📉جنگ‌های آینده.. ✍️پویا ناظران اقتصاددان (سرمقاله سه شنبه ۲۰ تیرماه دنیای اقتصاد)

📉جنگ های آینده

✍️پویا ناظران اقتصاددان (سرمقاله سه شنبه 20 تیرماه دنیای اقتصاد)

🔹در نبردهای قدیم با شمشیر و نیزه می‌جنگیدند و در نبردهای قرون اخیر با توپ و باروت. سرنوشت جنگ جهانی دوم را بمب‌ اتم رقم زد و در جنگ‌های اخیر پهپادها و روبات‌ها نقش بیشتری ایفا کرده‌اند. در دهه پیش‌رو اما، طرفین جنگ همدیگر را با تشنگی خواهند کشت، دستکم در خاورمیانه. دفتر «اداره‌کننده اطلاعات ملی»، مسوولیت اداره ۱۶ نهاد امنیتی و اطلاعاتی آمریکا از جمله سی.آی.ای و ان.اس.ای را به عهده دارد.

🔹این نهاد چندی پیش گزارشی منتشر کرد که به وضعیت آب در سال ۲۰۲۵ اختصاص داشت. این گزارش حاوی نقشه‌ای از جهان است که پیام گزارش را به‌خوبی جمع‌بندی می‌کند. در این نقشه مناطقی که تا هفت، هشت سال دیگر دچار بحران خواهند شد با رنگ قرمز مشخص شده‌اند اما مناطقی که دچار بحران حاد خواهند شد به رنگ زرشکی نشان داده‌ شده‌اند. آن رنگ زرشکی از شمال هند شروع شده، پاکستان، افغانستان و ایران را دربر می‌گیرد. در گسترش به سمت غرب، این رنگ زرشکی تا مصر امتداد می‌یابد. تا هفت، هشت سال آینده بحران حاد آب گریبان‌گیر خاورمیانه خواهد شد و ایران درست در مرکز بحران قرار دارد.

🔹در این سال‌های اخیر هم خاورمیانه درگیر بحران جنگ، تروریسم و سلفی‌گری بوده، درحالی‌که ایران هم در مرکز آن قرار داشته، اما به لطف فعالیت‌های امنیتی و اطلاعاتی، ایران جزیره‌ای امن در وسط خاورمیانه بوده است. اما مشکلات آب ایران هم در وجه مصرف نمود دارد و هم در وجه تولید. در وجه مصرف، از آبیاری غیربهینه کشاورزی و مکان‌یابی غلط صنایع آب‌بر، تا اتلاف براثر نشت لوله‌های شهری مشکل داریم. در وجه تولید نیز از باروری ابر و تصفیه آب دریا، تا بازیافت فاضلاب نیازمند برنامه‌ریزی هستیم. بالطبع بحران آب با راهبردهای امنیتی و اطلاعاتی حل نمی‌شود. نحوه دفاع و مقابله در این جنگ متفاوت خواهد بود.

🔹در کشاورزی، آبیاری غرقابی بیشترین اتلاف آب را دارد، هم از نظر تبخیر سطحی، هم از جهت جذب در زمین. علاوه‌بر آن، این روش آبیاری با شستن کود و سموم دفع آفات نباتی، منابع زیرزمینی آب را آلوده می‌کند. نیتروژن موجود در کود رشد جلبک در دریاچه‌ها را افزایش می‌دهد که موجب کاهش اکسیژن آب و مرگ ماهی‌ها می‌شود. آبیاری بارانی نیز اتلاف زیادی دارد. بهینه‌ترین آبیاری، آبیاری قطره‌ای با شلنگ‌های روی زمین است، اما مرسوم‌ترین آبیاری در کشاورزی ایران غرقابی‌ است. به همین دلیل هم درحالی‌که در جهان میانگین مصرف آب ازسوی بخش کشاورزی 80 درصد است، در ایران بخش کشاورزی قریب به 95 درصد کل آب کشور را مصرف می‌کند.

🔹صنایع آب‌بری چون فولاد باید در نقاط پرآبی چون کنار دریا احداث شوند. شاید اگر فولاد مبارکه جای دیگری بود، زاینده‌رود امروز خشک نمی‌بود. مرکز فلات ایران آنقدر خشک است که ارزش اقتصادی آب مصرف شده توسط برخی صنایع در این منطقه از ارزش افزوده آن صنایع بیشتر است. یعنی اگر قیمت آب حقیقی ‌بود، این صنایع زیان‌ده می‌شدند. امروزه فقط به مدد یارانه‌ای که بر آب پرداخت می‌شود، یک سود دفتری گزارش می‌کنند. به‌عبارت دیگر، آب آنقدر با ارزش است که خاموش کردن این صنایع صرفه اقتصادی دارد.
📖لینک متن کامل:
http://donya-e-eqtesad.com/news/1107890

📈اقتصاد در گذر زمان:
@m_ali_mokhtari