📚 داستاننویسان و دوستداران داستان 📢ماتیکانداستان را به شیفتگان فرهنگِ ایرانزمین معرفی کنید 📢📢محتوای مطالب، نظر نویسندگان آن است و ممکن است با دیدگاه گردانندگان ماتیکانداستان همسو نباشد. ارتباط با مدیر کانال @vahidhosseiniirani
سالگرد درگذشت مجتبی مینوی مورخ و ادیب سرشناس ایرانی
سالگرد درگذشت مجتبی مینوی مورخ و ادیب سرشناس ایرانی
«اگر به اندازه ی بال مگسی به فرهنگ و تمدن ایران خدمت کرده باشم زندگانی ِ من بی‌هوده نبوده است.»
مجتبی مینوی ادیب و مورخ ایرانی، نوزدهم بهمن‌ماه ۱۲۸۲ متولد شد. همه‌ی خانواده‌ی او نسل اندر نسل روحانی بودند.روزگار کودکی او در شهر سامره در عراق گذشت و اقامت خانواده در سامره و نجف پنج سال ادامه یافت. پدرش شیخ عیسی شریعت‌مداری طلبه‌ای بود که در سامره تدریس می‌کرد و مجتبی نیز در همین شهر تحصیلات مقدماتی خود را گذراند. مجتبی چهار ساله بود که با اصرار خود به مکتب رفت. هنوز سال تمام نشده مجتبی قرآن را به اصطلاح ختم کرد و سال بعد قدم به مدرسه گذاشت. خانواده مجتبی وقتی به ایران بازگشتند مجتبی هنوز هشت سال تمام نداشت.
در سال ۱۲۹۸ پدر مجتبی به ریاست عدلیه ی شهر رشت منصوب می‌شود و خانواده عازم رشت. در سال ۱۳۰۲ پدر در مجلس شورای ملی مشغول به کار می‌شود که به تهران بر‌می‌گردند. مجتبی در همین زمان و به مدت دو سال در مجلس شورای ملی به عنوان تندنویس به کار مشغول می‌شود. در همین زمان مینوی دوره ی آموزش زبان پهلوی را نزد پرفسور هرتسفلد آلمانی شروع می‌کند. طی سال‌های بعد مجتبی مینوی با محمدعلی فروغی و سید حسن تقی زاده نیز آشنا می‌شود.
در همین سال به ریاست کتاب‌خانه معارف منصوب می‌شود که بعدها نام «کتاب‌خانه‌ی ملی» به خود می‌گیرد. در این زمان با محمد قزوینی آشنا می‌شود و نزد وی روش نقد تحقیقی متون را یاد می‌گیرد. در سال ۱۳۰۸ به انگلستان می‌رود و طی سال‌های بعد به یادگیری زبان‌های انگلیسی و فرانسوی مبادرت می‌ورزد. در دوران اقامت در اروپا با خاورشناسان معروف اروپایی آشنا می‌شود. مینوی سال ۱۳۱۲ به ایران بازمی‌گردد و در تهیه و چاپ شاه‌نامه توسط کتاب‌فروشی بروخیم شرکت می‌جوید و همین‌طور با محمدعلی فروغی در تهیه‌ی خلاصه‌ای از شاه‌نامه هم‌کاری می‌کند. مینوی در سال ۱۳۲۸ به تدریس در دانشکده ادبیات می‌پردازد. او در سال ۱۳۳۱ برای مدتی ریاست تعلیمات عالیه‌ی وزارت فرهنگ را عهده‌دار می‌شود. از سال ۱۳۲۹ از طرف دانش‌گاه تهران به جهت ماموریت برای عکس‌برداری و تهیه میکروفیلم نسخه‌های خطی عازم کشور ترکیه می‌شود. مجتبی مینوی از سال ۱۳۳۶ و به مدت ۴ سال به سمت رایزن فرهنگی ایران در ترکیه منصوب می‌شود. او هم‌چنین عضویت در شورای عالی دانش‌گاه‌ها و شورای عالی سازمان اسناد ملی و عضویت پیوسته‌ی فرهنگستان ادب و هنر ایران و مشاوره در بنیاد فرهنگ ایران را برعهده داشت.
علی دهباشی مدیر مسئول مجله‌ی بخارا در شبی از شب‌های بخارا (۶ بهمن‌ماه ۱۳۸۹) که به مجتبی مینوی اختصاص داشت در معرفی مجتبی مینوی چنین می‌گوید:
« بدون شک بعد از مرحوم علامه محمد قزوینی که کتابخانه‌ای عظیم از آثار عمر پربارش برای ما باقی مانده است، مینوی چهره درخشان و ماندنی تحقیقات علمی در ادبیات ایران محسوب می‌شود و به قول محمدعلی جمالزاده: «مجتبی مینوی وجود ذی‌وجود و پرفیض و برکتی بود» و بیم آن می‌رود که ما دیگر به این آسانی‌ها نظیر و عدیل او را به دست نیاوریم. بی‌گمان نام و خاطره مینوی به دلیل کثرت آثار، و میراث عظیمی که از خود به جای گذاشته است در ادب و فرهنگ ما جاویدان خواهد ماند.