در این کانال مطالبی در رابطه با فلسفه زبان نگرش ها بە مسائل زبانی زبان آموزی، تک زبانگی و چند زبانگی نشانە شناسی تحلیل گفتمان صرف و نحو و آواشناسی زباشناسی نظری و کاربردی رویکردهای زایشی، شناختی، نقش‌گرا .. د.میرمکری https://t.me/linguisticsacademy


زبان، فرهنگ، ترجمه. نوشته برونو اسیمو.. سایت کورس لوگوس

به منظور درک فعالیتی که به هنگام ترجمه صورت می‌­گیرد، نیاز به توضیح این مطلب است که مقصود از «زبان» و «فرهنگ» چیست؟ و رابطه میان آن‌ها چیست؟ اتخاد رویکردی صرفا زبانشناختی به ترجمه سوالات زیادی را بی پاسخ خواهد گذاشت و از سوی دیگر نیز، ممکن نیست که [زبان شناسی را رها کنیم و] صرفا بر رابطه ­ی میان فرهنگهای مختلف تأکید کنیم. مطالعات گوناگون درباره ترجمه به هر دو مولفه توجه دارد چرا که این دو تلقی و تصور سرانجام به منظرگاهی یکسان ختم می­شوند- آنگونه که ویدرسپون (Witherspoon) آن را به وضوح بیان می­کند:. اگر از منظری زبانشناختی به فرهنگ بنگریم، تصویری تک بعدی از فرهنگ بدست می­آوریم، و اگر به زبان از منظری فرهنگی نظر کنیم، تصویری تک بعدی از زبان فراچنگ خواهیم آورد. [۱]. پتر توروپ (Peeter Torop)، رئیس دپارتمان نشانه شناسی دانشگاه تارتو (University of Tartu)، آثار گسترده‌ای درباره علم ترجمه نگاشته است. وی در آخرین اثر خود با عنوان ترجمه تام (total translation) (Total´nyj perevod) [۲]، که از سوی گوارالدی-لوگوس (Guaraldi-Logos) به زبانهای ایتالیایی و انگلیسی منتشر شده، معتقد است که می­توان «زبان» ...
  • گزارش تخلف

۳

زبانهایی که ساختارهای زبانی کاملا متفاوتی یکدیگر دارند اما پیشینه فرهنگی آنها مشابه یکدیگر است، مثل زبان اسلواکی و زبان مجاری. زبان مجاری به گروه زبانهای اوگری- فینی (Ugric-Finnish) تعلق دارد، که زبانهای اندکی مانند فنلاندی، استونیایی به این گروه تعلق دارند، اما زبان اسلواکی، زبانی از خانواده زبانهای اسلاو است؛ اگر چه که مناطقی که پیشتر ساکنان آنها به این دو زبان سخن می­گفتند، اغلب تحت حاکمیت یک دولت مرکزی مشترک بودند (پادشاهی مجارستان، امپراتوری اتریش، یا امپراتوری اتریش-مجارستان)؛.۴. زبانهایی که ساختارهای زبانی و پیشینه فرهنگی مشترکی دارند، مثل زبانهای اسپانیولی و فرانسوی. در این جا، ما با دو زبان نئو لاتین (Neo-Latin) مواجهیم که سخنگویان هر دو زبان همواره تبادلات فرهنگی قابل توجهی داشته‌اند …به جای توجه به حالتهای گوناگون زوج زبان/فرهنگ در یک متن، توروپ چهار گونه رابطه میان فرهنگ و زبان را از یکدیگر بازشناسی و معرفی می­کند:.۱. متون تک زبان (monolingual) و تک فرهنگ (monocultural)؛.۲. متون تک زبان (monolingual) و چند فرهنگ (multicultural) (که در آنها بیش از یک فرهنگ رایج در جامعه یافت ...
  • گزارش تخلف

چرا که هیچ خوانشی نمی­تواند جلو حرکت آزادانه تخیل را بگیرد […] [۸]

تفاوت میان خواننده و منتقد ناچیز و قابل اغماض است: تلاش خواننده برای درک متن همان رویکردی را داراست که تلاش منتقد دارد، که در واقع خواننده­ای نظامند، روشمند، و خودآگاه است. به هنگام خوانش مقایسه­ ی دو نظام اجتناب ­ناپذیر است، نظام متن و نظام خواننده. عمل منتقد ماهیتا از چنین مقایسه ­ای ساخته می­شود. [۹]. در درس بعد، به فرآیندهای ذهنی مرتبط با نگارش خواهیم پرداخت …. [۱] Eco ۱۹۹۷, p. ۱۰۹. [۲] Eco ۱۹۹۷, p. ۱۱۱. ...
  • گزارش تخلف

و درمحله ­های خاص مورد استفاده قرار می­گیرد (مثلا من قبلا صورت نوشتاری lite را دیده­ام و فهمیده­ام که این صورت نوشتاری، صورت نوشتا

با استفاده از این تجربه، من در ذهنم باید به این نتیجه برسم که این صورت نگارشی باید صورت نگارشی مخصوص به آن منطقه خاص برای این واژه باشد) …در مرحله دوم، زمانی که ما رابطه نشانه تصویری و نوع تصویری را بدست آورده­ایم، باید یک مقایسه میان نشانه و نوع صورت دهیم تا با تکیه بر نوع تصویری، نوع شناختی­ای که بوسیله‌ آن نوع تصویری فراخوانده می­شود، را بشناسیم. به عبارت دیگر، ما باید از این مرحله، زمانی که «به یک واژه می­اندیشیم» [۴]، به مرحله‌ای منقل شویم که در آن به هر معنایی که بوسیله آن واژه فراخوانده می­شود، فکر می­کنیم …تصاویری که یک واژه به ذهن سخنور یک زبان می­آورد، کاملا با تصاویری که همان واژه به ذهن سخنور دیگر آن زبان (natural code) می­آورد، یکسان نیست. بنابراین اولین محدودیت در ارتباطات بین­الاذهانی دقیقا در همین نبود تطابق کامل میان تصاویر ذهنی نظیر با «اسب» در ذهن نویسنده/گوینده با تصاویر ذهنی «اسب» در ذهن خواننده/مستمع است. این مسأله به این دلیل روی می­دهد که تجربه­های ذهنی (و تصاویر ذهنی) مرتبط با «اسب» برای انتقال دهنده پیام [(گوینده/نویسنده)] با تصاویر ذهنی دریافت کننده [(شنونده/ ...
  • گزارش تخلف

فرآیند خواندن- بخش دوم

در درس گذشته گفتیم که در ذهن ما، گونه­ای رمزگان­های درونی، یا رمزگانهای تحت الکلامی باید وجود داشته باشد که، بر پایه تجربه­ی ادراکی ما، دریافت­ها و ادراکات ما را (که ادراکات ما از واژگان را نیز شامل می­شود) طبقه­بندی می­کند، و آنها را به انواع شناختی (cognitive types) (CT) ریزتقسیم می­کند، که از جنس واژگان نیستند، و حتی ماهیت­های ذهنی کاملا تعریف شده هم نیستند. اکو (Eco) (۱۹۹۷) به عنوان یک نمونه به جریان آستک­ها (Aztecs) و آشنا نبودن آنها با اسب اشاره می­کند. پیش از آنکه اسپانیایی‌ها وارد سرزمین آستک­ها شوند، آستک­ها از اسب شناختی نداشتند، و این حیوان برای تمام انواع شناختی موجود در میراث فرهنگی­شان بیگانه بود …با این توصیف، مفهوم اسب در کجای ذهن یک آستک قرار داشت، درحالی که او پیش از ورود اسپانیایی­ها به سرزمینش با این حیوان مواجه نشده بود؟ البته پس از دیدن چند اسب، آستک­ها می­بایست یک صورت صرفی (morphological pattern)، که با صورت سه بعدی نیز تفاوت زیادی نداشته، برای خود ایجاد کرده باشند. در واقع بر پایه این مسأله است که ما می­توانیم انسجام رفتارهای شناختی آنها را نتیجه بگیریم. با این ...
  • گزارش تخلف

فرآیند خواندن- بخش نخست

زمانی که فرد نوشته ­ای را می­خواند، ذهن او وظایف مختلف خود را با چنان توالی پرسرعتی انجام می­دهد که به نظر می­رسد همه چیز در یک چشم به هم زدن و همزمان صورت گرفته است. چشم­ها مجموعه­ای از حروف (نویسه) (graphemes) را پشت سر هم ورانداز می­کنند (از چپ به راست برای بسیاری از زبانهای غربی و از راست به چپ یا بالا به پائین برای بسیاری دیگر از زبانها) که به هجاها، واژه­ها، جمله­ها، پاراگراف­ها، بخش­ها، فصل­ها­، و در نهایت به متن­ها جان می­بخشد …در مرحله نخست، که فرد نخستین حرف را می­خواند، بلافاصله آن را با تمام داشته­ی گنجینه حروفی که در ذهن دارد (مثلا اگر زبان متن انگلیسی باشد، تمام حروف الفبای این زبان) مقایسه می­کند، تا آنکه آن حرف را تشخیص دهد که کدام حرف است و سپس ادامه می­دهد تا به حرف بعدی برسد و تشخیص دهد که کدام حرف است. همه این فرآیند بدون آنکه خواننده نسبت به آن خودآگاهی داشته باشد، رخ می­دهد …فرآیندی مشابه برای شنیدن نیز طی می­شود. در آغاز صداها به واج (phonemes) (کوچکترین واحد آوایی که از خود معنا ندارند، اما در فرآیند دلالت مشارکت دارند)، سپس به هجاها تبدیل می­شوند و همین طور این ...
  • گزارش تخلف

بازنمایی یا تصویر یادآوری­کننده (mnestic image) هر واژه می­تواند جانشین آن واژه شود و این اتفاق برای هر چیز دیگری نیز رخ می­دهد …ب

این بدان معناست که فکر کردن در مورد یک واژه یک چیز است و فکر کردن به معنای آن یک چیز دیگر. با این وجود زمانی که خواندن بدون هیچ اشکال درونی یا بیرونی صورت می­گیرد، مسیر انتقال از فرآیند بازتولید ذهنی به جستجوی معانی ممکن، بسیار سریع طی می­شود …سرعت این فرآیند (یا به بیانی گویاتر، سرعت توالی این فرآیندها) تنها به آشنایی کسب شده از هر تک حرف یا تک واژه نیست (که بیشتر به زمانی مربوط است که فردی یک زبان خارجی را فرا می­گیرد)، بلکه، بیش از همه به آشنایی با پرکاربردترین ساختارهای شکلی حروف و کلمات یا ساختارهای آوایی آنها بستگی دارد. در حقیقت یک خواننده حرفه­ای تمام حروف، تمام کلمات، تمام جمله­ها را نمی­خواند، بلکه بخشی بسیار کوچک را بر می­گزیند که لازم است تا به آن بخش موجود در ذهنش معنی ببخشد و آن را با تکیه بر مهارت جامع و چند بعدی­اش به طور منطقی فهم کند …دریافت معنی و انتخاب جفت و لنگه­های تصویری یا شنیداری، هر کدام به نوبه خود، بر اساس واژگان پیشین و پسین یک واژه، و نیز بر اساس بافتی که واژه در آن قرار دارد صورت می­پذیرد. برای مثال اگر در یک کتاب آشپری با واژه astronomy (ستاره­شناسی) مو ...
  • گزارش تخلف

حتی اگر ساده باشد، همزمان سه لایهٔ معنایی را بر دوش خود حمل می‌کند: محتوا گزاره‌ای (درمورد چه چیزی صحبت می‌شود)، در بیان این محتوا

رویکرد و این انقلاب چهارم به زبان نگاهی گفتمان‌بنیاد دارد و هرگز جمله را به‌عنوان یک واحد مستقل بررسی نمی‌کند و همیشه در متن بررسی می‌کند. درست است که به‌عنوان نمونهٔ اعلا و متعارف، واحد زبانی متن است، اما این رویکرد معتقد است که حتی یک واژه هم می‌تواند متن باشد. یعنی متن اندازهٔ مشخص و از پیش تعیین شده‌ای ندارد. در این سال‌ها، سازوکارهای زبانی تشکیل متن، بسیار در زبان‌شناسی کاویده شده‌است. تحلیل گفتمان به سازوکارهای زبانی تشکیل متن می‌پردازد و این‌که چه ابزارهایی به جمله‌های زبان متنیت می‌بخشند ...
  • گزارش تخلف

انقلاب‌های علمی در زبان‌شناسی.. چند نقطهٔ عطف در تاریخ علم زبان‌شناسی وجود دارد

اولین انقلاب علمی در حوزهٔ زبان‌شناسی، تاریخ‌گرایی است که در قرن هجدهم شکل گرفت. آنچه به‌عنوان شروع انقلاب اول در تاریخ زبان‌شناسی ثبت و ضبط شده، به ۱۷۸۶ بازمی‌گردد و خطابهٔ معروف حقوق‌دان انگلیسی، ویلیام جونز، که وقتی متون سانسکریت را با فارسی باستان و لاتین مقایسه کرد، شباهت‌های فراوانی بین این متون یافت و معتقد شد که این زبان‌ها از یک منشأ واحد، که زبان هندواروپایی مادر است، سرچشمه گرفته‌است. این شروع انقلاب اول در تاریخ زبان‌شناسی است. متعاقب آن، بحث سرنوشت زبان‌ها، خانوادهٔ زبان‌ها و این‌که این زبان‌ها از چند گروه سرچشمه گرفته‌اند، شروع شد و این اولین انقلاب در تاریخ زبان‌شناسی ذیل عنوان «تاریخ‌گرایی» مطرح شده‌است. در این دوره نگاه زبان‌شناسان معطوف به تحولات تاریخی و به‌اصطلاح «در زمانی» بود و تبیین هر پدیدهٔ زبانی را با توجه به گذشته می‌دیدند. این انقلاب با پیدایش گروهی از زبان‌شناسان، که بعدها نودستوریان نام گرفتند، تکمیل شد. آنها به‌دنبال یافتن قوانینی برای تغییرات زبانی بودند …دومین انقلاب در زبان‌شناسی، ساخت‌گرایی است که فردینان دوسوسور به بنانهادن آن مشهور شد هرچند قبل از و ...
  • گزارش تخلف

-کارگفت‌های عاطفی.. - کارگفت‌های اعلامی

گوینده شرایط تازه‌ای را برای مخاطب اعلام می‌کند: اعلام کردن - محکوم کردن - بخشیدن …. اصول گرایس. بر طبق نظر گرایس فیلسوف و دانشمند انگلیسی اصولی برای برقراری ارتباط در گفتمان لازم است، که اصول همکاری نامیده میشود. (البته همانطور که اشاره خواهد شد برای برجاگذاشتن تأثیری خاص می‌توان هر یک از این اصول را نادیده گرفت.). اصل کمیت. مقدار اطلاعاتی که به مخاطب خود می‌دهیم نباید کمتر یا بیشتر از اندازۀ لازم باشد …اما برای گمراه کردن مخاطب می‌توان این اصل را نادیده گرفت. مثلا اگر کسی بپرسد علی کجاست و من بدانم علی مایل نیست کسی را ملاقات کند، مقدار اطلاعاتی که خواهم داد کمتر از مقدار لازم خواهد بود …اصل کیفیت. اطلاعاتی که به مخاطب می‌دهیم باید بر مبنای واقعیت باشد …اما گاهی برای طعنه و کنایه این اصل را نادیده می‌گیریم. مثلا ممکن است در کویر گرم و سوزان اگر همسفرمان هر روز از ما بپرسد هوا چطور است، با طعنه به او جواب دهیم امروز قراره برف ببارد!. ...
  • گزارش تخلف

کاربردشناسی.. یکی از عوامل مهم در تعبیر جملات دانشی است که کاربردشناسی نامیده می‌شود

کاربردشناسی معنی را به هنگام کاربرد و در ارتباط با جهان خارج مورد مطالعه قرار می‌دهد. جملات اگر در موقعیت مناسب خود به کار نروند، نمی‌توانند در ایجاد ارتباط سهمی داشته باشند. ما در مقام گوینده می‌دانیم در هرموقعیتی چگونه صحبت کنیم و در مقام مخاطب نیز می‌دانیم در برابر آنچه می‌شنویم چه واکنشی نشان دهیم …. بافت موقعیت. در حقیقت معنی را نمی‌توان مستقل از بافت دانست. چراکه محیط خارج از زبان بر معنی جملات زبان تأثیرگذار است …بعنوان مثال شخصی در خیابان داد می‌زند: آزادی!. معنی این واژه در موقعیت‌های مختلف متفاوت خواهد بود. ممکن است وی مشغول فروختن سیگار یا روزنامۀ آزادی باشد، یا رانندۀ تاکسی که مسیرش میدان آزادی است و یا کسی که در راهپیمایی شعار آزادی می‌دهد!. افزون بر واژه‌ها جملات نیز می‌توانند مقید به بافت موقعیتی باشند. ...
  • گزارش تخلف

🔹Vulnerable. زبان در معرض آسیب:

بیشتر بچەها بە این زبان سخن می‌گویند اما ممکن است در حوزەهای معینی محدود شوند. (مثلا خانه). …🔹Definitely endangered:. در معرض خطر قطعی:. زبانی که دیگر، کودکان آن را بعنوان زبان مادری در خانه یاد نمی‌گیرد. …🔹Severely endangered. شدیدا در خطر:. زبانی که بوسیله پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها و نسل قدیمی‌تر صحبت می‌شود و اگرچه ممکن است بوسیله نسل والدین قابل فهم باشد اما آنها به آن زبان با کودکانشان سخن نمی‌گویند و در کنار کودکان به آن زبان سخن نمی‌گویند. …. ...
  • گزارش تخلف