبان شناسی دارند و نه ادبیات و تاریخ خوانده اند حتی این مسئله بدیهی که استاد کدکنی یک بحث ادبی را مطرح نموده و به آن می پردازد را نادیده می گیرند و به هر بهانه ای به دنبال حمله به بزرگان این سرزمین هستند.
در پایین فایل کامل سخرانی دکتر کدکنی در این درسگفتار را قرار می دهم.
@kharmagaas