در این کانال مطالبی در رابطه با فلسفه زبان نگرش ها بە مسائل زبانی زبان آموزی، تک زبانگی و چند زبانگی نشانە شناسی تحلیل گفتمان صرف و نحو و آواشناسی زباشناسی نظری و کاربردی رویکردهای زایشی، شناختی، نقش‌گرا .. د.میرمکری https://t.me/linguisticsacademy


● مفاهیم مهم معنی شناسی شناختی

گونه که پیش از این در قالب ویژگی‌های نگرش معنی شناسی شناختی مورد اشاره قرار گرفت، پیش نمونه‌ها و طرح واره‌ها هر دو ابزار مقوله بندی اند. بدون توانمندی مقوله بندی پدیده‌های جهان خارج، انسان در محیطی آشوب گونه سردرگم می‌ماند ولی مقوله بندی از رهگذر وجود پیش نمونه‌ها و طرح واره‌ها به شناخت او از جهان سامان می‌بخشد و موجب می‌شود که او بتواند پدیده‌ها و پدیدارها را در قالب مقولات طبقه بندی کند. تصمیم گیری درباره عضویت یک چیز در مقوله از طریق مقایسه آن چیز با مولفه‌های پیش نمونه کانونی صورت می‌گیرد. ولی هیچ یک از اعضای مقوله دقیقا مانند سایر اعضا یا مانند پیش نمونه نیست، بلکه این شباهت نسبی است. برای مثال به مقوله غذاها در فرهنگ ما توجه کنید. لازم به ذکر است که در اینجا منظور از غذا، خوراکی است که در یکی از وعده‌های ناهار یا شام صرف می‌شود. با معرفی یک پیش نمونه کانونی برای مفهوم غذا در فرهنگ ما، مفاهیم دیگری نیز به دلیل شباهت با آن در همان مقوله قرار می‌گیرند که برخی، به پیش نمونه فرهنگی ما نزدیک‌تر و برخی دورترند. برای نمونه شاید بتوان گفت که «پلو و خورشت» می‌تواند پیش نمونه غذای ایرانی با ...
  • گزارش تخلف

● فرآیندهای شرح صحنه، ضبط صحنه و فضاهای ذهنی

به اعتقاد لانگاکر (۱۹۹۰)، سخنگویان زبان در مواجهه با هر رویدادی قادر هستند نقطه شروع، نقطه پایان، وقایع جزیی و شرکت کنندگان در رویداد را شناسایی کنند. برای نمونه صحنه‌ای را در نظر بگیرید که در آن فردی با کلید دری را باز می‌کند. بیننده قادر است کنشگر که انجام دهنده عمل است، ابزار که همان کلید است، کنش پذیر که قفل در است و رویداد که باز شدن است را از هم متمایز کند. شرح صحنه بر حسب نوع انتخاب‌های گوینده می‌تواند صورت‌های متفاوتی بیابد. بر همین اساس جملات (۱) تا (۳) همگی رویداد فوق را می‌نمایانند. (۱) مریم با کلید قفل را باز کرد. (۲) کلید قفل را باز کرد. (۳) قفل باز شد. بنابراین تحت تاثیر چگونگی انتخاب گوینده از عناصر صحنه، یک ساخت منطقی ذهنی می‌تواند به صورت‌های متفاوتی بیان شود. ...
  • گزارش تخلف

● بسترهای معنی شناسی شناختی

در جهانی که علوم پیوسته مفاهیم و روش‌ها را از همدیگر به عاریت می‌گیرند معنی شناسی شناختی در نتیجه تاثیرپذیری زبان شناسی از روانشناسی گشتالت و روانشناسی شناختی پدید آمد. در معنی شناسی شناختی باور بر این است که تکوین مفاهیم و گزاره‌ها، استعاره و مجاز و مقوله بندی زبانی و ذهنی از پدیده‌های جهان خارج همگی به عنوان بخشی از روند کلی شناخت آدمی از جهان خارج صورت می‌پذیرند. به بیان ساده‌تر فرآیندهای زبانی زیرمجموعه فرآیندهای شناختی در معنی عام آن به شمار می‌آیند. بر این اساس از هنگامی که کودک قدم به این جهان می‌گذارد و از طریق حواس پنجگانه‌اش و توانمندی‌های ذاتی به ودیعه نهاده شده در وجودش شروع به شناخت جهان اطراف می‌کند، دانش پیش نمونه‌ای و طرح واره‌ای نیز شکل می‌گیرد … ...
  • گزارش تخلف

در جهانی که علوم پیوسته مفاهیم و روش‌ها را از همدیگر به عاریت می‌گیرند معنی شناسی شناختی در نتیجه تاثیرپذیری زبان شناسی از روانشنا

در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ در امریکا تحت تاثیر نگرش‌های لیکاف (۱۹۸۷)، جانسون (۱۹۸۷) و لانگاکر (۱۹۸۷) حرکت جدیدی در معنی شناسی به وجود آمد که بعدتر با نام معنی شناسی شناختی معرفی شد. پیدایش این نگرش جدید رویداد مهمی در مسیری که زبان شناسی به ویژه در امریکا طی می‌کرد، محسوب می‌شد زیرا از اوایل قرن بیستم با شکل گیری زبان شناسی ساختگرای امریکایی تحلیل‌های معنایی به کنار نهاده شد تا زبان شناسی بتواند به عنوان حوزه مطالعه‌ای که از روش‌های پژوهشی، علمی در تحلیل ساختار بهره می‌جوید در فهرست علوم قرار گیرد. پس از آن نیز با پیدایش شکوفایی و اوج گرفتن دستور زایا که با معرفی آرای چامسکی اتفاق افتاد، معنی شناسی هر چه بیشتر مطرود شد و بررسی‌های نحوی کانون مطالعات زبانی قرار گرفت. آنچه گفته شد شکل گیری معنی شناسی شناختی به دلیل اهمیت یافتن مطالعات معنی شناختی در قرن بیست و یکم به نوبه خود حائز اهمیت است. البته این نگرش ویژگی هایی دارد که موجب می‌شود پیوسته طرفداران آن افزایش یابد و هر سال بر تعداد مقالات نوشته شده درباره مباحث مطرح در این حوزه مطالعه افزوده شود و پایان نامه‌های متعددی در همین ارتباط به ن ...
  • گزارش تخلف

آنتونیو گرامشی در اندیشه‌ی سیاسی خود، مفهوم زبان را در ابعاد وسیعی به کار می‌گیرد تا از طریق آن هم خود زبان را در گستره‌ی اجتماعی

او با معرفی دو مفهوم دستور هنجاری و دستور خودانگیخته، اصطلاح هژمونی را توضیح می‌دهد و ابعاد انضمامی‌تر آن در کاربرد روزمره‌ی زبان را تبیین می‌کند. از این رهگذر او فلسفه و جهان‌بینی مشخصی را در هر برهه‌ی تاریخی مسلط می‌بیند. همچنین گرامشی به نقش زبان در دولت - ملت‌سازی می‌پردازد، زبان استاندارد عصر خود را مورد انتقاد قرار می‌دهد و زبانی مرکب از تمامی دستورهای خودانگیخته در سطح ملی را به مثابه‌ی زبان استاندارد معرفی می‌کند. او در مفهوم استعاره دقیق می‌شود و چگونگی استعاری شدن معانی قدیمی در درون واژه‌ها را با فرآیند هژمون شدن یک جهان‌بینی خاص، در یک دوره‌ی تاریخی توضیح می‌دهد. گرامشی همچنین معنای واژه‌ها را ثابت قلمداد نمی‌کند و معتقد است در طول زمان، همراه با تغییرات اجتماعی، معنا نیز دستخوش تغییر می‌شود. در نظر گرامشی زبان شدیدا در مناسبات سیاسی – اجتماعی درگیر است و تصور ساختاری انتزاعی برای آن، جدا از بافت انضمامیش غیرممکن می‌نماید. ...
  • گزارش تخلف

زبان فراساخته در مقابل زبان طبیعی قرار دارد و زبانی است که عمدا و آگاهانه توسط فرد یا گروهی از افراد به‌گونه‌ای طراحی شده است که ف

از افراد یا گروه‌ها، به خاطر دلایل انسان‌دوستانه، کاربردی، ایدئولوژیکی، برای آزمایش (یک تئوری یا فرضیه)، یا حتی دلایل زیباشناختی، زبان‌های فراساخته‌ای پدید آورده‌اند. زبان‌های مشترک جهانی یا زبان‌های کمک فرامرزی (بین‌المللی) اغلب زبان‌های فراساخته‌ای هستند که سعی شده‌است ساده‌تر از زبان‌های طبیعی باشند. سایر زبان‌های فراساخته به گونه‌ای ایجاد شده‌اند که منطقی‌تر از زبان‌های طبیعی باشند؛ نمونه‌های مشهور این نوع زبان، زبان اسپرانتو (Esperanto)، زبان لگلان (Loglan) و زبان لژبان (Lojban) است. از نویسندگان، از جمله جی. آر. آر. تالکین، نویسندهٔ ارباب حلقه‌ها، با هدف‌هایی چون زیباشناختی تلفظ، ادبیات، هنر یا دلایل شخصی زبان‌های تفننی آفریده‌اند. در سال‌های اخیر نویسندگان و طرف‌داران مجموعهٔ تلویزیونی پیشتازان فضا (Star Trec)، زبان نژاد کلینگان (Klingon)، که دارای دستور زبان و واژگان ویژه خود است را تحت نامزبان کلینگان گسترش داده‌اند. ویکیپدیا ...
  • گزارش تخلف

گزارشی از برگزاری دومین سمپوزیوم رسم‌الخط کردی و روند تصویب یکی از حروف خاص زبان کردی جنوبی در این سمپوزیوم

• ظاهر سارایی. دومین سمپوزیوم رسم‌الخط کردی در دانشگاه کردستان برگزار گردید. این سمپوزیوم در روزهای ۲۲ و ۲۳ آذر ماه ۱۳۹۶ در شهر سنندج و در محل دانشگاه کردستان و به همت بخش زبان و ادبیات کردی دانشگاه کردستان و با مدیریت دکتر بهروز چمن‌آرا، استاد زبان و ادبیات کردی آن دانشگاه تشکیل شد. هدف از برگزاری این نشست‌ها بررسی انتقادی و علمی و زبان‌شناختی رسم‌الخط کردی بود تا ضعف‌ها و دشواری‌ها و کژتابی‌ها و کژخوانی‌های آن شناخته شده و پیشنهادهایی در رفع نواقص ارائه گردد و البته رسم‌الخطی معیاری برای نوشتن متون کردی پیشنهاد شود. در اولین سمپوزیوم که بهار سال جاری و در همان محل برگزار گردید، قرار بر این شد که نمایندگان زبان کردی جنوبی، برای سمپوزیوم آتی، واج‌ها و آواهای این شاخه‌ی زبانی کردی را به شیوه‌ای علمی معرفی کنند و واج‌های خاص آن را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند تا در صورت موافقت، جزء حروف رسم‌الخط کردی قرار گیرند. به همین خاطر، دکتر پالیزبان به نمایندگی از گروه شاخه‌ی زبانی کردی جنوبی، واج‌ها و آواهای این زبان را معرفی کرد و به واج‌ها و آواهای خاص ومشخصا واج «ۊ» اشاره نمود و با ذکر جفت‌کمی ...
  • گزارش تخلف