🌍مرکانتیلیسم نوین.. ✍دکتر موسی غنی نژاد

🌍مرکانتیلیسم نوین

✍دکتر موسی غنی نژاد

🔹مرکانتیلیسم یا اقتصاد سوداگرانه در اصل به نظام‌های سیاسی- اقتصادی دوران استعماری اروپا پیش از انقلاب صنعتی برمی‌گردد که در آنها پیوند تنگاتنگی میان قدرت سیاسی حاکم و اقتصاد وجود داشت. در این نظام‌ها دولت به بهانه حمایت از اقتصاد ملی، بر کل نظام اقتصادی چنگ می‌انداخت و مانع تجارت آزاد می‌شد. تعدادی از بنگاه‌های بزرگ تجاری که روابط نزدیکی با دولت داشتند از امتیازات انحصاری برخوردار بودند و اغلب به‌عنوان بازوی اقتصادی سیاست‌های استعماری در سطح بین‌المللی عمل می‌کردند. بنگاه‌های کوچک و متوسط تحت سیطره بنگاه‌های انحصاری بزرگ وابسته به دولت قرار داشتند و در نتیجه کل اقتصاد در چنبره قدرت سیاسی و اهداف آن گرفتار می‌شد. این سیستم مرکانتیلیستی از اواخر سده هجدهم میلادی به‌تدریج در اروپای غربی فرو پاشید و جای خود را به اقتصادهای کم و بیش آزاد و رقابتی داد. برخی ویژگی‌های سیستم قدیمی و منسوخ مرکانتیلیستی در اقتصاد امروزی ایران به وضوح قابل مشاهده است: اکثریت قریب به اتفاق بنگاه‌های بزرگ اقتصادی یا دولتی‌اند یا شبه‌دولتی و در هر صورت تحت امر مستقیم و غیر‌مستقیم قدرت سیاسی حاکم اعم از دولت به معنای خاص کلمه یا شهرداری‌ها و سایر ارگان‌های حکومتی قرار دارند. تلاش‌های متعددی که از اواخر دهه 1360 برای آزادسازی و خصوصی‌سازی اقتصاد ایران صورت گرفت موفقیت چندانی در ایجاد بخش خصوصی قوی و واقعا مستقل از قدرت سیاسی به دست نیاورد. به‌رغم خصوصی‌سازی‌های گسترده‌ای که در دهه 1380 به‌دنبال ابلاغ سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی صورت گرفت نظام اقتصادی همچنان مرکانتیلیستی و دولتی باقی ماند. سهم بخش خصوصی واقعی از این خصوصی‌سازی‌ها در خوش‌بینانه‌ترین ارزیابی‌ها به 10 درصد هم نرسید و پدیده نامیمونی در اقتصاد ملی سر بر آورد که به بخش شبه‌دولتی یا خصولتی معروف شد.

🔹متن کامل مقاله :
http://donya-e-eqtesad.com/news/1058870

اقتصاد در گذر زمان:
@m_ali_mokhtari