ص۱. (چند یادداشت)

ص۱
#نشانەشناسی (چند یادداشت)

-یک روز تابستان در ساحل دریا ، پسرکی تصمیم میگیرد که سنگ پهنی را بر سطح آب بسراند ، سنگ مناسبی را پیدا میکند ، آن را با انگشتان خود لمس میکند ، بر سطح آب مینگرد ، به انتظار لحظه ای ، می نشیند و آنگاه سنگ را پرتاب میکند سگی از کنار او دوان دوان میگذرد . سگ ناگهان مکث میکند ، توده ای از جلبک ها را میبوید ، کمی خشکش میزند و بعد میگریزد . پشه ای از راه میرسد ، دوروبر پسرک چرخ میزند ، روی شانه ی او فرود می آید و خرطوم خود را در آن فرو میکند . پسرک با کف دست بر او مینوازد و..( یوهان سون ، لارسن 1387 )
@linguisticsacademy
در این داستان یک سری فرآیندهای نشانه شناختی رخ داده است . پسرک ، آن سگ و پشه با برخی پدیده ها ملازم یکدیگرند به نحوی که همگی به چیزی غیر از خود اشاره میکنند . سنگ به جست و خیزهای جزیی قریب الوقوع بر سطح آب اشاره دارد ، بویی که از توده ی جلبک ها به مشام میرسد ، به چیزی اشاره دارد که سگ به واقع از آن خوشش نمی آید ، شانه ی پسرک به ماده ی غذایی مورد نیاز پشه ارجاع مینماید در حالی که خارشی که پسرک در پشت خود احساس میکند نشان از آن دارد که پشه ای در حال نیش زدن است . در اینجا اشیاء نقش نشانه می یابند .

منظور از نشانه شناسی دانشی است که به بررسی کار کرد اجتماعی نشانه ها می پردازد . به عبارتی دیگر ، وقتی ما در جامعه انسانی زندگی میکنیم پیوسته از طریق زبان یعنی آنچه میگویم و آنچه می نویسیم از طریق رفتار فرهنگی مان یعنی آیین ها، پوشاک،شیوه های بیان فیزیکی ( حرکات دست ، چشم ، ابرو و... ) فضای شهری و همه و همه نشان میدهیم که ما موجودات نشانه سازی هستیم . یعنی چیزهای مختلفی را برای ابلاغ به دیگران تولید میکنیم . نشانه شناسی مواردی را مطالعه میکند که از این نشانه ها درست میشود و قرار است دائماً ایجاد ارتباط کند و چیزی ، پیامی و یا حسی را به دیگری نشان یا انتقال دهد اگر بخواهیم در یک جمله بگوئیم نشانه شناسی : به دنبال یافتن ساز و کارهای تولید و دریافت معنی از طریق نظام های نشانه ای است . در همه انسانها « نیاز به معنا » وجود دارد – فرهنگ رسانه ای شده ای که امروز در آن به سر میبریم ، واقعاً چیزی جز وسیله ای مدرن برای ارضاء این نیاز است . در دنیای معاصر رسانه ها با خود پیامهایی را منتقل می کنند که بوسیله حواس 5 گانه انسانها قابل درک بوده و عمدتاً این پیام ها دارای لایه هایی نیز میباشند که در دید اول نمیتوان به مفهوم اصلی سازنده پیام و رمز گذار و کانال ارتباطی و محیطی که در آن ، پیام معنا میشود را کشف کرد . لذا در این خصوص باید از روشهای نشانه شناختی استفاده نمود . (دانسی -1387)
امیر علی مختاری