فرهاد قنبری:. «بدون او همه چیز طولانی است» خاطرات سوگواری_رولان بارت

فرهاد قنبری:
«بدون او همه چیز طولانی است» خاطرات سوگواری_رولان بارت

کتاب جیبی و کوچک «خاطرات سوگواری» رولان بارت مجموعه یادداشت های چند ساله او پس از فوت مادرش است، یادداشت هایی که بارت آنها را نه برای چاپ کردن بلکه برای دل خود نگاشته است. برخی از این یادداشت ها آنقدر خصوصی و بر اساس تجربه خاص نویسنده است که آدم از خواندن آنها دچار شرم حاصل از تجاوز به حریم خصوصی دیگران می شود.
بارت تا زمانی که مادرش زنده بود در کنار او زندگی کرد و چند سال پس از مرگ او در یک حادثه تصادف دچار مشکل شده و جان خود را از دست داد.
بارت از اینکه می تواند با این میزان درد زندگی کند احساس شگفتی می کند: «از این که در نهایت می توانم با رنجم زندگی کنم، شگفت زده می شوم.»

«خاطرات سوگواری» تجربه مرگ روزانه و تدریجی بارت است، بارتی که در این یادداشت ها مشاهده می کنیم، انسانی عمیقا دل شکسته، تنها و در حال رنج کشیدن است، دراین کتاب نه با رولان بارت فیلسوف و نشانه شناس برجسته که بیش از شصت سال سن دارد و کتابهای بسیار زیادی نوشته، بلکه با کودکی که تمام پناهگاه و امید زندگی خود را از دست داده است مواجه هستیم.

بارت از رنجی که در فقدان مادر با آن مواجه شده است سخن می گوید، رنجی که با «مناسکی» به نام عزاداری و مراسم یادبود متفاوت است.
بارت در این یادداشت های کوتاه خواننده را با رنج عظیم و عمیق خود همراه کرده و هر کسی را که تجربه شخصی تلخی در از دست دادن عزیزان و نزدیکان خود داشته همراه می کند، در یکی از این یادداشت ها در بیان تنهایی خود می نویسد: «تنهایی= کسی را در خانه نداشته باشی که بتوانی به او بگویی: فلان ساعت به خانه باز خواهم گشت و یا کسی که صدایش بزنی (یا کسی که تنها به او بتوانی بگویی): من اینجام، من آمدم.»
همین جملات ساده، همین مکالمات روزمره حالا هر کدام غمی عمیق را در دل او بر جای گذاشته است.
غم حاصل از فراغ مادر چنان بر دل بارت سنگینی می کند که حتی در برخی یادداشت ها با شگفتی از توان تحمل این رنج سخن می گوید: « با چه کسی می‌توانم این پرسش را مطرح کنم (و امیدی به پاسخ داشته باشم) آیا این که بدون کسی که دوستش داشته‌ای قادر به زندگی باشی، به معنای این است که او را کم‌تر از آن‌چه فکر می‌کردی دوست داشته‌ای؟» یا در یکی از یادداشت های دیگر می نویسد: «دوشنبه، 3:00 بعدازظهر، بازگشت تک و تنها به آپارتمان برای اولین بار. چگونه از پس تنها زیستن در این‌جا برخواهم آمد؟ و در عین حال، برایم روشن است که جای دیگری هم برای من نیست»

بارت معتقد بود هر فردی آهنگ رنج کشیدن خودش را دارد.
خاطرات سوگواری آهنگ رنج کشیدن رولان بارت است.
@kharmagaas