شهرت هدایت در داخل و خارج ایران، از هر نویسندهٔ دیگری بیشتر است و آثار او به بسیاری از زبان‌های شرقی و غربی ترجمه شده‌است

شهرت هدایت در داخل و خارج ایران، از هر نویسندهٔ دیگری بیشتر است و آثار او به بسیاری از زبان‌های شرقی و غربی ترجمه شده‌است. او نشان‌دهندهٔ چندین ویژگی روح طبقه پیشرو ایران در روزگار خویش بود، و آن ویژگی‌ها را در همهٔ آثارش می‌توان یافت. نخستین ویژگی، نفرت وی از اوضاع سیاسی و اجتماعی زمانه است (۱۳۲۰-۱۲۹۹ ه.ش) شاید بتوان چنین نفرتی را نا‌مستقیم در بهترین آثار او دید . بوف کور ؛ سه قطره خون و برخی دیگر از داستان‌های او. می‌توان گفت که برجسته‌ترین مضمون یا رشتهٔ فکر او به تصویر کشیدن این نفرت است که گاهی در شکل بیزاری از زندگانی رخ می‌نماید.
هدایت چون بسیاری از جوانان نسل خویش دچار نوعی وطن‌پرستی افراطی ( که بر اثر اوضاع سیاسی روزگارش برانگیخته شد) بود. او همچنین مانند بسیاری از ملی‌گرایان کج روش و کج‌فهم که هیچ‌گونه توجهی به فرایند تاریخی و علل و اسباب اقتصادی و سیاسی نداشتند ( و به وجهی به فرایند تاریخی و علل و اسباب اقتصادی و سیاسی نداشتند و به وجهی آگاهانه هم بود) کوشید تا همهٔ گناهان را به گردن اسلام و فتح عرب بیندازد. این گونه اندیشه را می‌توان در نسل او و حتی در برخی از پیشرفت‌خواهان امروز ایران دید، اما هدایت از نخستین کسانی بود که این خصیصه را در آثار خویش بازتاباند. از این قرار دومین عاملی که در نوشته‌های هدایت به چشم می‌آید، مسئلهٔ اسلام و ضدیّت او با عرب است. وی اصولا بی‌آنکه مسائل گوناگون و جنبه‌های مختلف امور را از هم تشخیص دهد یا در پی این‌کار باشد، برای خود توهّماتی ایجاد می‌کرد
@kharmagaas
محمدرضاشفیعی کدکنی
ادبیات فارسی از عصر جامی تا روزگار ما