تحلیلی بر اقتصاد از نگاه تاریخ و بهترین تحلیل های اقتصادی تماس با مدیر کانال: @Mokhtari_Ali
خلاصه‌ای از یک میزگرد در دانشگاه شریف.. شاید بتوان گفت چالش اصلی طرفین مناظره شریف این بوده است:
خلاصه ای از یک میزگرد در دانشگاه شریف
شاید بتوان گفت چالش اصلی طرفین مناظره شریف این بوده است:
نظام حاکم بر اقتصاد ایران در عمل با چه مکتب فکری بیشترین سازگاری را دارد؟
سرمایه داری؟ سوسیالیزم؟ بازار آزاد؟ یا مرکانتیلیسم؟
نظر شخصی بنده : معجونی است که به مرکانتیلیسم بیشتر شباهت دارد.
عنوان میزگرد: سوسیالیسم، بازار و سوداگری(مرکانتیلیسم)
طرفین مناظره:
عباس آخوندی وزیر راه دولت روحانی
علی مدنی‌زاده: عضو هیات علمی اقتصاد دانشگاه شریف
حسین راغفر: عضو هیات علمی اقتصاد دانشگاه الزهرا
سعید لیلاز: اقتصاددان
چکیده میز گرد و صحبت های صاحب نظران:
☸ عباس آخوندی در تشریح تاریخ اندیشه اقتصادی ایران، با بیان اینکه «جریان مدرنیته و نوگرایی در ایران با گرایش چپ وارد ایران شد و هنوز، سایه اندیشه چپ در همه فرآیندهای روشنفکری، دولت مدرن، فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی وجود دارد» تاکید کرد: «آنچه در ایران با عنوان نظام بازار آزاد نقد می‌شود به واقع نقد نظام بازار آزاد نیست، زیرا نظام بازار در ایران شکل نگرفت.» به گفته آخوندی، در مقابل جریان اندیشه «مدرن» که اغلب با پرچم «سوسیالیسم» وارد ادبیات اقتصادی ایران شد، یک جریان اندیشه «سنتی» هم وجود داشت که در واقع، «سوداگرایانه» یا «مرکانتیلیسم» بود تا اینکه بر مبنای اقتصاد آزاد باشد. به گفته آخوندی، با وجود گذشت 100 سال از مشروطه در ایران، کشور نتوانست از اقتصاد سوداگرایی عبور کند و به بازار آزاد برسد.
✴️ حسین راغفر، با بیان اینکه «ما هر اقدامی را نمی‌توانیم سوسیالیسم بنامیم»، مثال زد: «سازمان حمایت از مصرف‌کننده یک نهاد سوسیالیسم است؛ ولی در ایران این سازمان هم از مصرف‌کننده و هم از تولیدکننده حمایت می‌کند و تبدیل به یک آش شله قلمکار شده است.» راغفر با انتقاد از رفتارهای غیرشفاف و رانت‌جویانه که به ویژه در سال‌های گذشته در اقتصاد ایران بیشتر مشهود بود، تاکید کرد: «این شرایط اقتصادی را نه در قالب سوسیالیسم، که در قالب فساد و سرمایه‌داری رفاقتی باید تفسیر کنیم.»
وی در تشریح این سیستم، سه مولفه آن را «دسترسی آسان به اعتبارات بانکی برای آشنایان»، «توزیع فساد و رانت از سوی دولت» و «دستکاری در نظام قیمت‌گذاری» خواند. به گفته راغفر، دولت به معنای نهاد متولی مالیات‌گیری و توزیع خدمات عمومی نقش چندانی در ایران ندارد.
وی «مصرف‌گرایی مفرط» را یکی از نتایج گسترش سرمایه‌داری رفاقتی در ایران توصیف کرد و گفت: «تا زمانی که اطلاعات یکسان در بازار نباشد تعادل عرضه و تقاضا و دست نامرئی آدام اسمیت هم کارساز نخواهد بود و به خاطر منافع قدرت، رقابتی هم شکل نمی‌گیرد.
⚛ سعید لیلاز با بیان اینکه پرسش از ریشه مشکلات اقتصادی، به این پرسش می‌رسد که «آیا اندیشهها واقعیت را می‌سازند یا واقعیت اندیشهها را؟»، توضیح داد: «بحث‌های اندیشه‌ای را باید در کلاس‌ها دنبال کنیم ولی در واقعیت باید به دنبال شرایط عینی و ملموس باشیم».
آقای هاشمی چاره‌ای جز آزادسازی در آن شرایط عینی نداشت. وی توجه برخی از مدیران به ضرورت اقتصاد آزاد را نیز تا حدی به دلیل شرایط کنونی دانست و گفت وقتی درآمدهای نفتی زیاد می‌شود، رفتار مدیران نیز تغییر می‌کند و از اقتصاد آزاد فاصله می‌گیرد.
⚛ علی مدنی‌زاده پیشنهاد کرد به جای بازار آزاد که «تفسیر غلطی از آن بین عامه وجود دارد»، از عبارت «بازار رقابتی» استفاده شود و اصلاحات ساختاری مورد نیاز برای رسیدن به چنین بازاری را نیز نیازمند دولت دانست. یعی دولتی که در فضای سردرگم کنونی، ایجاد فضای رقابتی کند تا اطلاعات عادلانه توزیع شود و رانت داده نشود و از هیچ گروهی حمایت نشود».
https://telegram.me/m_ali_mokhtari